Tiếng chiêng ngân vang trên quê hương Mường Thàng.
Âm vang núi rừng chào đón Xuân mới
Tiếng chiêng Mường từ lâu là linh hồn, sợi dây kết nối cộng đồng người Mường mỗi độ Xuân về. Khi ngân dài, lúc dồn dập, âm vang ấy tựa dòng suối mùa Xuân tuôn chảy, mang theo niềm vui và khát vọng an lành. Đặc biệt, màn hòa tấu chiêng Mường của hàng nghìn nghệ nhân từ bốn vùng Mường lớn (Bi, Vang, Thàng, Động) trong Lễ hội Khai hạ, khai mùa dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình đã trở thành điểm nhấn đáng tự hào.
Sự kiện được tổ chức hàng năm không chỉ tôn vinh giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mà còn khẳng định sức hút mãnh liệt của âm nhạc dân tộc trong các lễ hội truyền thống. Bà Bùi Thị Mơ, người dân Mường Động chia sẻ: "Được tham gia lễ hội và thưởng thức màn trình diễn chiêng mỗi dịp khai hạ là niềm tự hào của chúng tôi, đặc biệt là giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về văn hóa truyền thống”. Tại lễ hội còn tổ chức các cuộc thi như thi bản âm, hát đối, xéc bùa - những hình thức sinh hoạt văn nghệ dân gian truyền thống.
Đồng chí Hà Thị Mai Ly, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh khẳng định: "Âm nhạc trong lễ hội mùa Xuân - Linh hồn văn hóa xứ Mường”. Không khí lễ hội mùa Xuân Hòa Bình luôn tràn ngập sắc màu âm nhạc và điệu múa. Bên cạnh sáo ôi, chiêng Mường, những vòng xòe, keng loóng, nhảy sạp của dân tộc Thái; tiếng khèn Mông; múa chuông của dân tộc Dao… và những câu hát giao duyên ngọt ngào đã tạo nên bản nhạc đa sắc màu các dân tộc Hòa Bình chào đón mùa Xuân.
Những lễ hội đầu năm như: Khai hạ dân tộc Mường, Xên Mường của dân tộc Thái, Gầu Tào của người Mông… đều là dịp để cộng đồng các dân tộc tôn vinh âm nhạc và văn hóa truyền thống. Tiếng chiêng Mường, sáo ôi, tiếng khèn Mông vang vọng giữa núi rừng, gửi gắm niềm tin vào một năm mới an khang, thịnh vượng. Cũng từ những lễ hội này đã để lại ấn tượng khó phai trong lòng du khách muôn phương đến với Hòa Bình dịp đầu Xuân. Chị Trần Thị Hoa, du khách từ Hà Nội chia sẻ: "Từng được thưởng thức âm nhạc và tham gia lễ hội mùa Xuân ở Hòa Bình, tôi cảm nhận sâu sắc sự gắn bó giữa con người và văn hóa. Đó thực sự là một trải nghiệm đáng nhớ.”
Những khúc ca xuân - sợi dây gắn kết tâm hồn dân tộc
Hòa Bình mỗi dịp Tết đến rộn ràng trong những khúc ca mùa Xuân. Từ những bài hát truyền thống đến các sáng tác mới, âm nhạc xứ Mường luôn mang đậm tinh thần dân tộc, hòa quyện niềm vui và sự lạc quan, tin yêu.
Các nhạc sĩ tỉnh nhà như Huy Tâm, Văn Hạnh đã khắc họa vẻ đẹp quê hương qua những giai điệu giàu cảm xúc. Những tác phẩm như "Tiếng gọi mùa Xuân”, "Hòa Bình quê tôi” không chỉ ngợi ca cảnh sắc mà còn gợi nhớ về truyền thống văn hóa và tình yêu quê hương sâu sắc.
Nhạc sĩ Văn Hạnh chia sẻ: "Mỗi bài hát mùa Xuân là lời tri ân của tôi dành cho vùng đất và con người Hòa Bình. Qua âm nhạc, tôi mong muốn giữ gìn và phát huy tinh thần dân tộc trong thế hệ trẻ”. Những tác phẩm nổi bật của nhạc sỹ mang đậm mùa Xuân Hòa Bình, Tây Bắc, thường được biểu diễn trong những sự kiện văn hóa tiêu biểu của tỉnh và trong những lễ hội như: Đi nghe hát inh lả ơi, Vui hội Tây Bắc, Đẹp sao Hòa Bình ơi, Men tình…
Những năm qua, các nghệ sĩ Hòa Bình không ngừng sáng tạo, cho ra đời nhiều tác phẩm xuất sắc về quê hương, truyền thống, bản sắc văn hóa, con người Hòa Bình; về mùa Xuân, nét đẹp bốn vùng Mường và đạt giải thưởng lớn tại các cuộc thi âm nhạc toàn quốc. Đặc biệt, để chào đón năm mới, Sở VH-TT&DL năm nào cũng tổ chức Chương trình nghệ thuật "Mừng Đảng - mừng Xuân”. Chương trình nghệ thuật chào Xuân tổ chức vào đêm giao thừa để phục vụ công chúng, tạo không khí vui tươi, phấn khởi chào đón năm mới.
Mùa Xuân Hòa Bình không chỉ là khởi đầu năm mới mà còn là cơ hội để gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống. Âm nhạc mùa Xuân là sợi dây nối liền quá khứ với hiện tại, đưa văn hóa xứ Mường vươn xa và hòa nhập cùng nhịp sống hiện đại.
Với những giá trị độc đáo, âm nhạc mùa Xuân đã làm phong phú thêm đời sống tinh thần và trở thành điểm nhấn du lịch văn hóa, thu hút du khách thập phương. Hãy đến với Hòa Bình mùa Xuân này để lắng nghe những thanh âm đặc sắc của núi rừng, để trái tim bạn cùng ngân vang với những bản nhạc Xuân trên quê hương tươi đẹp.
Thành An