Gia đình ông Bùi Văn Nảy, Bùi Văn Lãng ở xóm Lũy, xã Phong Phú (Tân Lạc) thực hiện đường cày đầu tiên tại Lễ hội Khai hạ Mường Bi năm 2012
(HBĐT) - Hai gia đình ông Bùi Văn Nảy, Bùi Văn Lãng ở xóm Lũy, xã Phong Phú (Tân Lạc) năm nay vui mừng, hạnh phúc vì được xã chọn là 2 gia đình tiêu biểu trong năm làm ăn thuận lợi, mọi điều suôn sẻ, may mắn, phát triển và có trâu đực khỏe mạnh, được chăm sóc tốt, thuần, thạo với việc cày bừa, đồng áng để thực hiện đường cày đầu tiên trong Lễ Khai hạ Mường Bi 2012.
Theo ông Bùi Văn Tân, cán bộ văn hóa xã Phong Phú (Tân Lạc) cho biết: đường cày đầu tiên có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong phần lễ đầu năm của vùng Mường Bi, bởi theo quan niệm của người trong vùng khi 2 gia đình ông Nảy, ông Lãng thực hiện cày đầu tiên rồi, vùng Mường khi đó mới bắt đầu xuống đồng làm các công việc đồng áng của năm 2012. Với ý nghĩa quan trọng đó, để chuẩn bị cho phần lễ này, xã đã chuẩn bị lựa chọn người thực hiện đường cày và trâu tốt cẩn thận từ các xóm trong suốt cả năm. Sau đó qua nhiều lần chắt lọc và lấy ý kiến chung của các gia đình trong KDC mới đi đến quyết định gia đình nào được chọn để thực hiện công việc ý nghĩa này.
Sau những ngày nghỉ ngơi, ăn Tết với gia chủ, con trâu tốt của gia đình ông Nảy như sung sức hơn trong công việc của mình. Những bước đi khỏe khoắn, những đường cày thẳng tắp cùng không khí vui tươi, phấn khởi như làm cho mùa xuân ấm áp hơn, hứa hẹn một mùa màng tươi tốt, bội thu.
Nhiều năm được chứng kiến đường cày đầu tiên tại Lễ hội Khai hạ Mường Bi nhưng năm nay tôi mới có dịp được trò chuyện cùng những nhân vật chính thực hiện công việc ý nghĩa này. Ông Nảy cùng cậu con trai sau khi đã cày xong thửa ruộng tốt nhất của khu ruộng Nà Trùng, 2 bố con ông nhẹ nhàng tháo cày, thưởng cho con của yêu quý nghỉ ngơi, gặm cỏ và cùng xem hội. ông Nảy cười tươi khoe: gia đình có 4 con trâu, con nào cũng khỏe mạnh, cày, bừa tốt. Năm nay được chọn thực hiện đường cày đầu tiên, gia đình phấn khởi lắm, coi đó như là điều may, là lộc của gia đình có được trong năm mới. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên thực hiện đường cày trong lễ hội lớn của vùng Mường, trước sự chứng kiến của hàng nghìn người nên tâm trạng rất lo lắng, hồi hộp. Được đông đảo người dân trong vùng cổ vũ nhiệt tình, cùng với sự thành thạo sẵn có trong công việc đồng áng, có sức khỏe và con trâu tốt, nên đường cày đầu tiên của bố con ông Nảy đã được thực hiện thành công, ý nghĩa.
Câu chuyện về con trâu tốt, về sự gắn bó mật thiết đầy tính nhân văn của con trâu với đời sống, văn hóa của gia đình ông Nảy nói riêng và của người Mường nói chung đã trở thành chủ đề hấp dẫn của cuộc trò chuyện từ lúc nào không rõ. Câu chuyện về con trâu với những buổi chiều mùa hè bên suối, lũ trẻ mục đồng vắt vẻo trên lưng trâu thổi sáo, tiếng mõ trâu lốc cốc vọng bản Mường như những bức họa được in sâu trong tâm trí những người con quê Mường. Câu chuyện về tầm quan trọng của con vật quý giá, được người Mường coi là đầu cơ nghiệp và là tài sản đáng giá hàng đầu của con người sau nhà cửa, ruộng vườn; chuyện về những ngày Tết con trâu quý được làm lễ gọi vía trâu về ăn Tết sau lễ đón giao thừa...Đặc biệt, những câu chuyện về sự gắn bó không thể tách rời của con trâu trong đời sống văn hóa, tín ngưỡng; trong sứ mệnh lớn lao là vật tế, lễ vật để người Mường dâng cúng thần linh, xua đuổi tà ma, tẩy uế ôn dịch, đem lại điều tốt lành cho cộng đồng, gia đình. Con trâu còn theo hành trình với người Mường sang thế giới mường ma để sống tiếp cuộc sống mới như trong mo Mường.
Ngày nay, đồng bào Mường trong công cuộc xây dựng NTM, trên ruộng đồng, những chiếc máy cày đang thay thế dần sức trâu, vai trò sức kéo chủ lực của trâu trong nông nghiệp giờ đang dần thành thứ yếu. Con trâu lại trở thành vật nuôi xóa đói - giảm nghèo. Gia đình ông Nảy hiện đang nuôi 4 con trâu phục vụ sản xuất và sẽ tiến tới nhân rộng thành hàng hóa. Tuy nhiên, với gia đình ông Nảy và bao gia đình người Mường khác, con trâu sẽ mãi là những câu chuyện kể hấp dẫn, là phong tục, văn hóa độc đáo của mọi thế hệ...
Hồng Duyên
Phát triển bởi ICT GROUP.
.jpg)