Những năm gần đây, hàng loạt dự án điện, xi măng nhà thầu Trung Quốc thắng thầu thi công tại Việt Nam, vì có giá bỏ thầu thấp. Nhưng khi triển khai phần lớn chậm tiễn độ, sự cố hỏng hóc liên tục xảy ra khiến nhiều dự án bị đội vốn, rẻ hoá đắt.
Nhà máy nhiệt điện Quảng Ninh 1 do nhà thầu Trung Quốc thực hiện là một trong những dự án bị chậm tiến độ. Ảnh: Vũ Hân. |
Trục trặc và chậm tiến độ
Thống kê của cơ quan chức năng cho thấy, từ năm 2003 đến nay có 13 dự án nhiệt điện than, chiếm gần 30% công suất toàn ngành điện, do nhà thầu Trung Quốc làm tổng thầu EPC (chìa khoá trao tay). Trong lĩnh vực xi măng, 62 dây chuyền thì có tới 49 dây chuyền do nhà thầu Trung Quốc thực hiện.
Ngành hóa chất có 6 dự án đạm urê, DAP thì có tới 5 dự án do nhà thầu Trung Quốc làm tổng thầu, chiếm 83%. Có 2 dự án chế biến khoáng sản (tổ hợp chế biến Bauxite- nhôm Lâm Đồng và dự án alumin Nhân Cơ- Đăk Nông) thì cả hai đều do nhà thầu Trung Quốc làm tổng thầu EPC. Với tổng giá trị các gói thầu lên tới cả trăm tỷ USD.
Đặc điểm chung, nhiều dự án xây dựng nhà máy nhiệt điện do ngành than và EVN quản lý, làm chủ đầu tư, dù được bỏ thầu giá rẻ nhưng lại bị chậm tiến độ gây thiệt hại khó thống kê được. Như nhà máy Nhiệt điện Cao Ngạn bị chậm 28 tháng, Nhiệt điện Sơn Động chậm 24 tháng, Nhiệt điện Nông Sơn chậm 20 tháng, Nhiệt điện Cẩm Phả 1 chậm 10 tháng, Nhiệt điện Cẩm Phả 2 chậm 3 tháng. Các dự án do ngành điện quản lý và đầu tư như Nhiệt điện Hải Phòng 1 và 2 và Nhiệt điện Quảng Ninh 1, 2 đều chậm từ 18- 24 tháng, đến nay vẫn chưa thể bàn giao được.
Điển hình như bộ phận đuôi hơi Nhà máy nhiệt điện Cao Ngạn; thiết bị phụ và hệ thống thải tro xỉ dự án Nhiệt điện Sơn Động; đường ống sinh hơi, quá nhiệt, máy nghiền và hệ thống than của dự án Nhiệt điện Hải Phòng, Quảng Ninh…trong quá trình vận hành thử đã bộc lộ những khiếm khuyết như hệ thống quạt gió, thải xỉ, cấp than dẫn đến phải dừng lại để sửa chữa hoặc thay thế mất rất nhiều thời gian do phải chờ đặt thiết bị từ nước ngoài.
Thực tế ở một số nhà máy, trong quá trình thực hiện công tác mua sắm thiết bị, nhà thầu nước ngoài, chủ yếu là nhà thầu Trung Quốc thường đề xuất một số thay đổi tiêu chuẩn vật liệu và thay đổi hoặc bổ sung nhà cung cấp thiết bị, vật tư.
Đây cũng là những vấn đề đã được chính các chủ đầu tư như EVN, Vinacomin báo cáo trong các văn bản gửi Bộ Công Thương mới đây. Ước tính việc chậm tiến độ các dự án gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng mỗi năm. Tính cả phần đội vốn thì con số này phải lên tới cả nghìn tỷ đồng.
Không dám xử mạnh tay
Tại hội thảo “Nhà thầu Việt, cần gì để thắng thầu” do Hiệp hội nhà thầu xây dựng Việt Nam tổ chức mới đây, các chuyên gia cho biết nhà thầu nội mặc dù đã có nhiều nỗ lực song vẫn bị lép vế trên sân nhà.
Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Trần Viết Ngãi, Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam (VEA), cho biết: Hầu hết các dự án điện do các nhà thầu Trung Quốc đảm nhận trong Quy hoạch Điện VI đều bị chậm tiến độ kéo dài, thậm chí không triển khai được là do các nhà thầu năng lực yếu, không thực hiện được các cam kết với chủ đầu tư. Ngoài ra, lỗ hổng trong quy định thắng thầu nhờ giá rẻ cũng cần phải sớm sửa đổi.
