Các vận động viên đua tài chạy cự ly ngắn giải vô địch điền kinh tỉnh năm 2017.
Muốn đến đấu trường khu vực phải thực sự là các gương mặt xuất sắc nhất của thể thao Việt Nam và đương nhiên phải thành danh trong các giải vô địch quốc gia, nhất là các môn được coi là môn thể thao cơ bản của ô-lim-pic. Về mặt lịch sử, cách đây khoảng 10 năm, khi tỉnh ta còn đang loay hoay với việc lựa chọn các môn thể thao trọng điểm, Hòa Bình đã có 1 nữ VĐV cử tạ của thành phố Hòa Bình đoạt huy chương bạc Sea Games. Để VĐV đó mang màu cờ sắc áo của tỉnh là cả một câu chuyện dài, khi việc đào tạo, huấn luyện đều nằm ngoài tầm tay của tỉnh. Mà đó chỉ là sự hợp đồng thời vụ giữa ngành thể thao và cá nhân VĐV đó (sau nhiều giải từng khoác áo cho địa phương khác). Lần huy chương bạc đó, tuy không làm đình đám nhưng một đồng chí lãnh đạo tỉnh ta cũng đã đích thân đến trao thưởng động viên tại nhà. Như thế để thấy rằng, có được 1 VĐV có thứ hạng cao của quốc gia có thể đua tài tại khu vực Đông Nam á là điều rất khó khăn với tỉnh ta.
Vì thế, một thời gian khá dài, đích lớn nhất của thể thao thành tích cao của tỉnh ta là các cuộc đấu của bóng chuyền nam tại các giải A1 toàn quốc; một số nội dung ném đẩy, chạy cự ly trung bình trong điền kinh. Một số môn này cũng đã đảm bảo cho tỉnh mỗi năm có một số VĐV đạt đẳng cấp VĐV cấp I quốc gia. Đồng thời, Hòa Bình trở thành thế lực mạnh trong các hội thi thể thao dân tộc trong khu vực Tây Bắc và toàn quốc với các môn: đẩy gậy, bắn nỏ, kéo co.... Sau nhiều cuộc thử nghiệm trong lựa chọn, đầu tư và phát triển thể thao thành tích cao, tỉnh ta đang thành công với mô hình liên kết với Hà Nội và các Trung tâm thể thao ở trung ương để phát triển các môn như xe đạp (chủ yếu là xe đạp địa hình: đổ đèo, băng đồng), cử tạ, điền kinh, các môn võ… Nhiều mùa giải vô địch quốc gia gần đây và một số giải quốc tế mở rộng, cái tên VĐV Đinh Văn Linh, Bùi Văn Tuần (xe đạp địa hình) được nhắc tới với sự đánh giá cao của giới chuyên môn. Hiện nay, một số VĐV trẻ cũng đang khẳng định được mình trên đường đua. Chính nhóm VĐV xe đạp đã đem lại cho thể thao thành tích cao tỉnh nhà luồng gió mới cùng các đẳng cấp kiện tướng thể thao quốc gia. Đó là những "mùa quả ngọt” đầu tiên của trường phổ thông năng khiếu TDTT tỉnh. Hiện nay, việc duy trì các lớp xe đạp, boxing, điền kinh, các môn võ (Pencak Silat, Karatedo), cử tạ… thực sự là điều mừng cho chiến lược phát triển thể thao thành tích cao tỉnh nhà. Đặc biệt, khi UBND tỉnh có quyết định phê duyệt "Đề án phát triển TD-TT tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2016-2020, định hướng đến năm 2030” càng thấy quyết tâm và hướng đi đúng đắn của tỉnh trong phát triển thể thao thành tích cao. Trong đó cùng với việc có thứ hạng, thành tích tại các giải vô địch quốc gia tại Đại hội thể thao toàn quốc, tỉnh ta phấn đấu có VĐV thi đấu tại đấu trường Sea Games. Tất nhiên, để đạt được các mục tiêu đó cần một quá trình chuẩn bị với những chương trình, kế hoạch hết sức cụ thể và dài hơi hơn là chiến lược phát triển.
Trong điều kiện và xu thế chung hiện nay của thể thao thành tích cao Việt Nam, bên cạnh các môn đã khẳng định được chỗ đứng trong phát triển, tỉnh ta cần quan tâm hơn trong việc phát triển môn điền kinh, môn thể thao cơ bản của ôlimpic ở cả 3 tuyến (năng khiếu các trung tâm ở huyện, thành phố, học sinh trường phổ thông năng khiếu tỉnh và hệ đội tuyển tỉnh). Cần có sự phối hợp với các chuyên gia, HLV cấp quốc gia trong việc tìm kiếm, tuyển lựa, chọn lọc các năng khiếu từ cơ sở. Có những đánh giá sâu hơn về thể trạng, tố chất, khả năng phát triển về các nội dung của VĐV điền kinh tỉnh nhà.
Thực tế nhiều VĐV điền kinh của một số trung tâm thể thao mạnh của toàn quốc (như thể thao quân đội) là con em người Hòa Bình. Tại tỉnh ta, một số nhân tố (dù không còn ở tuổi có thể phát triển hơn) như Đinh Thanh Huệ (huyện Đà Bắc, cự ly trung bình và dài) vẫn tạo thêm niềm tin và động lực cho các lứa VĐV trẻ. 2 lần vô địch (năm 2016, 2017) nội dung phong trào Giải việt dã toàn quốc Báo Tiền phong thực sự là một kỳ tích. Trong tương lai để có thêm những VĐV tiềm năng khác, tỉnh cần có sự chuẩn bị ngay từ hôm nay. Mở các lớp, các tuyến năng khiếu điền kinh tại các huyện, thành phố; ưu tiên, nâng số lượng tuyển sinh vào trường phổ thông năng khiếu thể thao tỉnh; tăng cường công tác phối hợp với các trung tâm thể thao lớn của toàn quốc trong công tác huấn luyện. Nếu không có chiến lược và kế hoạch dài hơi cụ thể cho môn thể thao này sẽ khó có thể có các VĐV tài năng đủ sức tranh tài tại các giải vô địch quốc gia và các giải khu vực.
Bùi Huy