Năm 2011, xã Yên Mông là 1 trong 11 xã được UBND tỉnh chọn làm điểm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM của tỉnh. Các xã: Yên Mông, Dân Chủ, Sủ Ngòi triển khai đề án thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2011 – 2015; các xã: Thống Nhất, Hoà Bình, Trung Minh, Thái Thịnh triển khai đề án thực hiện giai đoạn 2016 - 2018. Khi triển khai thực hiện, mỗi xã mới đạt từ 4 - 9 tiêu chí.
Những đổi thay tích cực
Chúng tôi về Yên Mông, Dân Chủ, Sủ Ngòi, diện mạo nông thôn ở đây thay đổi rõ rệt. Đường làng rộng rãi. Những ngôi nhà cao tầng, nhà xây theo kiểu biệt thự "mọc lên” san sát. Trụ sở làm việc của xã, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa trung tâm xã… được xây dựng khang trang. Một trong những yếu tố tạo nên kết quả đó là do cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, huy động được cả hệ thống chính trị, đông đảo nhân dân tham gia phong trào thi đua "TP Hòa Bình chung sức xây dựng NTM”. Xác định người dân đóng vai trò chủ thể và cũng là đối tượng thụ hưởng kết quả của phong trào. Vì vậy, mỗi công trình đều mang dấu ấn của người dân. Từ việc đóng góp tiền của, ngày công, hiến đất đến trực tiếp xây dựng, quản lý đều được người dân bàn bạc công khai. Nhiều công trình dân sinh hay hoạt động phong trào ở địa phương đạt kết quả hơn mong đợi là do người dân đưa ra ý tưởng, tự vận động, tuyên truyền và triển khai thực hiện.
Công trình nhà văn hóa trung tâm xã Dân Chủ (TP Hòa Bình) được đầu tư xây dựng đạt chuẩn, đáp ứng nhu cầu hội họp, sinh hoạt của nhân dân.
Xác định phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân là đòn bẩy trong quá trình xây dựng NTM. Trong 8 năm qua (2011-2018), thành phố đã thực hiện các giải pháp phát triển nông nghiệp, nông thôn, trọng tâm là chỉ đạo, hướng dẫn 7 xã lập các dự án phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân dựa trên tiềm năng, lợi thế của mỗi địa phương nhằm hình thành các vùng sản xuất chuyên canh, tạo ra sản phẩm lợi thế, đặc sản vùng, như: dự án chăn nuôi bò, dự án phát triển sản xuất rau màu, trồng nấm Linh Chi, trồng ổi, nhãn, cây ăn quả có múi, nuôi cá lồng vùng lòng hồ… Đồng thời, mỗi xã xác định sản phẩm chủ lực để triển khai thực hiện Đề án "Chương trình quốc gia mỗi xã một sản phẩm” giai đoạn 2017-2020 định hướng đến 2030. Thành phố thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn và đầu tư thực hiện các mô hình thí điểm, nhân rộng các mô hình chăn nuôi, trồng trọt có hiệu quả, hỗ trợ xây dựng các mô hình phát triển sản xuất với tổng kinh phí trên 3,9 tỷ đồng từ nguồn ngân sách thành phố và phát triển khoa học công nghệ của tỉnh...
Việc phát triển sản xuất đúng hướng đã góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo khu vực nông thôn. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn tăng từ 15,8 triệu đồng/ năm 2011 lên 38,84 triệu đồng/năm 2018; tỷ lệ hộ nghèo còn 1,31%.
Niềm vui về đích
Là địa phương đầu tiên hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM của tỉnh. Trong quá trình thực hiện chương trình, TP Hòa Bình có những cách làm hay, sáng tạo để sớm về đích. Đồng chí Nguyễn Thanh Huy, Chủ tịch UBND thành phố cho biết: Ngay khi bắt tay thực hiện chương trình, trên cơ sở quy hoạch tổng thể phát triển KT-XH của địa phương, chúng tôi đã rà soát, đối chiếu với các tiêu chí, chỉ tiêu để có cách làm phù hợp, xác định được những tiêu chí quan trọng để ưu tiên làm trước. Cùng với nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước, thành phố huy động công sức và đóng góp của nhân dân, các doanh nghiệp chung sức xây dựng NTM.
Ngoài nguồn vốn đầu tư trực tiếp xây dựng NTM, UBND TP Hoà Bình linh hoạt trong việc chỉ đạo lồng ghép các chương trình mục tiêu, dự án khác để thực hiện, vận dụng những chính sách ưu đãi hợp pháp để kêu gọi sự tham gia, đầu tư của các công ty, doanh nghiệp trong và ngoài địa bàn; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhằm tạo ý thức trách nhiệm, tinh thần tự giác và phát huy vai trò chủ thể của người dân chung sức xây dựng NTM… Qua 8 năm (2011 - 2018), tổng nguồn vốn huy động đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn TP Hoà Bình đạt 775,6 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp 42,22 tỷ đồng.
Trải qua 8 năm đầy thử thách, TP Hòa Bình có quyền tự hào về những gì làm được. 100% chỉ tiêu KT-XH đến cuối năm 2018 đã tăng gấp nhiều lần so với năm 2011. Thời điểm này, TP Hòa Bình tập trung chỉ đạo các xã tiếp tục rà soát, hoàn thiện và nâng cao chất lượng các tiêu chí theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2016 - 2020. Đặc biệt, các tổ chức chính trị - xã hội vận động hội viên, nhân dân trồng các tuyến đường cây, đường hoa, tạo cảnh quan nông thôn xanh, sạch, đẹp. Những con đường đã góp phần khoác lên diện mạo mới cho nông thôn.
Đinh Thắng