Bên cạnh đó, phát huy tiềm năng, thế mạnh về điều kiện đất đai, khí hậu cùng sự ủng hộ của các cấp, ngành, huyện Lạc Thủy từng bước phát triển trồng cây dược liệu. Từ năm 2015, huyện triển khai dự án khoa học công nghệ cấp tỉnh "Trồng thử nghiệm một số loại dược liệu tại huyện Lạc Thuỷ, tỉnh Hoà Bình” trên diện tích 5.400 m2 tại thôn Đồng Huống, xã Liên Hòa với 10 loại cây dược liệu gồm: hồng sâm, đẳng sâm, đương quy, đinh lăng, xạ đen, hoài sơn, huyết đằng, hà thủ ô, ba kích tím và đơn lá đỏ. Đây là hướng đi mới nhằm tìm ra loài cây dược liệu có khả năng sinh trưởng và phát triển phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu địa phương, giúp nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển sản xuất, nâng cao hiệu quả thu nhập trên một diện tích canh tác; từng bước tạo vùng nguyên liệu, dược liệu phục vụ đời sống, góp phần xoá đói, giảm nghèo và phát triển kinh tế.
Sau 2 năm triển khai thực hiện, kết quả bước đầu có 7/10 loài cây dược liệu được đánh giá là thích nghi với điều kiện tự nhiên tại vùng trồng, cây sinh trưởng, phát triển tốt đó là: đinh lăng, xạ đen, hoài sơn, huyết đằng, hà thủ ô, ba kích tím và đơn lá đỏ. Tỷ lệ sống trung bình đạt từ 78% trở lên. Đánh giá phân tích biệt dược, 7 loại cây dược liệu trồng trên địa bàn xã Liên Hòa, huyện Lạc Thủy đều được Viện dược liệu đánh giá đạt tiêu chuẩn.
Cây đinh lăng năng suất tươi ước đạt 19, 84 tấn/ha, năng suất khô ước đạt 5, 95 tấn/ha, giá trị sản lượng ước đạt trên 642, 8 triệu đồng/ha. Cây hoài sơn năng suất tươi ước đạt 22, 55 tấn/ha, năng suất khô ước đạt 5, 86 tấn/ha, giá trị sản lượng ước đạt 498, 3 triệu đồng/ha. Cây xạ đen năng suất tươi ước đạt 21, 85 tấn/ha, năng suất khô ước đạt 5, 03 tấn/ha, giá trị sản lượng ước đạt 226, 1 triệu đồng/ha. Cây ba kích tím năng suất tươi ước đạt 31, 93 tấn/ha, năng suất khô ước đạt 9, 58 tấn/ha, giá trị sản lượng ước đạt trên 1, 2 tỷ đồng/ha. Cây huyết đằng năng suất tươi ước đạt 18, 79 tấn/ha, năng suất khô ước đạt 8, 83 tấn/ha, giá trị sản lượng ước đạt trên 326, 7 triệu đồng/ha. Cây hà thủ ô đỏ năng suất tươi ước đạt 11, 44 tấn/ha, năng suất khô ước đạt 5, 72 tấn/ha, giá trị sản lượng ước đạt trên 589, 1 triệu đồng/ha. Cây đơn lá đỏ năng suất tươi ước đạt 45, 98 tấn/ha, năng suất khô ước đạt 9, 2 tấn/ha, giá trị sản lượng ước đạt trên 386, 2 triệu đồng/ha.
So sánh với trồng lúa, ngô (lợi nhuận trung bình 40 triệu đồng /ha/năm) thì trồng cây dược liệu có giá trị trung bình gấp gần 3 lần /năm.
Theo các hộ dân tham gia mô hình, đây là mô hình mới nên ban đầu trồng cũng gặp khó khăn trong khâu trồng và chăm sóc. Tuy nhiên được sự hướng dẫn tận tình về cách trồng và chăm sóc của cán bộ kỹ thuật nên mô hình trồng cây dược liệu phát triển tương đối tốt, hứa hẹn mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Đến thời điểm này có thể khẳng định, mô hình trồng cây dược liệu trên địa bàn huyện Lạc Thủy bước đầu đã thành công. Trong thời gian tới, huyện tiếp tục chỉ đạo các hộ tham gia thực hiện mô hình chăm sóc các cây trồng dược liệu cho tới khi được thu hoạch; tiến tới nhân rộng diện tích trồng trên địa bàn huyện.
Mô hình trồng cây dược liệu hiện còn mới đối với người dân trên địa bàn huyện Lạc Thủy. Mô hình này không chỉ có ý nghĩa về mặt kinh tế mà còn có giá trị về mặt y dược. Với việc trồng thử nghiệm thành công các cây dược liệu sẽ giúp nông dân trên địa bàn huyện tiếp cận với các cây trồng có giá trị kinh tế cao, góp phần nâng cao thu nhập đời sống.
Ngọ Đình Tâm (Trưởng phòng NN &PTNT huyện Lạc Thủy)