Kể từ khi "bén duyên” với mảnh đất vùng cao của huyện Tân Lạc, cây su su dần trở thành cây trồng chủ lực trong xóa đói, giảm nghèo. Quyết Chiến là "vựa” su su lớn nhất với hàng chục ha được trồng mỗi năm. Bà con thừa nhận, kể từ khi có su su, thu nhập đã ổn định hơn, hiệu quả kinh tế cao hơn cây ngô, cây sắn. Tuy nhiên, do chưa chủ động được đầu ra nên nhiều năm nay, cây trồng đầy tiềm năng này vẫn chưa bứt phá. Giá bán biến động liên tục tạo ra tâm lý rè rặt trong đầu tư, mở rộng quy mô trồng. Thế nhưng, đến thời điểm này, theo đồng chí Bùi Quang Đạo, Chủ tịch UBND xã Quyết Chiến, đầu ra của rau su su đã ổn định hơn, giá bán cũng tăng hơn trước. Tháng 4/2017, HTX sản xuất rau an toàn Quyết Chiến được thành lập đã tạo ra cú huých lớn với rau su su. HTX không chỉ bao tiêu số lượng lớn rau của bà con mà còn tạo ra sự cạnh tranh với các thương lái khác, đẩy giá su su lên cao hơn.

"Những năm qua, bà con làm ra sản phẩm rau sạch nhưng lại lao đao vì đầu ra khó khăn. Bản thân gia đình cũng trồng và chung nỗi trăn trở ấy nên lúc nào tôi cũng nghĩ làm sao để kết nối được với các doanh nghiệp, đưa rau su su đến với thị trường ổn định, có giá bán cao hơn. Do đó, khi Luật HTX mới ra đời, với sự hưởng ứng của mọi người, bản thân tôi đã thành lập HTX sản xuất rau an toàn xã Quyết Chiến. Đến nay, HTX có 12 thành viên, trong đó, đa số là các hộ trồng su su ở xóm Biệng” - Chị Đinh Thị Quyết, cán bộ khuyến nông xã Quyết Chiến, Chủ nhiệm HTX cho biết.

Theo chị Quyết chia sẻ, khi mới thành lập, HTX gặp khá nhiều khó khăn, nhất là về cơ sở vật chất và vốn. Nhưng với quyết tâm vượt khó, đến nay, hoạt động của HTX bước đầu đi vào ổn định, tiêu thụ cho bà con đều đặn vài tấn rau su su mỗi ngày. Nếu trước đây, thương lái thu mua rau với giá thấp và biến động liên tục thì nay, HTX thu mua với giá từ 6.500 - 7.000 đồng/kg. Mặc dù con số này còn khá khiêm tốn so với sản lượng trên 10 tấn rau/ngày nhưng HTX đã tạo sự cạnh tranh về giá cả. "Gia đình tôi trồng trên 3.000 m2 su su, hiện HTX bao tiêu sản phẩm. HTX ra đời đã giải quyết được vấn đề đầu ra cho rau su su, đồng thời, buộc các đầu mối, thương lái phải tăng giá thu mua, hạn chế được tình trạng ép giá. Nếu tiếp tục hoạt động hiệu quả và tăng sản lượng tiêu thụ thì đây là hướng đi đầy hứa hẹn”, chị Bùi Thị Tân, xóm Biệng chia sẻ.

Hiệu quả bước đầu đã thấy rõ, doanh nghiệp đánh giá cao chất lượng sản phẩm, tiềm năng phát triển vẫn còn rất lớn là những thuận lợi để HTX có thể "nâng cánh” cho rau su su cũng như các loại rau, củ khác ở xã vùng cao này. Tuy nhiên, để HTX và người dân cũng hái được quả ngọt thì vẫn còn những khó khăn, "nút thắt” cần được chung tay tháo gỡ. "Khó khăn đầu tiên của HTX là cơ sở vật chất để sơ chế rau còn phải đi thuê. Điều quan trọng nhất để hình thành nên vùng sản xuất rau sạch cần phải có quỹ đất. Tuy nhiên, vùng chuyên canh rau của HTX chưa được quy hoạch, còn manh mún, nhỏ lẻ nên rất khó thực hiện. Do đó, chúng tôi mong muốn được các cấp chính quyền quan tâm, thực hiện dồn điền, đổi thửa để quy hoạch vùng chuyên canh cho HTX, đồng thời có chính sách ưu đãi, hỗ trợ”, chị Quyết bày tỏ.

Trao đổi về vấn đề này, đồng chí Bùi Quang Đạo, Chủ tịch UBND xã cho rằng cần có những cơ chế để thúc đẩy HTX phát triển. Hiện nay, Quyết Chiến có 48 ha rau su su cho thu hoạch, dù đầu ra từng bước được giải quyết, giá cả cao hơn nhưng nếu HTX không lớn lên thì tương lai của các sản phẩm rau, củ của xã Quyết Chiến sẽ lại là một câu hỏi lớn.