Theo thống kê, từ tháng 9/2023 đến hết tháng 2/2024, các đơn vị chức năng Công an tỉnh và Công an các địa phương đã phát hiện, xử lý 23 vụ, 34 đối tượng vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động TDĐ; khởi tố 19 vụ, 32 bị can về tội "Cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự”, 1 vụ, 1 bị can về tội "bắt giữ người trái pháp luật”, xử lý hành chính 3 vụ, 3 đối tượng. Riêng tháng 2 vừa qua, lực lượng chức năng đã đấu tranh, triệt phá 4 vụ, 4 đối tượng vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động TDĐ, gồm 3 vụ cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự, 1 vụ về hành vi không đăng ký ngành nghề kinh doanh có điều kiện về ANTT mà cho vay tiền có cầm cố tài sản.

Điển hình như việc phá chuyên án, bắt nhóm đối tượng hoạt động TDĐ trên địa bàn TP Hòa Bình do Đinh Tiến Hùng (SN 1988), trú tại phường Thịnh Lang cầm đầu. Quá trình điều tra xác định từ đầu năm 2023 cho đến thời điểm bị bắt, nhóm đối tượng này đã cho trên 130 người vay với số tiền trên 6 tỷ đồng, mức lãi suất từ 5.000 - 10.000 đồng/1 triệu đồng/ngày (tương đương 180 - 360%/năm), thu lợi bất chính khoảng 3 tỷ đồng. Khám xét chỗ ở của đối tượng, ngoài các tài liệu liên quan đến hoạt động cho vay lãi nặng, cơ quan chức năng còn thu giữ được nhiều vũ khí nguy hiểm.

Ngoài vụ việc trên, cơ quan chức năng đã đấu tranh, làm rõ hành vi cho vay nặng lãi với thủ đoạn cực kỳ tinh vi của nhóm đối tượng Trần Đức Nguyên (SN 1981), trú tại tổ 11, phường Thịnh Lang. Theo đó, để tránh sự phát hiện của cơ quan Công an, nhóm đối tượng này cho vay dưới hình thức lập các hợp đồng "giả cách, trá hình” như cầm cố, thế chấp tài sản là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, ô tô, xe máy... hoặc chuyển nhượng mua bán tài sản với lãi suất cho vay dao động từ 3.000 - 10.000 đồng/1 triệu đồng/ngày. Người vay phải trả lãi 10 ngày hoặc 1 tháng một lần theo hình thức chuyển khoản ngân hàng hoặc đưa tiền mặt. Nếu người vay không trả lãi và gốc đúng hẹn thì sẽ bị các đối tượng đe dọa và ép người vay phải giao nộp các tài sản có giá trị mà trước đó đã làm hợp đồng "giả cách, trá hình”. Với thủ đoạn đó, từ cuối năm 2021 đến thời điểm bị bắt, nhóm đối tượng này đã cho khoảng 30 người vay với số tiền khoảng 3 tỷ đồng, thu lợi bất chính hơn 1 tỷ đồng.

Theo thống kê, đến hết tháng 2/2024, toàn tỉnh có 43 cơ sở kinh doanh dịch vụ cầm đồ với 66 người làm nghề, tập trung chủ yếu ở TP Hòa Bình với 17 cơ sở. Các cơ sở đều được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về ANTT. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh có 3 cơ sở kinh doanh tài chính (loại hình treo biển kinh doanh; mua bán, cho thuê xe, tư vấn tài chính, hỗ trợ trả góp).

Theo Đại tá Trần Mạnh Hải, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, mặc dù tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động TDĐ đã cơ bản được kiểm soát; tình trạng treo biển, dán tờ rơi, đăng tin quảng cáo cho vay không còn diễn ra như thời gian trước; hoạt động cho vay lãi nặng, sử dụng các đối tượng có tiền án, tiền sự, nghiện ma túy để siết nợ, đòi nợ không còn công khai, manh động, không có băng nhóm hoạt động TDĐ, tuy nhiên, tình trạng tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động TDĐ vẫn tiềm ẩn phức tạp. Các đối tượng thay đổi phương thức hoạt động, sử dụng công nghệ cao, cho vay trực tuyến (qua các trang web, app vay tiền, zalo, facebook, tin nhắn điện thoại...), vay ngang hàng (P2P Lending) biến tướng; nhắn tin đe dọa, ném chất bẩn vào nhà, sử dụng mạng xã hội để xâm phạm danh dự, nhân phẩm của người vay vẫn xảy ra...

Xuất phát từ thực tế trên, Công an tỉnh đã chủ động tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo tăng cường các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý hoạt động TDĐ. Trong đó đã chỉ đạo các sở, ban, ngành chức năng và UBND các huyện, thành phố phòng ngừa, đấu tranh, xử lý hoạt động này. Cùng với đó, lực lượng Công an tỉnh chủ động triển khai nhiều giải pháp phòng ngừa nghiệp vụ kết hợp với phòng ngừa xã hội hiệu quả. Nổi bật là phối hợp với ngành Ngân hàng tăng cường phổ biến các văn bản pháp luật về cơ chế, chính sách tín dụng ngân hàng, các gói, khoản vay ưu đãi đến người dân; nghiên cứu, đề xuất các cấp những giải pháp tăng cường tính linh hoạt trong thủ tục cho vay và thanh toán để giúp người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn đầu tư, sản xuất - kinh doanh, góp phần phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động TDĐ. Chỉ đạo Công an toàn tỉnh nắm chắc tình hình, quản lý chặt chẽ các đối tượng có biểu hiện hoạt động TDĐ để tiến hành đồng bộ biện pháp phòng ngừa, đấu tranh; triển khai các biện pháp phòng ngừa hoạt động cho vay trực tuyến, vay qua ứng dụng (app), vay ngang hàng trái pháp luật; chỉ đạo lực lượng Công an xã nắm chắc địa bàn, nắm hộ, nắm người và giải quyết tình hình ANTT ngay tại cơ sở. Qua đó bước đầu lực lượng chức năng đã xác định được trên địa bàn tỉnh còn 18 đối tượng có biểu hiện hoạt động TDĐ theo kiểu đơn lẻ; 5/43 cơ sở cầm đồ có nghi vấn hoạt động TDĐ, để tiếp tục tiến hành đồng bộ các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, xử lý trong thời gian tới.