Ngay sau khi nhận được công văn về nguy cơ mất an toàn hồ Ngành xã Liên Sơn, UBND huyện Lương Sơn đã thành lập tổ công tác do đồng chí Chủ tịch UBND huyện cùng các phòng, ban chức năng của huyện, chính quyền xã đến khảo sát, đánh giá thực trạng công trình để có biện pháp chỉ đạo sửa chữa, khắc phục...

Theo thông tin từ Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Hòa Bình, do ảnh hưởng các đợt mưa lớn vào trung tuần và cuối tháng 7 vừa qua, các hồ chứa trên địa bàn xã Liên Sơn (Lương Sơn) đều chảy tràn. Đặc biệt là hồ Ngành thuộc xóm Ngành mực nước xả tràn là 0,4m, công trình có nguy cơ mất an toàn cao. Trong đó, qua kiểm tra thực tế phía hạ lưu đập, nhiều vị trí sụt lút, nước thấm mạnh, mái đập bùng nhùng. Nhất là khu vực trên nhà van cống lấy nước và mang cống đã sụt lút, vỡ lở, rò rỉ nước từ nhiều năm trước. Hiện tại cống lấy nước qua van điều tiết vận hành nước chảy rất nhỏ chưa đánh giá được nguyên nhân, gây nguy hiểm, mất an toàn cho công trình và khu dân cư phía hạ lưu đập. Công trình hồ Ngành do UBND huyện Lương Sơn làm chủ đầu tư. Tính đến thời điểm này công trình chưa nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng nên Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Hòa Bình không thực hiện được việc sửa chữa.

Trước thực tế trên, để đảm bảo an toàn cho công trình và dân cư hạ lưu đập, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Hòa Bình đã đề nghị UBND huyện Lương Sơn khẩn trương bố trí nguồn vốn để khắc phục, sửa chữa những tồn tại, sớm nghiệm thu, bàn giao chính thức công trình để đưa vào sử dụng. Chỉ đạo UBND xã, Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự xã Liên Sơn phối hợp với Chi nhánh Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi  Hòa Bình tại huyện Lương Sơn trong việc ứng trực, sẵn sàng phương án ứng phó khi có nguy cơ gây ảnh hưởng đến an toàn công trình.

Theo đồng chí Bùi Viết Thường, Chủ tịch UBND xã Liên Sơn, hồ Ngành là công trình thủy lợi được xây dựng và đưa vào hoạt động từ nhiều năm qua. Hồ có tổng diện tích trên    20 nghìn m3 với dung tích và khả năng chứa được hàng chục nghìn m3 nước. Đảm bảo nguồn nước tưới tiêu cho khoảng 60ha đất sản xuất nông nghiệp của xóm Ngành và các xóm lân cận. Khi công trình xuống cấp, mất an toàn đã gây nguy hiểm, ảnh hưởng, tác động đến đời sống của hơn 40 hộ dân với hàng trăm nhân khẩu tại khu vực hạ du. 

Trước thực trạng đó, theo đồng chí Hoàng Đình Tráng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, ngay sau khi nắm tình hình hiện trạng của công trình hồ Ngành, Sở đã có công văn đề nghị UBND huyện Lương Sơn triển khai thực hiện một số nhiệm vụ cấp bách nhằm đảm bảo an toàn hồ Ngành trong thời điểm mưa bão. 

Theo đó, Sở đề nghị UBND huyện không cho tích nước trong hồ; bố trí kinh phí thực hiện kiểm định, đánh giá mức độ an toàn công trình. Trong đó, cần kiểm tra, phân tích tài liệu quan trắc đập, hồ chứa nước; khảo sát, thăm dò ẩn họa, khuyết tật công trình; kiểm tra tình trạng sạt lở, bồi lắng lòng hồ chứa nước; kiểm tra khả năng xả lũ của hồ chứa theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hiện hành, tài liệu khí tượng thuỷ văn và thay đổi về lưu vực đã được cập nhật; đánh giá chất lượng và an toàn của đập, hồ chứa nước theo Nghị định số 114/2018/NĐ-CP, ngày 04/9/2018 của Chính phủ về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước. Trên cơ sở kết quả kiểm định đề xuất biện pháp xử lý tổng thể, toàn diện để đảm bảo an toàn công trình. 

Lập quy trình vận hành hồ chứa nước, trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt trước khi tích nước và bàn giao cho tổ chức, cá nhân khai thác, cơ quan quản lý nhà nước về thủy lợi, phòng, chống thiên tai theo quy định tại Nghị định số 114/2018/NĐ-CP. Lập phương án bảo vệ đập, hồ chứa nước trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Lập phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp trình cấp có thẩm quyền thẩm định... Nghiên cứu đề xuất phương án tiêu giảm năng lượng dòng chảy trên dốc nước đường tràn để giảm nguy cơ gây xói lở hạ lưu tràn và đảm bảo an toàn cho các hộ dân phía hạ lưu đập. Phối hợp với Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Hòa Bình tổ chức trực ban 24/24 giờ trong thời gian có mưa, lũ; bố trí nhân lực thường trực, thường xuyên kiểm tra công trình đặc biệt là khu vực nguy hiểm...

Trước thực tế mất an toàn, sau khi trực tiếp khảo sát công trình, đồng chí Đoàn Tiến Lập, Chủ tịch UBND huyện Lương Sơn đã giao Phòng Quản lý đô thị phối hợp Phòng NN& PTNT huyện đôn đốc chủ đầu tư thanh quyết toán công trình. Đồng thời giao Phòng NN& PTNT huyện khẩn trương lập dự toán đề xuất nguồn vốn sửa chữa, khắc phục rò rỉ thân đập để đảm bảo an toàn công trình và an toàn cho người dân trong mùa mưa bão.