Muôn sắc thổ cẩm ở chợ phiên Xà Lĩnh, Pà Cò (Mai Châu).

Muôn sắc thổ cẩm ở chợ phiên Xà Lĩnh, Pà Cò (Mai Châu).

(HBĐT) - Có dịp đi đây, đi đó, đến với nhiều phiên chợ từ chợ quê nông thôn đến các chợ vùng cao trong tỉnh, tôi luôn háo hức, xốn xang khi được hòa mình vào một phần cuộc sống của bà con các dân tộc, cảm nhận nét văn hóa chợ vùng miền đặc sắc.

 

Sở dĩ gọi là chợ phiên bởi tất cả các chợ này chỉ họp theo phiên, kể cả dịp Tết, các chợ vẫn diễn ra  đúng ngày, đúng buổi quy định giống như “Luận bất thành văn”.

Cũng nhờ có sự chuẩn bị từ trước nên hàng hóa của các miền quê, các sản vật vùng cao luôn mang đến đầy ắp mỗi chợ phiên. Trước đây, khi chưa có sự giao lưu đa dạng, phần lớn hàng hóa ở chợ là nông sản do bà con các dân tộc tự làm ra với mục đích trao đổi. Dần dà, những hộ kinh doanh, buôn bán dưới xuôi và các vùng lân cận đến họp chợ ngày càng đông, hàng hóa cung ứng cũng phong phú, đa dạng hơn, đáp ứng nhu cầu mua sắm tiêu dùng thiết yếu của người dân. Giờ đây, bà con không phải lặn lội về chợ thị trấn hay chợ họp ở xa để mua từng cây kim, cuộn chỉ, quần áo, vải vóc hay các loại thuốc chữa bệnh, giống cây trồng, thực phẩm, mỳ chính, nước mắm, đường, sữa... Tất cả những hàng hóa này đều có tại chợ phiên.

 

Những lần đi chơi, thăm thú chợ phiên, tôi thường mải miết tìm kiếm, lựa chọn bên những sạp hàng, góc chợ có đông bà con người dân tộc mua bán, trao đổi. Đồ mua về khi là khăn, túi xách thổ cẩm của phụ nữ dân tộc Thái hay chục bánh dày, con dao quắm do người Mông tự chế bày bán tại chợ Xà Lĩnh - Pà Cò, lạng thịt chuột khô - đặc sản ở các chợ phiên huyện vùng cao Đà Bắc, buộc rau su su, vài kg quýt ngọt ở chợ Bò - Lũng Vân hay gà đồi, chai mật ong, cân măng khô vốn là sản vật đặc trưng đến từ miền quê, vùng rừng núi các huyện Kim Bôi, Lạc Sơn, Lạc Thủy, Yên Thủy, Cao Phong. ở thành phố, những vật phẩm này không quá khó tìm bởi thời buổi kinh tế thị trường, ở đâu có nhu cầu, ở đó có nguồn cung. Nhưng chỉ có đến các chợ vùng cao, chợ nông thôn mới mua được thứ mình thực sự ưng ý, người bán là nhà nông chất phác làm ra sản phẩm nên không lo mua phải hàng “rởm”, hàng đã trà trộn, biến chất...                 

 

Điều luôn hấp dẫn tôi và những ai ham mê khám phá chợ phiên là nét văn hóa chợ thể hiện qua cách giao tiếp, ứng xử, ăn mặc mang sắc thái riêng của từng dân tộc, vùng miền. Chợ không chỉ là nơi mua bán, trao đổi hàng hóa mà còn là nơi giao lưu, gặp gỡ, phô diễn bản sắc của các dân tộc. Đến chợ của người Mông, hầu hết phụ nữ đều diện trang phục của dân tộc mình với váy xòe hoa 2 màu đỏ, xanh sặc sỡ, xúng xính cùng âm thanh leng keng, rộn rã của đồ trang sức. Ngược lên vùng cao Đà Bắc, đồng bào Tày xuống chợ cũng rộn ràng váy, áo với họa tiết trang trí xinh xắn, cầu kỳ. Phụ nữ người Dao Tiền, Dao Đỏ  các xã Cao Sơn, Toàn Sơn, Tân Pheo... lại “khoe” trang phục áo dài đến gần đầu gối có thêu hoa văn ở phần cổ, lưng kết hợp với quần chẹt cùng nhiều đồ trang sức như vòng cổ, nhẫn, túi ăn trầu, trang sức bạc khiến cho bộ trang phục thêm tinh tế. Riêng đến các phiên chợ như chợ Rạnh, chợ Bãi Chạo (Kim Bôi), chợ Lồ - Phong Phú (Tân Lạc), bà con chủ yếu diện trang phục dân tộc Mường với yếm, áo cánh ngắn, váy dài tôn thêm vẻ mềm mại của người xứ núi, cạp váy được dệt bằng tơ nhiều màu tạo những hoa văn tinh xảo. 

