(HBĐT) - Khu căn cứ cách mạng (CCCM) Tu Lý - Hiền Lương là 1 trong 4 khu CCCM của tỉnh nằm trong hệ thống Chiến khu Hòa - Ninh - Thanh, do Xứ ủy Bắc Kỳ trực tiếp xây dựng và chỉ đạo hoạt động. Nơi đây, Ban Cán sự Đảng tỉnh đã mở lớp huấn luyện quân sự đầu tiên của tỉnh tại xóm Giằng Xèo. Trên 10 đội viên tự vệ Cứu quốc thị xã và huyện Mai Đà đã về dự lớp huấn luyện. Tu Lý - Hiền Lương trở thành khu CCCM đầu tiên của tỉnh.

Năm 1946, lực lượng khu CCCM đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng cách mạng khác của tỉnh tiêu diệt gọn đảng phái phản động Đại Việt Duy dân về chiếm Mường Diềm làm đại bản doanh, nhằm thực hiện âm mưu lật đổ chính quyền cách mạng ở tỉnh. Khu CCCM Tu Lý - Hiền Lương được xếp hạng di tích lịch sử cách mạng (DTLSCM) cấp quốc gia năm 1996.

Khu CCCM Mường Diềm là 1 trong 4 khu CCCM quan trọng, tiêu biểu cho việc xây dựng cơ sở và chuẩn bị lực lượng chờ thời cơ tiến tới khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8/1945 ở tỉnh, do Xứ ủy Bắc Kỳ xây dựng và trực tiếp chỉ đạo. Qua các thời kỳ thay đổi địa danh, khu CCCM Mường Diềm hiện nay thuộc 12 xã (cũ) của huyện Đà Bắc. Khu CCCM Mường Diềm đã được Bộ VH-TT xếp hạng là DTLSCM cấp quốc gia năm 1996.

Khu CCCM Cao Phong - Thạch Yên: Cao Phong và Thạch Yên là 2 xã thuộc châu Kỳ Sơn (cũ). Trong thời kỳ tiền khởi nghĩa, nơi đây, Ban Cán sự Đảng tỉnh huy động, tuyển chọn 30 tự vệ, thanh niên Cứu quốc thị xã vào thành lập một đơn vị vũ trang tập trung, mở lớp luyện tập quân sự.

Ngày 23/8/1945, lực lượng tự vệ Cứu quốc của khu CCCM Cao Phong - Thạch Yên phối hợp với cánh quân của khu CCCM Mường Khói (Lạc Sơn) tiến ra Phương Lâm, vượt sông Đà, sang phố Đúng, cùng các lực lượng cách mạng trong toàn tỉnh chiếm tỉnh lỵ, giành chính quyền về tay Nhân dân, góp phần to lớn vào cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Khu CCCM Cao Phong - Thạch Yên được xếp hạng DTLSCM cấp quốc gia năm 1996. 

 Khu CCCM Mường Khói được thành lập trong thời kỳ chuẩn bị tiến tới Tổng khởi nghĩa giành chính quyền Tháng Tám năm 1945. Mường Khói bao gồm vùng đất thuộc 3 xã Hoài Ân, Hiếu Nghĩa và Tân Mỹ (cũ), nay là 2 xã Ân Nghĩa và Tân Mỹ của huyện Lạc Sơn. Cả khu căn cứ lập được một trung đội vũ trang tập trung, lấy Mường Lọt làm địa bàn đứng chân và tổ chức huấn luyện; là địa điểm tổ chức lớp học quân sự cách mạng tập trung của Xứ ủy Bắc Kỳ "Trường Sơn du kích kháng Nhật học hiệu”.

Ngày 20/8/1945, LLVT và quần chúng Cách mạng Mường Khói đã tập trung tại đây để đứng lên giành chính quyền châu Lạc Sơn. Khu CCCM Mường Khói được xếp hạng DTLSCM cấp quốc gia năm 1993. 

Nhà tù Hòa Bình: Tháng 3/1943, thực dân Pháp bắt đầu chuyển một số tù chính trị từ nhà tù Sơn La về giam giữ tại nhà tù Hòa Bình (thuộc phường Tân Thịnh, TP Hòa Bình). Sau đó, chúng tiếp tục chuyển thêm một số đồng chí bị giam giữ từ các nơi khác đến. Tổng số tù chính trị trong nhà tù Hòa Bình lúc cao nhất lên tới 200 người. Trong nhà tù có 1 chi bộ Đảng do đồng chí Lê Đức Thọ làm Bí thư với 20 đảng viên. Di tích Nhà tù Hòa Bình được Bộ VH-TT cấp bằng công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia năm 2000.

Đồn điền Chi Nê và Nhà máy in tiền đầu tiên của chính quyền cách mạng trước Cách mạng: Khu di tích gồm 3 địa điểm: Ngôi nhà trung tâm Đồn điền Chi Nê xưa, nơi được đón Bác Hồ tới thăm và làm việc năm 1947; Nhà máy in tiền đầu tiên của chính quyền cách mạng; kho để tiền. Khu di tích được Bộ VH-TT&DL xếp hạng DTLSCM cấp quốc gia năm 2007. Năm 2009, UBND tỉnh đã phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng khu di tích rộng 15,5 ha. Năm 2010, công trình được khởi công xây dựng. Các hạng mục quan trọng của di tích đã được hoàn thiện và đưa vào khai thác, phục vụ khách thăm quan.

