(HBĐT)- Xã Chiềng Châu cách trung tâm
huyện Mai Châu khoảng 2km. Phía Nam giáp xã Mai Hạ, phía Bắc giáp với
xã Nà Phòn và thị trấn Mai Châu, phía Đông giáp xã Pù Bin – Noong
Luông, phía Tây giáp xã Nà Mèo và xã Xăm Khòe. Với vị trí như vậy,
Chiềng Châu là địa phương có giao thông khá thuận lợi, đảm bảo đi
lại, trao đổi hàng hóa và giao lưu văn hóa với các xã trong huyện
cũng như các tỉnh ngoài.
Một góc bản Lác- điểm du lịch cộng đồng được du khách trong nước và quốc tế yêu thích
Là một xã thuộc huyện miền núi Mai
Châu nên địa hình bị chia cắt bởi hệ thống khe suối và đồi núi cao
khá phức tạp. Độ cao trung bình so với mực nước biển khoảng 300 đến
350 m, nơi cao nhất là đỉnh núi giáp với xã Pù Bin có độ cao 1.080 m.
Xã có nhiều đồi núi xen kẽ, chạy dọc theo hai bên đường giao thông,
hình thành thung lũng theo địa hình lòng máng.
Chiềng Châu nằm trong vùng khí hậu
nhiệt đới gió mùa, một năm có hai mùa rõ rệt. Nhiệt độ bình quan
trong năm là 22.9ºC, tháng cao nhất lên tới 33.8ºC. Hướng gió thay đổi
theo hai hướng: Tây Nam vào mùa hè, Đông Bắc vào mùa đông. Vị trí địa
lý và điều kiện tự nhiên thuận lợi đã tạo cho Chiềng Châu nguồn tài
nguyên phong phú.
Nguồn nước mặt chủ yếu của xã được
hình thành bởi hệ thống khe suối đổ vào hồ Mỏ Luông. Lượng nước
phân bố không đều, chủ yếu tập trung theo con suối Mùn, bắt nguồn từ
vùng đồi núi cao xung quanh xã Tòng Đậu chảy qua thị trấn Mai Châu, rồi
đi vào địa phận của xã. Các suối nhánh của xã chảy trên vùng có
địa hình phức tạp với tốc độ tương đối lớn nên mức trút nước khi
mưa to càng tăng,nhiều khi gây lũ nhỏ và nền địa chất có nhiều khe
nứt rạn, làm cho khả năng giữ nước ở vùng đồi núi quanh xã thấp.
Hệ thống nước ngầm tương đối dồi dào, đặc biệt là các hệ thống
nước mạch trong xã có lưu lượng và chất lượng khá.
Sau nhiều lần điều chỉnh địa giới
hành chính, cho đến nay xã có tổng diện tích tự nhiên là 1.711
ha(theo tư liệu báo cáo Quy hoạch sử dụng đất đai xã Chiềng Châu giai
đoạn 2001-2010). Đất đai chia làm hai nhóm chính là đất đồi núi và
đất ruộng với các loại chủ yếu: đất nâu đỏ trên đá macma bazơ và
trung tính, đất đỏ vàng trên đá phiến thạch sét, đất đỏ nâu trên đá
vôi, đất đỏ vàng và đất thung lũng tích tụ, núi đá vôi.
Năm 1886, tỉnh Mường Hòa Bình được thành lập với 4 phủ. Khi ấy Chiềng Châu có tên gọi là Chiềng Chu, là một xã thuộc xã Mai Thượng, châu Mai Châu, phủ Chợ Bờ.
Tên gọi Chiềng Chu xuất phát từ đặc
thù riêng biệt của vùng đất này. "Chiềng” là từ đệm riêng biệt do
chế độ đương thời quy định dành cho những nơi có sự khai phá, làm ăn
sinh sống từ lâu đời. Còn "Chu” là từ trong ngôn ngữ của người Thái,
dịch sang chữ Quốc ngữ nghĩa là "chỗ” – tức là nơi này đã có chủ.
Theo truyền thuyết kể lại, cứ đến
rằm tháng Giêng âm lịch hằng năm, ông cha ta lại tổ chức lễ hội "Xên
Bản – Xên Mường” tại mảnh đất lích sử này.
Đến năm 1957, theo quyết định của Liên
khu III, 5 xã thuộc địa bàn huyện Mai Châu đều được chia tách thành
các xã nhỏ. Trong đó, xã Mai Thượng chia thành 7 xã mới, Chiềng Chu
được chia lại và đổi tên thành xã Chiềng Châu.
Đa dạng ngành nghề, người dân Chiềng Châu có thêm thu nhập, cải thiện đời sống
Hiện nay, xóm Chiềng Châu ổn định
với 6 xóm trực thuộc. Toàn xã có 927 hộ với 3.780 nhân khẩu, gồm 5
dân tộc anh em cùng chung sống, trong đó chủ yếu là dân tộc Thái. Bên cạnh hoạt động kinh tế chủ đạo là
nông nghiệp như trước kia, nhân dân xã Chiềng Châu đã phát triển thêm
nghề thủ công, dịch vụ và du lịch mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Xã Chiềng Châu cũng là một trong các xã,
thị trấn của huyện đạt được nhiều thành tựu đáng kể về phát triển KT-XH. Xã có
nhiều trường đạt chuẩn Quốc gia; y tế xã đạt chuẩn Quốc gia giai đoạn
2011-2020. Cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân
cư” được triển khai sâu rộng và mang lại hiệu quả cao. Nhiều xóm, bản được công
nhận là "làng văn hóa”. Đặc biệt, bản Lác-điểm du lịch văn hóa cộng đồng là "địa
chỉ đỏ” trong bản đồ du lịch Việt Nam. Công tác quốc phòng-quốc phòng được Đảng
bộ quan tâm, lãnh đạo thực hiện toàn diện. Công tác xây dựng Đảng, chính quyền
đoàn thể không ngừng được củng cố, đổi mới. Năm 2015, Chiềng Châu được công nhận
là xã đạt chuẩn nông thôn mới.
Qua các cuộc kháng chiến, xã đã có 303 người
nhập ngũ, 106 dân công, 11 thanh niên xung phong(trong đó đã có 34 người là liệt
sĩ, 07 thương binh, bệnh binh, 02 Bà mẹ Việt Nam anh hùng). Năm 2002, xã đã được
tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ kháng chiến chống
Mỹ cứu nước. Xã đã được tặng thưởng Huân
chương lao động hạng Ba; bản Lác được tặng thưởng Huân chương lao động hạng Ba(năm
2011). Tập thể và cá nhân trong xã được tặng 556 Huân, Huy chương các loại; nhiều
bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ nội vụ, Bộ VH, TT&DL, 19 cờ quyết thắng,
nhiều lá cờ dẫn đầu của ngành, các lĩnh vực hoạt động. Hiện nay, Chiềng Châu có
nhiều cơ hội để phát triển toàn diện ở nhiều lĩnh vực. Nét bản sắc văn hóa dân tộc đã tạo những ấn tượng đẹp trong lòng du khách gần xa.
PV( tổng hợp)