Nghệ nhân Đinh Kiều Dung truyền dạy đánh cồng chiêng và hát dân ca Mường cho phụ nữ huyện Kỳ Sơn.
(HBĐT) - Là huyện vùng cao với 5 dân tộc Tày, Thái, Mường, Dao, Kinh cùng chung sống, Đà Bắc có nền văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc. Trong những năm qua, huyện đã chú trọng xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Từ đó đã tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Những giá trị truyền thống tốt đẹp được giữ gìn và phát huy.
Công tác giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, nét đẹp truyền thống của các dân tộc được đẩy mạnh qua các phong tục, tập quán, tiếng nói, chữ viết, trang phục, ẩm thực và lễ hội truyền thống của các dân tộc. Tiêu biểu có thể kể đến là Tết nhảy của dân tộc Dao các xã Tu Lý, Toàn Sơn; lễ lập tịnh của dân tộc Dao đeo tiền; lễ cơm mới, các điệu xòe vòng, hát giao duyên của dân tộc Tày xã Mường Chiềng và ném còn, đi cà kheo, hát đúm của dân tộc Mường. Vào các dịp lễ, tết, ngày vui, nét đẹp văn hóa truyền thống độc đáo của mỗi dân tộc đều được tái hiện, khơi dậy trên mỗi vùng quê Đà Bắc. Đặc biệt, trên địa bàn huyện đã xã hội hóa được công tác bảo tồn những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của các dân tộc như: mở lớp dạy chữ của dân tộc Dao đeo tiền tại xóm Dướng, xã Vầy Nưa; xóm Tằm, Sưng, xã Cao Sơn. Các lớp dạy tiếng Tày do thầy giáo Lường Đức Chôm giảng dạy. Các lớp học đã nhận được sự quan tâm, ủng hộ của đông đảo cán bộ, nhân dân bản địa. Đây cũng được xem là một hướng phù hợp vì văn hóa có sức sống lâu bền trong cuộc sống nhân dân...
Trong những năm qua, cùng với phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân, văn hóa được coi là nền tảng tinh thần xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển KT-XH trên địa bàn tỉnh. Với truyền thống lịch sử văn hóa lâu đời, nằm giao thoa giữa đồng bằng châu thổ sông Hồng và các tỉnh miền núi phía Bắc với nhiều dân tộc cùng chung sống đã đem lại những nét độc đáo về các giá trị văn hóa. Tỉnh ta đã quan tâm triển khai thực hiện có hiệu quả NQT.Ư 5 (khóa VIII) về “Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” và đạt được những kết quả tích cực, đặc biệt đã bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bảo các dân tộc trong tỉnh. UBND tỉnh đã ban hành quy chế bảo tồn và phát huy các giá trị di tích, danh thắng; quy chế phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh. Nội dung quy chế được tuyên truyền, phổ biến đến cơ sở và được nhân dân hưởng ứng đã góp phần tích cực vào việc bảo tồn các giá trị văn hóa. Theo thống kê của ngành chức năng, toàn tỉnh có 177 di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh, trong đó có 53 di tích đã được xếp hạng cấp tỉnh và quốc gia. Ngoài ra, tỉnh có hơn 50 bản, làng du lịch - văn hóa, trên 30 lễ hội văn hóa đậm đà bản sắc như: Khai hạ Mường Bi (Tân Lạc), chùa Tiên (Lạc Thủy), chùa Hang (Yên Thủy), đền Bờ (Cao Phong), mừng cơm mới của dân tộc Mường, chá chiêng của dân tộc Thái; các phong tục độc đáo như cơm đe (Yên Thủy), xên bản, xên Mường (Mai Châu)... Dự án bảo tồn làng Mường cổ xóm ải, xã Phong Phú (Tân Lạc) đang được triển khai với mục đích lưu giữ quần thể kiến trúc làng Mường cổ, nếp sống, sinh hoạt của cư dân bản địa. ấn phẩm “Mo Mường” được sưu tầm, biên soạn và xuất bản gần đây là một công trình có giá trị trong công cuộc bảo tồn bản sắc văn hoá. Đặc biệt, tỉnh ta đã bước đầu thu hút được kết quả từ việc xã hội hóa công tác bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống. Trên địa bàn tỉnh ngày càng xuất hiện nhiều hơn những cá nhân, tổ chức tham gia bảo tồn, lưu giữ và phát triển các giá trị văn hóa tốt đẹp của nhân dân các dân tộc trong tỉnh như: Bảo tàng không gian văn hóa Mường, hoạt động du lịch cộng đồng, các ngành nghề thủ công truyền thống... Với sự quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi của tỉnh, các địa phương xây dựng và duy trì các tổ, đội, văn nghệ quần chúng hoạt động thường xuyên, góp phần tích cực lưu giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Các hình thức truyền dạy văn nghệ dân gian được phát triển mạnh ở Lạc Sơn, Kim Bôi, Tân Lạc, Mai Châu, Kỳ Sơn, TPHB thu hút thế hệ trẻ tích cực tham gia. Thông qua các đề án hỗ trợ của Viện Nghiên cứu âm nhạc Việt Nam, tỉnh đã ban hành các chính sách khuyến khích, hỗ trợ các lớp truyền dạy như lớp dạy âm nhạc truyền thống của nghệ nhân Bùi Thu Hình, Bùi Văn Phước ở cụm văn hóa Mường Vang (Lạc Sơn), lớp truyền dạy nghệ thuật đánh cồng, chiêng của nghệ nhân Đinh Kiều Dung (Kim Bôi)...
Có thể khẳng định, cùng với sự quan tâm đầu tư của Đảng, Nhà nước, xã hội hóa công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa các dân tộc đã góp phần thiết thực đưa NQT.ư 5 (khóaVIII) vào cuộc sống ở tỉnh ta.
Hương Lan
Phát triển bởi ICT GROUP.
.jpg)