Nơi lưu dấu chiến công của Anh hùng Cù Chính Lan năm 1951:  Ngày 12/12/1951, tại dốc Giang Mỗ, xã Bình Thanh, huyện Kỳ Sơn (nay thuộc huyện Cao Phong) đã diễn ra một trận đánh quyết liệt. Trong trận đánh này, Anh hùng Cù Chính Lan đã dùng lựu đạn tiêu diệt xe tăng Pháp. Địa điểm trận đánh và xác xe tăng bị Anh hùng Cù Chính Lan tiêu diệt đã trở thành DTLSCM cấp quốc gia, được Bộ VH-TT công nhận năm 1993. 

 Địa điểm chiến thắng dốc Tra: Năm 1947, một trung đội du kích người Dao xã Toàn Sơn (Đà Bắc) do Trung đội trưởng Triệu Phúc Lịch lãnh đạo đã anh dũng chống trả sự tấn công của một đội quân Pháp tại khu vực dốc Tra, thuộc xã Toàn Sơn. Trong trận đánh này, Trung đội trưởng Triệu Phúc Lịch đã anh dũng hy sinh. Tại khu vực diễn ra trận đánh, Nhà nước đã  cho xây dựng Tượng đài Triệu Phúc Lịch. Tượng đài được xây dựng năm 1979. Địa điểm chiến thắng dốc Tra được Bộ VH-TT công nhận là DTLSCM cấp quốc gia năm 1996. 

 Nơi lưu dấu lịch sử Trung đoàn 52 Tây Tiến: Đầu năm 1947, đoàn quân Tây Tiến (Trung đoàn 52) được thành lập, có nhiệm vụ phối hợp với bộ đội Lào bảo vệ biên giới Việt - Lào, đánh tiêu hao sinh lực địch tại Thượng Lào. Tại một ngọn đồi thuộc xóm Châu Trang, xã Thượng Cốc, huyện Lạc Sơn (nơi đặt Trạm quân y Trung đoàn) cách đây hơn 70 năm, đã có hơn 200 chiến sỹ đoàn quân Tây Tiến nằm lại trong tiếng cồng thương tiếc của người dân Mường Vang. Năm 1991, huyện Lạc Sơn xây dựng tại đây Tượng đài Tây Tiến. Nơi lưu dấu lịch sử Trung đoàn 52 Tây Tiến được UBND tỉnh cấp bằng công nhận DTLSCM cấp tỉnh năm 2012.


V.T (TH)

Các tin khác


Thủy điện Hòa Bình - niềm tự hào công trình thế kỷ

(HBĐT) - Xuyên suốt quá trình 135 năm thành lập tỉnh và 30 năm tái lập tỉnh, công trình thủy điện Hòa Bình như một dấu ấn đáng tự hào, ghi dấu mốc son chói lọi trong bản trường ca chinh phục sông Đà, góp sức xây dựng, phát triển quê hương, đất nước.

Những nét khái quát về sự hình thành tỉnh Hòa Bình

(HBĐT) - Hòa Bình là tỉnh thuộc tiểu vùng Tây Bắc của vùng trung du và miền núi Bắc Bộ, có vị trí quan trọng, chiến lược về kinh tế, chính trị, AN-QP... Tỉnh là nơi có nền Văn hoá Hòa Bình nổi tiếng - cái nôi văn hoá của người Việt cổ.

Tự hào cuộc khởi nghĩa Tổng Kiêm - Đốc Bang (1909 - 1910)

(HBĐT) - Hòa Bình là một tỉnh miền núi thuộc vùng Tây Bắc của Tổ quốc, với truyền thống yêu nước, ngay từ khi thực dân Pháp đặt ách đô hộ tại đây, Nhân dân Hòa Bình đã tổ chức nhiều cuộc nổi dậy chống thực dân và chế độ lang đạo hà khắc. Trong dòng chảy lịch sử hào hùng 135 năm thành lập tỉnh, cuộc khởi nghĩa Tổng Kiêm - Đốc Bang (1909 - 1910) là một mốc son chói lọi về lòng yêu nước của Nhân dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình.

Đảng bộ tỉnh - những mốc son lịch sử

(HBĐT) - Với truyền thống vẻ vang trong quá trình xây dựng và phát triển, Đảng bộ, Nhân dân các dân tộc trong tỉnh bằng những hành động, việc làm cụ thể, nắm bắt các cơ hội phát triển, trách nhiệm, nỗ lực thi đua thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, xây dựng tỉnh phát triển nhanh, bền vững.

Hòa Bình giai đoạn từ năm 2015 đến nay - những dấu ấn tự hào

(HBĐT) - Từ năm 2015 đến nay, với sự đoàn kết thống nhất, cùng nỗ lực vượt bậc của toàn tỉnh, Hòa Bình tiếp tục thu được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực KT-XH, QP-AN, xây dựng hệ thống chính trị. Kinh tế tăng trưởng khá và bền vững, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; các ngành, lĩnh vực sản xuất đều phát triển. Hoạt động xúc tiến đầu tư trong giai đoạn này được đẩy mạnh, môi trường đầu tư tiếp tục được cải thiện; kết cấu hạ tầng kỹ thuật được đầu tư, quan tâm với nhiều công trình quan trọng. Hoạt động đối ngoại được mở rộng.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục