(HBĐT) - Là huyện tập trung nhiều điểm mỏ khai thác khoáng sản, trong quá trình hoạt động, các cơ sở này chấp hành chưa nghiêm túc quy định của pháp luật, nhiều điểm mỏ gây ô nhiễm môi trường, tiếng ồn, nguy cơ mất an toàn lao động cao, ảnh hưởng lớn đến đời sống của Nhân dân. Huyện Lương Sơn đang tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan siết chặt quản lý hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn.

Trên địa bàn huyện có 49 mỏ được cấp giấy phép khai thác khoáng sản, trong đó có 1 mỏ vàng, 1 mỏ đá sét làm nguyên liệu xi măng, 3 mỏ đá bazan, 44 mỏ đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường. Các mỏ đá chủ yếu ở xã Thanh Cao, Cao Dương, có 35 mỏ đang hoạt động. Bên cạnh đó, trên địa bàn huyện có 2 nhà máy xi măng được cấp phép hoạt động là Nhà máy xi măng Vĩnh Sơn và Nhà máy xi măng Trung Sơn. Hiện có 37/39 mỏ đã nộp hồ sơ về lĩnh vực đất đai, ký hợp đồng thuê đất; 11 mỏ chưa lập và hoàn thiện hồ sơ thuê đất. Theo báo cáo của huyện, số lượng mỏ được cấp phép lớn hơn số mỏ đang hoạt động. Quá trình hoạt động nổ mìn vượt quá số lượng cho phép, việc chấp hành quy định pháp luật của các mỏ còn hạn chế. Khu vực hoạt động sản xuất, chế biến khoáng sản, sản xuất xi măng bị ô nhiễm nặng nề, vượt quá mức. Nhiều mỏ sản xuất, chế biến đá hoạt động quá giờ quy định, nhiều chủ mỏ chưa quan tâm đến công tác an toàn lao động. 

Thời gian qua, huyện tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng quản lý hoạt động khai thác khoáng sản theo quy định. Theo đó, đã tổ chức kiểm tra, giám sát 29/29 điểm mỏ đá trên địa bàn có tên trong danh sách Thông báo số 584/TB-VPUBND, ngày 26/1/2018 của Văn phòng UBND tỉnh. Qua kiểm tra phát hiện các vi phạm khai thác sai thiết kể mỏ và đã xử phạt. Đến nay, các mỏ đã thực hiện khắc phục và hoạt động trở lại. Cuối năm 2020, BTV Huyện ủy Lương Sơn tổ chức đối thoại với người dân, doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị liên quan để kịp thời lắng nghe, giải quyết những kiến nghị của người dân liên quan đến hoạt động của các doanh nghiệp khai thác khoáng sản. Trên cơ sở đó, BTV Huyện ủy chỉ đạo các cơ quan, đơn vị giải quyết cơ bản những kiến nghị, phản ánh của người dân. 

Huyện đang tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền đối với công tác quản lý tài nguyên - môi trường. Đẩy mạnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý vi phạm về Luật Khoáng sản, ngăn chặn kịp thời hành vi khai thác trái phép, dự án có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao. Phối hợp các cơ quan liên quan quản lý hoạt động khai thác mỏ đá làm vật liệu xây dựng thông thường, kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm về vệ sinh môi trường, an toàn lao động, bảo đảm ANTT. Rà soát đề nghị thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản đã được cấp phép nhưng không triển khai, không thực hiện nghĩa vụ về đất đai, môi trường, tài chính, xử lý các trường hợp vi phạm khai thác khoáng sản gây ô nhiễm môi trường. 

Qua rà soát, trên địa bàn huyện còn 28/35 mỏ chưa bảo đảm khoảng cách an toàn (từ điểm khai thác đến nhà dân), huyện đã kiến nghị tỉnh chỉ đạo cơ quan chức năng phối hợp rà soát thu hẹp quy mô khai thác đối với những mỏ chưa bảo đảm khoảng cách an toàn; kiến nghị dừng cấp phép đối với các dự án mỏ đá mới, đặc biệt là khu vực thị trấn Lương Sơn và 5 xã vùng nội thị loại IV, xã Thanh Cao (vì các xã nằm trong quy hoạch đề nghị xây dựng đạt tiêu chí phường); có lộ trình dừng hoạt động các mỏ khai thác đá trong vùng lõi đô thị huyện; sớm xây dựng hệ thống quan trắc tự động tại các nhà máy xi măng, quan trắc tự động kiểm soát rung chấn do nổ mìn tại các mỏ đá sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng. Bên cạnh đó, đề nghị tỉnh chỉ đạo các doanh nghiệp có phương án hỗ trợ, nâng cấp mở rộng tuyến đường vận chuyển khai thác, hoặc có phương án xây dựng đường vận chuyển, khai thác riêng, không làm xuống cấp hạ tầng và mất an toàn giao thông qua khu dân cư.