Căng thẳng thương mại toàn cầu không chỉ là thách thức, mà còn là phép thử cho bản lĩnh và khả năng thích ứng của doanh nghiệp Việt Nam nói chung và miền Trung nói riêng.


Sản xuất linh kiện điện tử cao cấp tại Công ty TNHH Hydra Việt Nam, vốn đầu tư của Công hòa Séc, tại Đà Nẵng. Ảnh tư liệu: Danh Lam/TTXVN

Mặc dù căng thẳng thương mại mở ra một số cơ hội về dịch chuyển chuỗi cung ứng, song các doanh nghiệp miền Trung vẫn đang đối mặt với không ít khó khăn mang tính nội tại và hệ thống.

Trước hết, nhiều dự án hạ tầng và công nghiệp quan trọng tại miền Trung bị chậm tiến độ hoặc đình trệ do vướng mắc về giải phóng mặt bằng, cơ chế đầu tư hoặc thay đổi chính sách. Tình trạng này làm giảm đáng kể sức hấp dẫn của môi trường đầu tư tại khu vực - vốn đã thua thiệt hơn so với hai đầu đất nước.

Thứ hai, việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thời gian qua chủ yếu diễn ra theo chiều hướng "tự thân vận động" ở từng địa phương, thiếu tính điều phối vùng, dẫn đến mất cân đối trong phân bổ nguồn lực. Khi các doanh nghiệp FDI bắt đầu chuyển hướng tập trung vào thị trường nội địa do xuất khẩu sang Mỹ - Trung gặp rào cản và hiện tượng dư cung ở một số ngành đã xuất hiện, gây sức ép lên các doanh nghiệp Việt vốn đang nỗ lực cạnh tranh tại sân nhà. Điển hình như ngành sản xuất lốp xe.

Ông Hà Phước Lộc - Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Cao su Đà Nẵng cho biết, theo khảo sát của công ty vào năm 2024, trong khi tại thị trường Việt Nam tổng nhu cầu lốp Radial là gần 2 triệu lốp thì chúng ta đang thu hút được 5 doanh nghiệp FDI sản xuất lốp Radial với năng suất 12 triệu lốp/năm. Chưa tính đến trong nước hiện có 2 doanh nghiệp sản xuất lốp xe là DRC và Casumina đã đáp ứng được hơn 75% lượng lốp Radial nội địa.

Cùng đó, tâm lý tiêu dùng nội địa vẫn còn là rào cản lớn. Dù nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã sản xuất được sản phẩm đạt tiêu chuẩn châu Âu, xuất khẩu thành công ra nhiều nước, nhưng lại khó chinh phục thị trường trong nước. Thói quen ưa chuộng hàng ngoại khiến các doanh nghiệp nội gặp khó khăn trong việc tăng trưởng bền vững, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt với các doanh nghiệp FDI ngay tại sân nhà.

Dù khu vực miền Trung chưa phải là điểm đến ưu tiên số 1, nhưng xu hướng "rẽ nhánh” đang xuất hiện. Năm 2023, Khu công nghiệp Nam Hội An (Quảng Nam) đón nhận dự án 100 triệu USD từ nhà đầu tư Mỹ trong lĩnh vực thiết bị điện tử. Khu công nghiệp Hòa Khánh mở rộng (Đà Nẵng) đang chào đón một loạt doanh nghiệp Nhật Bản và châu Âu muốn sản xuất thiết bị y tế, linh kiện ô tô.

Cuối năm 2024, Công ty Trách nhiệm hữu hạn KP Aerospace Việt Nam (thuộc Tập đoàn KP Aero Industries, Hàn Quốc) đã khánh thành Nhà máy sản xuất linh kiện hàng không tại Khu Công nghệ cao Đà Nẵng, chuyên cung ứng linh kiện cho các dòng máy bay Boeing 787 và 737 MAX. Đây là dấu hiệu cho thấy khu vực miền Trung có thể trở thành "vệ tinh” trong chuỗi cung ứng ngành công nghiệp hàng không toàn cầu.

Nếu Đà Nẵng đóng vai trò trung tâm công nghệ - dịch vụ quốc tế, thì các tỉnh lân cận như Quảng Nam, Quảng Ngãi có thể đóng vai trò cung ứng nhân lực, vật liệu, logistics và hạ tầng phụ trợ. Như khu công nghiệp Tam Thăng (Quảng Nam) đã đón một số dự án liên kết với Đà Nẵng trong lĩnh vực thiết bị y tế và phụ kiện điện tử.