Theo ông Dương Văn Cận, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam, hiện có nhiều ý kiến cho rằng có tình trạng trên là do chúng ta đang “dĩ hòa vi quý” với nhà thầu Trung Quốc. Nhà thầu này chấp nhận hết các điều kiện chủ đầu tư đặt ra khi đàm phán, nhưng khi thực hiện hợp đồng lại không tuân thủ các điều khoản ghi trong hợp đồng. Còn về phía chúng ta, thì chủ đầu tư, vì nhiều lý do, lại không dám mạnh tay với các nhà thầu vi phạm.
Trao đổi với PV, TS Nguyễn Chỉ Sáng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu cơ khí, Bộ Công Thương, nói: “Hiện trong lĩnh vực thiết kế, chế tạo nhà máy nhiệt điện chúng ta chưa có thế mạnh gì. Chúng ta chỉ có thế mạnh là thị trường lớn. Như phân tích từ nay đến 2025 chúng ta có thị trường gần 100 tỷ USD. Nếu chế tạo trong nước được thì đã được 30-40 tỷ USD.
Đây là thế mạnh để đi đàm phán với nước ngoài. Nếu làm cách đó, chắc chắn chỉ cần 3 đến 5 dự án là ta đạt được mục đích 40% tỷ lệ nội địa hóa. Trung Quốc và Hàn Quốc họ vận dụng việc này triệt để và đã thành công. Việt Nam, Indonesia và Thái Lan không tận dụng được lợi thế này, chưa có sự hỗ trợ quyết tâm của Chính phủ”.
Theo Báo SGGP
(HBĐT) - Nắm bắt được nhu cầu tiêu thụ lương thực, thực phẩm trên địa bàn tỉnh sẽ tăng cao vào dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán năm 2012 nên ngay từ lúc này, các doanh nghiệp trong tỉnh đã tích cực chuẩn bị nguồn hàng phục vụ Tết. 4 doanh nghiệp lớn gồm: Công ty TNHH Anh Phong, Công ty CP thương mại Định Nhuận, Công ty TNHH MTV Phương Khương, doanh nghiệp tư nhân Phượng Sáng đã nhập về một lượng lớn hàng hóa, tập trung vào các mặt hàng thiết yếu như: dầu ăn, nước mắm, thực phẩm đông lạnh, đường, sữa, bánh, kẹo…
Giá vàng trong nước lúc 15g chiều nay đảo chiều giảm 200.000 đồng so với đầu giờ sáng nay. Vàng SJC phiên giao dịch chiều mua vào ở mức 46,1 triệu đồng/lượng, bán ra mức 46,3 triệu đồng/lượng.
Ngày 16-11, Tổng Công ty Truyền tải điện quốc gia (NPT) đã đóng điện thành công Trạm biến áp 500 kV Hiệp Hòa. So với những trạm biến áp 500 kV đã được thi công trước đây, đến thời điểm này, đây là trạm biến áp 500 kV lớn nhất Việt Nam về công suất và quy mô. NPT cho biết, Trạm biến áp 500 kV Hiệp Hòa được xây dựng trên diện tích gần 17ha thuộc địa bàn 3 xã của huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang với tổng mức đầu tư 1.221 tỷ đồng.
Như Báo SGGP đã phản ánh, hội thảo “Tái cấu trúc DNNN” do Bộ Tài chính tổ chức ngày 15-11 đã thu hút sự quan tâm của các chuyên gia, dư luận. Có ý kiến cho rằng, muốn tái cấu trúc DNNN một cách có hiệu quả cần thay đổi nhận thức, quan điểm vai trò chủ đạo của khu vực này. Nhà nước không nên sử dụng DNNN như một công cụ điều tiết vĩ mô, điều tiết thị trường.
TT - Ngày 16-11, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị yêu cầu các bộ ngành, địa phương tăng cường các biện pháp bình ổn giá cả, thị trường...
(HBĐT) - Ngày 16/11, Đoàn giám sát của Ban Kinh tế và Ngân sách – HĐND tỉnh do đồng chí Nguyễn Minh Quang – UV BTV, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh uỷ làm trưởng đoàn đã có buổi giám sát về kết quả thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước năm 2011 và tình hình thực hiện NQ số 11/NQ - CP của Chính phủ tại huyện Tân Lạc.