Trước hết, vì rau là cây trồng cạn không chịu được ngập úng nên các gia đình nơi đây đã tập trung làm rãnh để thoát nước nhanh, giảm thiểu khả năng mưa kéo dài dẫn đến ngập nước gây thối rễ, chết cây và tạo điều kiện cho nấm bệnh phát sinh, phát triển. Đây cũng là biện pháp "2 trong 1” để đảm bảo chế độ nước tưới thích hợp cho rau bằng cách bơm nước vào rãnh để tự ngấm vào luống. Sau đó, là làm sạch cỏ để hạn chế tối đa sự cạnh tranh dinh dưỡng với cây trồng, đồng thời loại bỏ nguồn lây lan của nấm bệnh, côn trùng gây hại. Đặc biệt, biện pháp quan trọng nhất được áp dụng là bón cho cây nhiều kali và thêm phân lân trong các ngày rét đậm nhằm thúc đẩy hoạt động sinh lý, sinh hóa trong cây, giúp cây tăng khả năng hút nước và dinh dưỡng, từ đó tăng khả năng chống rét một cách hiệu quả. Riêng đối với diện tích sắp cho thu hoạch, trong các ngày có mưa kéo dài hoặc xuất hiện sương muối vào sáng sớm, các hộ gia đình đã thận trọng che phủ bằng nilon nhằm hạn chế thấp nhất mức độ ảnh hưởng của thời tiết.

Theo thống kê của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật: Đến giữa tháng 12/2017, toàn tỉnh đã gieo trồng trên 3.500 ha rau, đậu thực phẩm và khoảng 2.400 ha ngô vụ đông. Hiện nay, rau, đậu đang phát triển thân lá – thu hoạch, ngô đông chính vụ xoáy nõn - trỗ cờ. Đây là giai đoạn cây khá mẫn cảm với điều kiện thời tiết khắc nghiệt cũng như các đối tượng sâu bệnh hại. Chính vì thế, để bảo vệ sản xuất, Chi cục TT&BVTV đề nghị UBND các huyện, thành phố chỉ đạo các phòng chuyên môn tăng cường cử cán bộ đi cơ sở để kiểm tra sản xuất, cùng UBND cấp xã tập trung chỉ đạo, hướng dẫn nông dân thực hiện tốt các biện pháp chống rét cho cây trồng. Trong đó, đối với cây ngô, cần tập trung chăm bón mạnh trong giai đoạn cây có 9 - 10 lá, kết hợp việc tưới nước với bón phân lân để giúp bộ rễ phát triển mạnh, sau đó, bón thúc phân đạm và phân kali nhằm tăng sức đề kháng cho cây. Đối với cây rau, cần tập trung thu hoạch nhanh gọn những diện tích đã đủ độ chín. Trên diện tích chưa thu hoạch, tiếp tục chỉ đạo chăm sóc bón phân đầy đủ, cân đối, tưới tiêu hợp lý để cây phát triển tốt, nếu có điều kiện thì nên kết hợp ủ gốc bằng mùn và các vật liệu giữ ấm và ẩm để tăng khả năng chống rét cho cây.

Song song với nỗ lực bảo vệ cây trồng trước ảnh hưởng xấu của thời tiết, các hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh cũng chủ động triển khai các biện pháp phòng chống đói, rét cho đàn gia súc, gia cầm. Đến thời điểm này, nhiều biện pháp đã được triển khai và bước đầu phát huy hiệu quả, giúp bà con nông dân chủ động hơn khi sắp tới phải đối mặt với các đợt rét đậm, rét hại được dự báo vô cùng khắc nghiệt và có thể kéo dài đến tận tháng 3 năm sau.

Nhà ông Bùi Văn Trận (xã Phú Lương, huyện Lạc Sơn) nuôi bò gần chục năm nay. Tầm này những năm trước, ông thường thả rông cho bò ăn cỏ ngoài đồng, chuồng trại chỉ che chắn tạm bợ. Ba năm gần đây, thời tiết khắc nghiệt hơn với những đợt rét đậm, rét hại kèm theo sương muối khiến ông lo lắng cho sức khoẻ của đàn bò và quyết định làm theo hướng dẫn của cán bộ thú y, che chắn chuồng cẩn thận để tránh gió lùa và giữ ấm, đồng thời đánh cây rơm trước nhà và dự trữ lá mía làm thức ăn thô cho bò. Với sự chuẩn bị đó, ông Trận hoàn toàn yên tâm nếu sắp tới thời tiết trở rét đột ngột và kéo dài.

Đồng chí Vương Đắc Hùng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT khẳng định: Nếu thực hiện theo đúng các biện pháp phòng chống đói, rét và dịch bệnh đã được ngành nông nghiệp hướng dẫn, các hộ chăn nuôi có thể yên tâm với sức khoẻ của đàn vật nuôi, bảo toàn được thành quả lao động trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Mùa đông năm nay được dự báo lạnh kỷ lục với liên tiếp các đợt rét đậm, rét sâu. Chính vì thế, bà con nông dân cần tăng cường các biện pháp chống rét bảo vệ cây trồng, vật nuôi. Đặc biệt, trong những ngày rét đậm, rét hại kèm theo mưa phùn, gió bấc, bà con tuyệt đối không cho trâu bò làm việc hoặc chăn thả tự do. Thay vào đó, cần nuôi nhốt có kiểm soát và tăng sức đề kháng cho trâu bò bằng cách bổ sung thức ăn tinh (bột ngô, sắn, cám gạo...), khoáng, vitamin...

Toàn tỉnh hiện có khoảng 113 nghìn con trâu, 76 nghìn con bò, 480 nghìn con lợn, 40 nghìn con dê và khoảng 6,2 triệu con gia cầm. Nhìn chung, tình hình dịch bệnh trên đàn vật nuôi đang ổn định. Nhiệm vụ quan trọng hàng đầu tại thời điểm này được ngành chăn nuôi xác định là phòng chống đói, rét và dịch bệnh cho đàn vật nuôi. Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y: Đến nay, kế hoạch phòng chống đói, rét và dịch bệnh cho đàn gia súc, gia cầm nói chung và cho đàn trâu, bò nói riêng đã được triển khai sâu rộng đến địa bàn các xã, thị trấn, huy động sự vào cuộc của cấp uỷ, chính quyền địa phương. Đội ngũ thú y viên cơ sở đang tích cực bám sát địa bàn, vận động và hướng dẫn người chăn nuôi thực hiện các biện pháp che chắn chuồng trại, đảm bảo điều kiện vệ sinh chuồng trại, dự trữ thức ăn thô, chuẩn bị trấu, mùn cưa hoặc than củi để đốt sưởi giữ ấm cho trâu bò trong những ngày nhiệt độ xuống thấp. Đó là những biện pháp thiết thực sẽ tiếp tục tăng cường thời gian tới nhằm bảo toàn thành quả của ngành chăn nuôi trong vụ đông xuân 2017- 2018.