 

Mua bán ở chợ phiên, sẽ không thấy cảnh ồn ã, xô bồ, mặc cả kỳ kèo bởi bà con các dân tộc không nói thách, cứ ngã thật giá, bán mớ, bán gùi theo cách ước lệ chứ không mấy khi đặt lên bàn cân. Nếu thấy thích món đồ nào, bạn cứ ngắm nghía, hỏi han, tìm hiểu và dẫu không mua cũng chẳng sao, bà con luôn xởi lởi đón chào bằng tâm hồn rộng mở. Phiên chợ thường bắt đầu từ tờ mờ sáng và kết thúc vào cuối buổi trưa. Cứ như vậy, những buổi chợ phiên nơi sinh sống tập trung của đồng bào các dân tộc Mường, Dao, Thái, Mông hàng tuần náo nhiệt diễn ra với sự cuốn hút đến kỳ lạ, mang đến những trải nghiệm đầy thú vị về cuộc sống, sắc thái văn hóa của cộng đồng các dân tộc vùng cao.

 

 

                                                                                 Bùi Minh

 

Các tin khác


Cựu chiến binh huyện Lạc Thủy thi đua làm kinh tế giỏi

Những năm qua, phong trào "Cựu chiến binh (CCB) thi đua làm kinh tế giỏi" trên địa bàn xã Hưng Thi (Lạc Thủy) có sức lan tỏa sâu rộng, được các hội viên nhiệt tình hưởng ứng. Từ phong trào xuất hiện nhiều CCB điển hình, gương mẫu trong phát triển kinh tế, trở thành tấm gương trong lao động sản xuất, đóng góp vào công cuộc xây dựng, phát triển quê hương ngày càng giàu đẹp.

Giá vàng sáng 26/4

Ngày 26/4, giá vàng SJC, vàng nhẫn niêm yết tại các công ty vàng như sau: Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn niêm yết giá vàng SJC ở mức 82 - 84,32 triệu đồng/lượng (mua vào- bán ra).

Khách sạn đầu tiên của tỉnh Hoà Bình được công nhận tiêu chuẩn 4 sao

Cục Du lịch quốc gia Việt Nam - Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) vừa ban hành Quyết định số 307/QĐ-CDLQGVN về việc công nhận hạng cơ sở lưu trú du lịch đối với khách sạn Sakura (tổ 5, phường Tân Thịnh, TP Hoà Bình). Theo đó, trên cơ sở căn cứ tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4391:2015, Cục Du lịch quốc gia Việt Nam công nhận khách sạn Sakura đạt tiêu chuẩn 4 sao trong 5 năm, kể từ tháng 4/2024.

Thành phố Hòa Bình tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ giải ngân

Là trung tâm kinh tế - xã hội của tỉnh, nhu cầu về nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng lớn, với nhiều dự án, công trình trọng điểm được triển khai, thời gian qua, Thành ủy, UBND thành phố Hòa Bình đã tập trung chỉ đạo các giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân nguồn vốn, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Tích cực hỗ trợ nông dân phát triển sản xuất

Thực hiện Đề án số 01-ĐA/TU, ngày 6/8/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Hội Nông dân các cấp trong xây dựng tổ chức Hội vững mạnh, tham gia hỗ trợ nông dân phát triển sản xuất, tiêu thụ sản phẩm góp phần xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025", huyện Lạc Thủy quan tâm đầu tư, hỗ trợ kinh phí để nông dân phát triển sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.

Thủ tướng chủ trì Hội nghị về phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp bán dẫn

Chiều 24/4, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị về phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp bán dẫn.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục