(HBĐT) - "Gái Vạn Mai, trai Tòng Đậu” - cụm từ được nhiều thế hệ người dân Mai Châu mãi nhắc đến như niềm tự hào về những chàng trai anh dũng, kiên cường, những cô gái trung hậu, đảm đang của quê hương trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm trường kỳ.

Không khó để tìm đến nhà cụ Hà Văn Uống, xóm Đậu, nguyên là xã đội trưởng xã Tòng Đậu trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Năm nay đã ở tuổi 90 nhưng những sôi nổi, hào hùng của những năm tháng chống Mỹ vẫn còn vẹn nguyên trong ký ức cụ. Nheo đôi mắt già nua, cụ Uống nhớ lại: Sau khi Mỹ dựng lên "sự kiện vịnh Bắc Bộ”, trước tình hình chiến tranh leo thang, thực hiện chỉ đạo của trên nhằm chủ động đối phó với cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ, Tòng Đậu đã tăng cường công tác giáo dục tư tưởng chính trị cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân chống tư tưởng ngại khó, ngại khổ, sợ hy sinh. Đồng thời đẩy mạnh phong trào thi đua "Mỗi người làm việc bằng hai”, "Thanh niên ba sẵn sàng”, "Tay cày, tay súng”... tổ chức trực chiến đánh trả máy bay Mỹ. Mặc dù dưới bom đạn ác liệt nhưng sản xuất nông nghiệp ở Tòng Đậu vẫn đạt được kết quả khả quan với các phong trào "Cánh đồng 5 tấn thắng Mỹ”, "Chiến sỹ thi đua nông nghiệp”, "Lấy màu bù lúa”... góp phần đảm bảo lương thực phục vụ cho tiền tuyến. 

Tổng kết 21 năm cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước cả xã có 210 người con lên đường ra trận. Trong đó có 29 đồng chí hy sinh, 27 đồng chí là thương binh; 146 đồng chí tham gia lực lượng dân quân. Địa phương đã cử 1 trung đội du kích gồm 13 đồng chí tham gia tăng cường và chi viện cho chiến trường Quảng Trị. Trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, xã đã đóng góp 720 tấn thóc, 4.000 ngày công lao động để thông đường 15 và đường 6. Quân và dân trong xã đã tham gia và trực tiếp chiến đấu 50 trận bắn máy bay Mỹ; 4 lần phối hợp lực lượng dân quân các địa phương bạn vây bắt giặc lái... Với những thành tích đó, quân và dân xã Tòng Đậu đã được tặng thưởng nhiều huân, huy chương các loại. Đặc biệt, tháng 6/1962, xã Tòng Đậu vinh dự được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng ba và được Đảng, Nhà nước tặng thưởng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Cùng với nhân dân xã Tòng Đậu, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, với tinh thần "Tất cả cho tiền tuyến”, huyện Mai Châu đã có 1.632 thanh niên hăng hái lên đường nhập ngũ, trong đó có 327 người đã chiến đấu và anh dũng hy sinh trên khắp các chiến trường; 500 đồng chí là thương binh, bệnh binh đã cống hiến một phần xương máu cho sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Từ năm 1965 - 1975, quân và dân huyện Mai Châu sát cánh cùng quân dân miền Bắc, quân, dân tỉnh ta vừa sản xuất, vừa chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ, tích cực chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam. Nhân dân Mai Châu đã đóng góp cho Nhà nước 3.150 tấn lương thực, 1.032 tấn thực phẩm, huy động 10 vạn ngày công phục vụ; chiến đấu đánh trả máy bay Mỹ 525 trận, góp phần cùng cả nước chiến thắng đế quốc Mỹ bằng cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. 

Đồng chí Nguyễn Văn Lâm, Chủ tịch UBND huyện khẳng định: Truyền thống yêu nước đã trở thành ngọn lửa soi sáng cho quân và Nhân dân huyện Mai Châu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng của quê hương, hàng năm, huyện luôn đảm bảo hoàn thành 100% chỉ tiêu giao quân, chất lượng ngày càng cao; công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của LLVT huyện luôn được đảm bảo. Mai Châu không ngừng vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, phát triển KT-XH, từng bước nâng cao đời sống nhân dân. Hiện nay, 100% hộ dân trên địa bàn được sử dụng điện lưới, nước hợp vệ sinh; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 30 triệu đồng năm 2021; thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn huyện đạt 70,6 tỷ đồng, đạt 113% dự toán HĐND tỉnh và HĐND  huyện giao…