(HBĐT) - Chúng tôi có dịp đến thăm quần thể hang Động (hang Luồn) nằm trên địa bàn thị trấn Chi Nê, xã Yên Bồng, xã Đồng Tâm (Lạc Thủy). Từ năm 1995, đoàn cán bộ nghiên cứu của phân viện Thám sát hang động ITALY đã đến khảo sát và đánh giá hang Luồn là một trong những hang đẹp và quyến rũ của tỉnh Hoà Bình. Năm 2011, hang Luồn đã được xếp hạng danh lam thắng cảnh cấp quốc gia.

Du khách đến thăm quan, khám phá hang Luồn (Lạc Thủy).

Trên đường đến thăm hang Luồn, du khách có thể đến đền Rem, thị trấn Chi Nê để thắp hương cho các vị  thần, thành hoàng đã lập lên thôn, xóm ngày nay. Qua những bờ ruộng lúa, ngô xanh mướt mắt, xa xa đã thấy cửa hang Luồn phía đông và sườn núi phía nam nhìn ra sông Bôi thuộc xã Đồng Tâm. Dòng sông Bôi xanh mướt mềm mại chảy quanh hang Luồn tới hồ Đầm Khánh. Trên chiếc thuyền nan nhỏ, du khách được thăm quan thám hiểm lòng hang. Tạo hoá đã sắp đặt thật hữu tình núi bên sông, bên núi làm cho bao sự gồ ghề của núi như được dịu đi, trở nên tinh tế bởi sự dịu dàng của dòng sông. 

Hang Luồn có cửa hang hình bán nguyệt, lòng hang rộng từ 8 -12 m, vòm hang cao từ 3-10 m. Vào sâu bên trong có cảm tưởng như đang đi vào một cánh rừng có nhũ đá óng ánh sắc màu, càng vào sâu bên trong, không khí càng trở nên mát mẻ. Lòng hang cũng là nơi các bầy dơi chọn làm nơi trú ngụ. Chúng treo mình trên vách đá, trên trần, bay lượn trong hang tạo nên hình ảnh thật sống động. Càng vào bên trong, trên vòm trần, những dải nhũ đá buông xuống như những bức màn đá tầng tầng lớp lớp. Khối lại như bức màn che khuất một bàn thờ trong đền linh thiêng tĩnh mịch. Chỗ có khối đá trắng đứng như hình của Quan thế âm Bồ Tát. Có vùng nhũ đá tạo nên một tổ hợp tượng đá chia làm hai lớp: lớp trên là tiên vũ nữ đang múa trong hội, lớp dưới là quan lại triều đình đang đăm đắm ngắm xem. Chỗ lại có khối đá to sừng sững như hình con voi phục khổng lồ... Càng vào trong hang, không khí càng mát mẻ dễ chịu, nước từ các khối nhũ đá rỏ xuống tí tách, rào rạt. Tất cả hoà thành bản nhạc giao hưởng bất tận... 

Đồng chí Nguyễn Văn Chung, Phó Bí thư TT Đảng ủy thị trấn Chi Nê cho biết:  Trước kia, khi tỉnh có chủ trương đầu tư quần thể hang động thành khu du lịch hang được đặt tên là Trinh Nữ. Sau này, thấy không phù hợp lại đổi thành hang Luồn đúng với tính chất, đặc điểm của hang. Cũng đã có nhiều du khách trong và ngoài huyện đến thăm quan, khám phá hang Luồn. Tuy nhiên, lượng khách hiện nay vẫn ít. Với vị trí nằm ở gần trung tâm thị trấn Chi Nê, cách quần thể di tích xã Phú Lão, Nhà máy in tiền, xã Cố Nghĩa và cách động Hương Tích ở chùa Hương, thành phố Hà Nội khoảng 3 giờ đi bộ (leo qua các quèn), trong tương lai, chúng ta có thể mở thêm tuyến du lịch mới: chùa Hương - hang Luồn - quần thể di tích xã Phú Lão. Thị trấn đang có chủ trương tăng cường tuyên truyền, quảng bá, thu hút đầu tư, phát triển du lịch để khai thác hiệu quả danh lam thắng cảnh cấp quốc gia này.