Còn riêng đối với các doanh nghiệp Mỹ, tháng 10/2024, đại diện Tập đoàn SpaceX đã làm việc với UBND thành phố Đà Nẵng về kế hoạch cung cấp dịch vụ Internet vệ tinh Starlink tại miền Trung. Đây là công nghệ then chốt giúp các khu vực ven biển, vùng núi, đảo xa được tiếp cận Internet tốc độ cao - điều đặc biệt quan trọng đối với logistics, dịch vụ hàng không, du lịch và startup công nghệ. Đây không chỉ là dự án công nghệ viễn thông, mà còn mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp địa phương tham gia vào chuỗi cung ứng thiết bị, nhân lực, hạ tầng số hóa.

Theo ông Christopher Vanloon, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam, hiện có hơn 2.500 doanh nghiệp Mỹ đang hoạt động tại Việt Nam; trong đó có nhiều doanh nghiệp sản xuất các mặt hàng quan trọng như máy tính, đồ gia dụng, phần mềm… để cung cấp cho thị trường Mỹ. Nếu mức thuế quan xuất khẩu sang Mỹ của Việt Nam tăng lên sẽ ảnh hưởng đến việc kinh doanh của các doanh nghiệp này.

Bên cạnh đó, các FTA thế hệ mới như CPTPP và EVFTA cho phép hàng hóa Việt Nam vào các thị trường lớn khác với thuế suất 0%. Doanh nghiệp miền Trung, nếu đáp ứng được tiêu chuẩn xuất xứ và chất lượng, có thể tiếp cận thị trường EU, Nhật Bản, Canada. Một số doanh nghiệp như Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thủy sản Thuận Phước (Đà Nẵng) đã mở rộng thị trường sang châu Âu và đạt kim ngạch xuất khẩu trên 50 triệu USD/năm nhờ tận dụng ưu đãi từ EVFTA.

Trong bối cảnh dòng vốn, công nghệ, chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái cấu trúc, nếu biết nắm bắt thời cơ, tăng cường liên kết vùng, đầu tư cho hạ tầng và nhân lực, doanh nghiệp miền Trung hoàn toàn có thể vươn lên thành điểm đến chiến lược của các nhà đầu tư quốc tế.


Theo TTXVN

Các tin khác


Chính sách thuế cần hỗ trợ tăng trưởng

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu hết sức khó khăn, thách thức như hiện nay, việc "khoan sức dân”, nuôi dưỡng nguồn thu cần được ưu tiên trong hoạch định chính sách. Đó chính là cách hỗ trợ tốt nhất, hiệu quả nhất cho doanh nghiệp và nền kinh tế.

Tăng cường nhận diện, đấu tranh với buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả

Chiều 21/4, Ban Chỉ đạo (BCĐ) 389 quốc gia tổ chức hội nghị trực tuyến giao ban công tác quý I/2025 và triển khai nhiệm vụ thời gian tới. Đồng chí Bùi Thanh Sơn, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng BCĐ 389 quốc gia chủ trì hội nghị. Dự và chủ trì tại điểm cầu tỉnh có đồng chí Quách Tất Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng BCĐ 389 tỉnh; đại diện các ngành thành viên BCĐ. 

Xây dựng chuỗi giá trị, nâng tầm nông sản thành phố Hòa Bình

Từng bước phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững, thời gian qua, thành phố Hòa Bình đã phát huy tiềm năng, lợi thế từ điều kiện tự nhiên để trồng trọt, chăn nuôi, sản xuất hiệu quả, gắn với ứng dụng khoa học kỹ thuật, sơ chế, chế biến, tiêu thụ và mở rộng thị trường xuất khẩu. Qua đó, giúp nâng cao giá trị sản xuất, tăng thu nhập cho người dân.

Nỗ lực hoàn thành giải ngân nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia

Các chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) đóng vai trò trụ cột, kiến tạo những đổi thay tích cực, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân. Hiện nay, các địa phương trong tỉnh đang nỗ lực hoàn thiện các công việc, thủ tục để bàn giao các công trình, dự án trước tháng 6/2025.

Gỡ “điểm nghẽn” cơ chế

Từ thực tiễn áp dụng và bài học kinh nghiệm rút ra khi triển khai các dự án, công trình trọng điểm quốc gia trong thời gian qua, nhiều chuyên gia kinh tế đều có chung nhận định, các cơ chế, chính sách đặc thù chính là "bệ đỡ”, tạo ra "cú huých” mang tính đột phá. Từ đó giúp đẩy nhanh tiến độ thi công và phát huy hiệu quả về kinh tế-xã hội, mang lại lợi ích to lớn cho đất nước.

Giảm tiền thuê đất: Thêm trợ lực cho người dân và doanh nghiệp

Theo các chuyên gia kinh tế, việc Chính phủ vừa quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024, sẽ giúp các doanh nghiệp có thêm nguồn lực tài chính để phục vụ sản xuất kinh doanh, tiếp tục phục hồi, tạo nền tảng quan trọng cho nền kinh tế phát triển.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục