(HBĐT) - Những năm qua, đội ngũ cộng tác viên dân số (CTVDS) trên địa bàn tỉnh đã phát huy vai trò nòng cốt trong công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện hiệu quả các chính sách dân số. Mặc dù gặp nhiều khó khăn, chế độ đãi ngộ thấp, nhưng với lòng nhiệt tình, những CTVDS vẫn ngày đêm âm thầm làm cầu nối, giúp người dân nâng cao nhận thức về công tác dân số, kế hoạch hoá gia đình (DS-KHHGĐ).

Cộng tác viên dân số là cánh tay nối dài của ngành y tế, kết nối giữa hệ thống y tế với người dân, đưa chính sách vào cuộc sống. Cùng với cán bộ y tế, CTVDS phải "đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng", thường xuyên cập nhật thông tin, biến động về DS-KHHGĐ. Tuyên truyền, vận động Nhân dân các biện pháp chăm sóc sức khoẻ, KHHGĐ, nâng cao chất lượng dân số như: Khám sức khoẻ trước khi kết hôn, phòng bệnh tan máu bẩm sinh, sàng lọc trước sinh, sơ sinh, chăm sóc sức khoẻ sinh sản vị thành niên, thanh niên, chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi… Muốn việc tuyên truyền đạt hiệu quả, mỗi CTVDS phải dành không ít thời gian và công sức. Nhiều địa bàn  dân cư thưa thớt, đi lại khó khăn, CTVDS khá vất vả khi đến tận nhà gặp đối tượng cần tuyên truyền. Có nhiều trường hợp, cộng tác viên phải đi lại rất nhiều lần để gặp gỡ, giải thích, vận động, thuyết phục đối tượng để từng bước thay đổi nhận thức, hành vi trong thực hiện chính sách DS-KHHGĐ.

Đồng chí Nguyễn Thị Thu Hiền, Phó chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh cho biết: Trước năm 2020, toàn tỉnh có 2.685 CTVDS, trung bình mỗi cộng tác viên phụ trách khoảng 80 hộ. Hiện nay, sau khi sáp nhập địa giới hành chính, trên địa bàn tỉnh có 1.482 thôn với 1.479 CTVDS (3 thôn của huyện Lạc Thuỷ chưa tuyển được cộng tác viên, hiện giao y tế thôn bản tạm thời phụ trách). Trung bình mỗi cộng tác viên phụ trách khoảng 146 hộ, tăng gấp 2 lần so với trước đây. Trong đó có những thôn 1 cộng tác viên phụ trách gần 300 hộ. Nhiều thôn trong 1 năm đã thay đổi 2 - 3 lần cộng tác viên, do người tham gia bỏ, không nhận công việc. Mặt khác, hiện CTVDS triển khai nhiều hoạt động, không chỉ lĩnh vực KHHGĐ mà cả công tác dân số phát triển, truyền thông về nâng cao chất lượng dân số. Nhưng trong những năm gần đây, cộng tác viên không được tập huấn chuyên môn, nhiều cộng tác viên mới chỉ tiếp nhận công việc thông qua sổ sách, báo cáo, không được hướng dẫn cụ thể, chi tiết các hoạt động, ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả hoạt động. Một số cộng tác viên lâu năm (20 - 30 năm), tham gia vì yêu thích, gắn bó với công tác dân số, nay tuổi đã cao, không thể tham gia các hoạt động. Trong khi những người trẻ tuổi tham gia làm CTVDS thường bỏ, không tiếp tục làm do công việc vất vả mà phụ cấp thấp. 

Cũng theo đồng chí Nguyễn Thị Thu Hiền, để bảo đảm nhân lực hoạt động công tác dân số, nhất là CTVDS. Thời gian tới, cùng với việc duy trì, củng cố đội ngũ CTVDS đảm bảo thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ đáp ứng với sự chuyển hướng chính sách dân số từ KHHGĐ sang dân số và phát triển. Tiếp tục duy trì đội ngũ CTVDS là những người được Nhân dân tín nhiệm, xây dựng, ban hành chính sách đãi ngộ phù hợp về vật chất, tinh thần để CTVDS yên tâm cống hiến và hoạt động có hiệu quả. Với những địa bàn gặp khó khăn trong công tác lựa chọn cộng tác viên, cần phối hợp chính quyền địa phương, ưu tiên vận động cán bộ là y tế thôn bản, hội viên phụ nữ tham gia kiêm nhiệm là CTVDS. Đồng thời, đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác dân số các cấp, các ngành đáp ứng yêu cầu triển khai toàn diện công tác dân số.

Hồng Ngọc