Nhóm nghiên cứu của Bruce Patterson ở Bảo tàng Field phát hiện ít nhất 4 loài dơi mũi lá châu Phi là họ hàng của dơi móng ngựa, nguồn phát tán nCoV.

 


Những con dơi thuộc loài dơi mới sống trong mỏ vàng bỏ hoang ở Tây Kenya. Ảnh: Sci Tech Daily.

Trong báo cáo chi tiết trên tạp chí ZooKeys, Patterson và đồng nghiệp Terry Demos, nhà nghiên cứu sau tiến sĩ ở cùng phòng thí nghiệm nghiên cứu những con dơi mũi lá trong họ dơi nếp mũi (Hipposideridae). Tên gọi của chúng xuất phát từ nếp nhăn da trên mũi mà chúng sử dụng như đĩa radar để thu tiếng kêu và giúp bắt côn trùng. Họ dơi này phân bố ở châu Phi, châu Á và Australia, nhưng các thành viên sinh sống trên lục địa đen ít được biết tới do thiếu điều kiện nghiên cứu và bất ổn chính trị trong khu vực.

Để hiểu rõ hơn về sự phân bố của dơi mũi lá và quan hệ giữa chúng, Patterson, Demos, và các đồng nghiệp tại Đại học Maasai Mara, Bảo tàng Quốc gia Kenya và Bảo tàng Field tiến hành nghiên cứu di truyền trên những loài dơi trong họ ở châu Phi. Nhóm nghiên cứu chủ yếu dựa vào mẫu vật ở viện bảo tàng thu thập tại nhiều nơi thuộc lục địa này trong vài thập kỷ qua. Ở một số trường hợp, những loài phân bố rộng có hình dáng giống nhau nhưng ADN cho thấy chúng có lịch sử tiến hóa khác nhau. Kết quả phân tích gene hé lộ ít nhất 4 loài dơi mũi lá mới từng chưa được mô tả và chưa có tên gọi chính thức.

Theo Patterson và Demos, phát hiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong tình hình Covid-19. Các loài dơi mũi lá mới không góp phần gây ra dịch bệnh, nhưng họ hàng của chúng là dơi móng ngựa thì có. Dơi móng ngựa truyền nCoV sang động vật có vú khác (có thể là loài tê tê), qua đó truyền sang người. Đây không phải lần đầu tiên con người nhiễm bệnh từ dơi. Dơi dường như có khả năng truyền bệnh mạnh hơn những động vật có vú khác, không phải do chúng ở bẩn hay chứa toàn virus.   

"Mọi tổ chức sống đều có virus. Những bông hồng trong vườn của bạn cũng có virus", Patterson giải thích. "Chúng ta lo ngại về virus gây dịch cúm và Covid-19, nhưng virus là một phần của tự nhiên và đã có từ rất lâu. Nhiều loài virus thậm chí vô hại. Nhưng trong khi mọi động vật đều mang virus, dơi dường như đặc biệt thích hợp truyền virus sang người. Đó có thể vì dơi nằm trong số những động vật có vú có tính xã hội cao nhất, sống theo đàn lên tới 20 triệu con. Do chúng tập trung ở một chỗ và chăm sóc lẫn nhau, mầm bệnh dễ dàng truyền khắp cả đàn".   

Một lý do khác khiến dơi dễ truyền bệnh có thể liên quan tới khả năng bay của chúng. Theo Patterson, bay là hoạt động tiêu hao nhiều năng lượng nhất để di chuyển. "Nếu bạn lột da dơi, bạn sẽ thấy chúng gần như không có ruột mà chủ toàn sống vai và cơ ngực. Chúng là những vận động viên cừ khôi", Patterson nhận xét. Do việc bay rất tốn kém sức lực, dơi có tốc độ trao đổi chất nhanh và hệ miễn dịch mạnh mẽ. ADN của chúng cũng rất giỏi tự hồi phục khi bị tổn thương. Điều này có nghĩa dơi có khả năng mang virus gây bệnh nhưng bản thân chúng không bị ốm. Tuy nhiên, những virus đó lại có thể gây hại cho người tiếp xúc với dơi.

Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh dù không có loài dơi mũi lá nào mới phát hiện cũng liên quan tới sự lây lan của Covid-19, việc tìm hiểu chúng sẽ giúp ngăn chặn dịch bệnh trong tương lai. "Dơi mũi lá mang virus corona, không phải chủng đang ảnh hưởng tới con người, nhưng chắc chắn đây không phải là lần cuối cùng virus truyền từ động vật có vú hoang dã sang người. Nếu hiểu rõ hơn về những loài dơi này, chúng ta sẽ có sự chuẩn bị kỹ hơn trong trường hợp dịch bệnh xảy ra", Demos nói. 

                                                                        Theo VNExpress
 

Các tin khác


Siết chặt quản lý vật liệu nổ công nghiệp và hóa chất

Với chức năng quản lý nhà nước về vật liệu nổ công nghiệp (VLNCN), hóa chất, thời gian qua, ngành Công Thương đã phối hợp các ngành chức năng tăng cường công tác quản lý, kiểm tra việc thực hiện các quy định về bảo quản, sử dụng VLNCN và hóa chất trên địa bàn tỉnh.

Việt Nam sở hữu tiềm năng lớn về thị trường tín chỉ carbon

Theo tính toán, chỉ riêng ngành nông nghiệp Việt Nam, tiềm năng có thể đạt 57 triệu tín chỉ carbon mỗi năm.

Công nghệ mưa nhân tạo có thể dẫn đến ‘cuộc chiến thời tiết’ giữa các quốc gia

Nhà khí tượng học cảnh báo "cuộc chiến thời tiết” giữa các quốc gia có thể nổ ra nếu việc gieo hạt mây vượt tầm kiểm soát, sau khi lũ lụt ở Dubai làm nảy sinh lo ngại về công nghệ gây mưa nhân tạo.

Thời tiết ngày 22/4: Bắc Bộ mưa dông, Tây Bắc Bắc Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ nắng nóng

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, ngày 22/4, chiều tối và đêm ở khu vực Bắc Bộ có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa to với lượng mưa từ 15-30 mm, có nơi trên 50 mm; ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên có mưa rào và dông cục bộ.

Mưa to, dông lốc kèm mưa đá gây thiệt hại tại các huyện Đà Bắc, Cao Phong 

Theo thông tin từ Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự tỉnh, chiều và đêm 20/4, trên địa bàn tỉnh Hòa Bình xảy ra mưa, mưa đá, dông lốc, sét cục bộ tại thành phố Hòa Bình và các huyện Đà Bắc, Cao phong, Lương Sơn. Tại một số điểm có mưa to như: Tiến Sơn (Lương Sơn) 34,4 mm, Độc Lập (TP Hòa Bình) 32,2 mm, Tân Pheo (Đà Bắc 21,8 mm), Xuân Phong (Cao Phong) 15,6 mm... Mưa đá, dông lốc đã gây thiệt hại tại các huyện Đà Bắc, Cao Phong.

Sét đánh cháy rừng ở xã Đú Sáng, huyện Kim Bôi

Trận mưa đá tối 20/4 đã gây cháy rừng tại khu đồi Cằn Kẻo, xã Đú Sáng, huyện Kim Bôi.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục