Nghệ nhân Ưu tú Bùi Ngọc Thuận (bên phải) hướng dẫn các thành viên đội văn nghệ xóm Bưng 1, xã Thu Phong (Cao Phong) trình tấu xéc bùa.
Vào những dịp cần thiết, khoảng sân rộng trước hiên nhà ông Thuận được "trưng dụng” làm nơi sinh hoạt, tập luyện của CLB hát thường đang, bộ mẹng của xã. Ông Thuận tâm sự: Từ ngày bé, tôi đã theo các phường xéc bùa, đeo đuổi theo học ông bà, cha chú, rồi lời chiêng, câu hát cứ thế thấm sâu. Đến khi lớn lên, tôi được cha ông trao truyền mo Mường suốt cả một quá trình. Sau này, khi hoàn thành nhiệm vụ công tác ngành, tôi trở về địa phương và tiếp tục phát huy vai trò đảng viên gương mẫu. Bằng tiếng nói của người có uy tín, tôi tuyên truyền, vận động bà con ở khu dân cư đoàn kết, chung tay xây dựng đời sống văn hoá, giữ gìn bản sắc.
Từng có thời điểm do tác động của nền kinh tế thị trường, một số nét đặc trưng của văn hoá truyền thống bị phai nhạt. Là người con dành trọn tình yêu với quê hương Mường Thàng, ông Thuận không khỏi tâm tư, mong muốn góp sức nhỏ bé cùng với những người có cùng tâm huyết đồng hành bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá tốt đẹp của dân tộc.
Vùng Mường Thàng có nghề truyền thống đan lát. Dạo mới về nghỉ chế độ, ông Thuận tìm hiểu lại thì thấy nghề này đã bị lãng quên nhiều, ngoài ông ra chỉ còn vài người giữ được. Với mong muốn khôi phục nghề thủ công truyền thống, ông vừa đi tìm hiểu thị trường cũng như kết nối nguồn tiêu thụ, vừa động viên, truyền dạy những người trẻ học và làm nghề. Hiện nay, các sản phẩm thủ công truyền thống do bà con trong xóm làm ra, như: mâm đựng xôi, mâm ăn cơm, giỏ, mẹt… được khách hàng ưa chuộng nhờ tính bền, giữ được nét xưa và làm bằng vật liệu thân thiện với môi trường.
Những năm gần đây, công tác bảo tồn bản sắc văn hoá dân tộc được cấp uỷ, chính quyền địa phương quan tâm, chú trọng. Ông Bùi Ngọc Thuận là một trong những cá nhân tiêu biểu tham gia tích cực trong việc giữ gìn, phát huy các giá trị văn hoá truyền thống. Không chỉ là nòng cốt trong phong trào, hoạt động của CLB liên thế hệ xóm Bưng, ông còn là Chủ nhiệm CLB hát dân ca Mường của xã và Chủ nhiệm CLB Mo Mường Thàng.
Ông Thuận tự hào chia sẻ: Các CLB duy trì hoạt động đều đặn, nhất là CLB hát dân ca. Định kỳ vào tối thứ Bảy, các thành viên có mặt đông đủ tại nhà văn hoá xóm sinh hoạt, tập luyện sôi nổi. Nhiều thành viên là hạt nhân văn hoá, văn nghệ được tuyển chọn tham gia trình diễn tại sự kiện lớn của địa phương, các ngày hội, hội thi trình tấu chiêng Mường, hát dân ca Mường cấp huyện, cấp tỉnh. Đặc biệt, đội văn nghệ nòng cốt của CLB do ông làm "nhạc trưởng” được huyện chọn cử tham gia hội thi phường xéc bùa giữa 4 vùng Mường (Bi, Vang, Thàng, Động) tại Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường tỉnh Hoà Bình, năm 2023.
Bên cạnh đó, ông cũng dành nhiều tâm huyết trong việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hoá mo Mường với vai trò Chủ nhiệm CLB Mo Mường Thàng. Bản thân ông nắm giữ khoảng 20 bài mo, tham gia thực hành thường xuyên và cử chọn một số thầy mo trong CLB truyền dạy cho lớp trẻ. Ông cùng một số nghệ nhân trong CLB hát dân ca Mường luôn nhiệt tình phối hợp với Phòng Văn hoá - Thông tin huyện và trường học mở lớp truyền dạy chiêng Mường, dân ca Mường cho các thế hệ học sinh.
Đến thời điểm này, ông Bùi Ngọc Thuận là nghệ nhân duy nhất của huyện Cao Phong được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú (lĩnh vực nghệ thuật trình diễn dân gian). Cuộc sống của ông giống như nhiều nghệ nhân khác, dẫu không dư giả nhưng ông luôn tự hào đã và đang sống hết mình vì những đam mê và tình yêu dành cho văn hoá dân gian, tiếp tục cống hiến không ngừng nghỉ để những áng mo Mường, nghệ thuật chiêng Mường và những câu hát dân ca Mường được lưu truyền mãi.
Bùi Minh
Phát triển bởi ICT GROUP.
