Ngay sau khi đất nước thống nhất, non sông liền một dải, trước yêu cầu cấp bách của nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới, ngày 26/10/1975, Vùng 4 Duyên hải được thành lập - nay là Vùng 4 Hải quân và được giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vùng biển rộng trên 360.000 km², từ Cù Lao Xanh (Bình Định) đến Mũi Ba Kiệm (Bình Thuận), bao gồm quần đảo Trường Sa - nơi có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng cả về chính trị, kinh tế, quốc phòng và an ninh của đất nước.

Thượng tá Bùi Xuân Bình - Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Vùng 4 Hải quân cho biết: Trải qua gần 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, ngay từ những ngày đầu thành lập, cán bộ, chiến sĩ Vùng 4 Hải quân đã vượt lên mọi khó khăn, gian khổ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Vùng tổ chức đóng giữ, bảo vệ vững chắc chủ quyền các đảo, điểm đảo thuộc quần đảo Trường Sa; tham gia và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quốc tế cao cả tại Campuchia, là lực lượng nòng cốt trong chiến dịch CQ-88 lịch sử.

Trong những năm gần đây, cán bộ, chiến sĩ Vùng 4 Hải quân đã quán triệt sâu sắc các nghị quyết, phương châm, đối sách của Đảng, Nhà nước, chỉ thị, mệnh lệnh của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh Hải quân. Toàn Vùng đã duy trì nghiêm chế độ trực, đảm bảo lực lượng, phương tiện luôn ở trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao nhất. Tổ chức quan sát, trinh sát phát hiện hơn 5 triệu lượt mục tiêu trên không, trên biển, tham mưu và trực tiếp xử lý tốt các tình huống trên biển không để bị động, bất ngờ, giữ vững được chủ quyền, môi trường hòa bình trên biển.

Đặc biệt, trước những diễn biến phức tạp của tình hình trên biển, hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ được điều động đến các khu vực trọng điểm, khó khăn, gian khổ. Cán bộ, chiến sĩ Vùng 4 luôn tỏ rõ bản lĩnh kiên cường và ý chí quyết tâm sắt đá, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. 

Cũng theo Thượng tá Bùi Xuân Bình - Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Vùng 4 Hải quân, trước yêu cầu xây dựng đơn vị tiến thẳng lên hiện đại, những năm qua, các cơ quan, đơn vị trong toàn Vùng đã không ngừng đổi mới toàn diện, hoàn thành đặc biệt xuất sắc nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu và sức mạnh chiến đấu của các lực lượng. Toàn Vùng đã bám sát phương châm huấn luyện "cơ bản, thiết thực, vững chắc”, chú trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu; sát phương án, đối tượng tác chiến, chiến trường, tổ chức, biên chế và vũ khí trang bị; lấy nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo và xây dựng Vùng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại làm mục tiêu huấn luyện.

Với tinh thần cầu thị, ham học hỏi, cán bộ, chiến sĩ các đơn vị đã nhanh chóng làm chủ và khai thác hiệu quả nhiều vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại, đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ. Hoàn thành xuất sắc các nội dung, khoa mục huấn luyện mới, khó. Đồng thời, Vùng tăng cường huấn luyện đêm, huấn luyện trong điều kiện thời tiết phức tạp; huấn luyện và diễn tập đối kháng; tổ chức bắn thành công các loại tên lửa được trang bị trên tàu chiến đấu, tên lửa bờ, và các loại vũ khí mới trong biên chế.

Thông qua các cuộc diễn tập lớn do Bộ Quốc phòng và Quân chủng Hải quân tổ chức, các lực lượng của Vùng đã khẳng định rõ bản lĩnh, trí tuệ, trình độ hiệp đồng tác chiến, hoàn toàn làm chủ vũ khí trang bị kỹ thuật mới, hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, của Tổ quốc trong tình hình mới.

Thượng tá Bùi Xuân Bình cho biết, thực hiện phương châm "Cứu giúp nhân dân là nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình, là mệnh lệnh từ trái tim người lính”; mỗi cán bộ, chiến sĩ Vùng 4 Hải quân luôn quán triệt và thực hiện tốt tư tưởng chỉ đạo: "Khi dân cần, khi dân khó có bộ đội Hải quân”. Vùng luôn coi nhiệm vụ bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, là trách nhiệm thiêng liêng và cao cả. Dẫu cho bão tố, sóng dữ hay điều kiện khắc nghiệt, hiểm nguy nơi biển khơi, mỗi khi có ngư dân gặp nạn, lực lượng và phương tiện của Vùng 4 nhanh chóng xuất phát, cơ động và có mặt kịp thời để cứu giúp ngư dân.

Ngoài ra, Vùng tiếp tục triển khai hiệu quả nhiều chương trình, cách làm sáng tạo góp phần xây dựng "thế trận lòng dân”, thế trận chiến tranh nhân dân trên biển. Cụ thể như Chương trình "Hải quân Việt Nam làm điểm tựa cho ngư dân vươn khơi, bám biển”, "Hải quân nhận đỡ đầu con ngư dân”.

Trong 10 năm gần đây, Vùng 4 Hải quân đã thực hiện hơn 650 lượt tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn; cấp cứu, điều trị trên 6.000 lượt ngư dân; cứu kéo hơn 200 lượt tàu cá bị nạn về nơi an toàn; huy động hàng chục nghìn lượt cán bộ, chiến sỹ và hàng trăm lượt phương tiện các loại để hỗ trợ nhân dân địa phương phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai. Mỗi đảo, điểm đảo, mỗi con tàu của Vùng 4 Hải quân thực sự là điểm tựa và niềm tin vững chắc cho ngư dân vươn khơi bám biển.

Cùng với nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn, cán bộ, chiến sĩ Vùng 4 còn tích cực tham gia hoạt động dân vận, xây dựng mối quan hệ gắn bó mật thiết với địa phương; kịp thời hỗ trợ các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới; tổ chức khám chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí, thăm hỏi và tặng quà cho các gia đình chính sách, những hoàn cảnh khó khăn với tổng giá trị hỗ trợ lên đến hàng chục tỷ đồng. 

Hình ảnh cán bộ, chiến sĩ Vùng 4 Hải quân vượt sóng to, gió lớn để cứu dân, tận tụy đồng hành cùng sự phát triển của địa phương nơi đóng quân đã để lại nhiều tình cảm và ấn tượng tốt đẹp. Những nỗ lực ấy tiếp tục làm sâu sắc thêm hình ảnh "Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Hải quân” thời kỳ mới trong lòng nhân dân.

Ghi nhận những thành tích đó, ngày 10/10/2024, Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký quyết định phong tặng danh hiệu "Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” cho Bộ Tư lệnh Vùng 4 Hải quân.

Đồng chí Chuẩn Đô đốc Nguyễn Anh Tuấn, Tư lệnh Vùng 4 Hải quân khẳng định: Phần thưởng cao quý này là nguồn cổ vũ, động viên to lớn để cán bộ, chiến sĩ toàn Vùng tiếp tục nỗ lực, phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao cho. Cán bộ, chiến sĩ Vùng 4 Hải quân nguyện tiếp bước cha anh; trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, đoàn kết một lòng, nỗ lực khắc phục khó khăn, quyết tâm xây dựng Vùng thực sự "cách mạng, chính quy, tinh nhuệ hiện đại”, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa thiêng liêng của Tổ quốc; xứng đáng với danh hiệu cao quý "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” mà Đảng, Nhà nước và nhân dân đã trao tặng.