Gia đình chị Bùi Thị Hương, xóm Biệng, xã Quyết Chiến (Tân Lạc) bám trụ với cây su su.
(HBĐT) - 5 xã vùng cao huyện Tân Lạc gồm Quyết Chiến, Lũng Vân, Nam Sơn, Bắc Sơn, Ngổ Luông có điều kiện khí hậu mát mẻ, thích lợp với trồng cây su su. Khai thác lợi thế này, năm 2008, mô hình trồng su su lấy ngọn bắt đầu được triển khai tại xã Quyết Chiến, tiếp đó được nhân rộng tại tất cả 5 xã.
Năm 2011, diện tích su su phát triển lên trên 50 ha, giá bán 8.000 – 13.000 đồng/kg ngay tại xã. So với trồng ngô, trồng rau su su giá trị cao hơn 4 - 5 lần, trong khi mùa vụ thu hoạch kéo dài khoảng từ tháng 4 – 11. Vì vậy, diện tích trồng rau su su đã được nhân dân mở rộng, có thời điểm tăng lên khoảng 70 ha. Nhiều hộ đã thoát nghèo, vươn lên khá giả nhờ cây su su. Các sở, ngành hữu quan của tỉnh và huyện Tân Lạc đã tích cực triển khai nhiều giải pháp nhằm xây dựng thương hiệu, đưa su su trở thành cây mũi nhọn của vùng. Chi cục Quản lý chất lượng nông - lâm sản và thủy sản đã tập huấn trồng rau su su an toàn cho nhân dân. Tuy nhiên, bắt đầu từ khoảng giữa năm 2013, giá su su giảm xuống. Vụ thu hoạch năm 2015, giá xuống 2.000 đồng/kg, thời điểm cuối vụ cao nhất như hiện nay giá cũng chỉ được 4.000 – 5.000 đồng/kg. Giá su su xuống thấp và bấp bênh, tiêu thụ không ổn định đã làm cho nhiều hộ dân không còn mặn mà với loại rau sạch này.
Ông Bùi Văn In, trưởng xóm Trong, xã Nam Sơn cho biết: “Thời điểm năm 2010, các hộ trong xóm trồng trên 5.000 m2 su su, giá bán ngay tại xã đạt từ 8.000 – 10.000 đồng/kg. Từ năm 2013, giá su su giảm xuống chỉ còn 1.500 - 2.000 đồng/kg. Giá thấp mà có lúc cũng chẳng ai mua, người dân phải tự chở ra chợ trung tâm cụm xã bán. Với mức giá này chỉ đủ chi phí giống, làm giàn, phân bón, nông dân sản xuất không có công. Làm nông nghiệp, sống ở nông thôn nhưng diện tích đất canh tác ít nên các hộ đã phá giàn để chuyển sang trồng cây ngô, tỏi. Một số hộ còn trồng ít chỉ đề ăn, không bán.” Cùng chung tình trạng đó, nhiều hộ dân ở xã Lũng Vân cũng đã bỏ cây su su chuyển sang các loại cây khác. “Cây su su có thể để gốc thu hoạch khoảng 2 năm nhưng chí phí đầu tư phân bón khá nhiều. Do đó, mức giá 2.000 đồng/kg gần như suốt năm 2014 không đủ sức hút để chúng tôi giữ giàn. Gia đình tôi đã phá đi trồng dây khoai lang để nuôi lợn.” – Chị Bùi Thị Tuyết, xóm Bò tâm sự. Xác nhận vấn đề trên, Bí thư Đảng ủy xã Lũng Vân Hà Văn Thọ cho rằng: “Trồng thành héc ta nhưng bán từng mớ, lại giá bấp bênh là nguyên nhân dẫn đến việc người dân phá su su để trồng cây khác. Thời điểm năm 2011 – 2012, diện tích su su của xã đạt khoảng 11 ha với trên 60% số hộ tham gia trồng. Hiện nay, chỉ còn ít hộ trồng, bởi có trồng nông dân phải tự mang đi bán ở chợ, tư thương nếu có đến mua cũng ép giá rẻ.”
Quyết Chiến là xã đầu tiên trồng và đến nay cũng là địa phương còn giữ giàn su su nhiều nhất với 23 ha, tập trung chủ yếu ở xóm Biệng, Bắc Hưng. Song so với những năm trước đã giảm 17 ha. Với mức giá giảm như hiện nay, khi phóng viên hỏi chuyện, một số hộ dân bày tỏ ý định không muốn duy trì trồng nữa. Đồng chí Bùi Quang Đạo, Chủ tịch UBND xã trăn trở: “Năng suất đạt khoảng 60 – 80 tấn/ha/năm nhưng hết vụ thu hoạch tháng 11 này, nhiều khả năng diện tích su su sẽ giảm xuống chỉ còn khoảng 18 ha. Vẫn là nguyên nhân giá thấp mặc dù xã đã có xấp xỉ 10 ha su su được cấp chứng chỉ sản xuất theo quy trình Vietgap. Lãnh đạo xã và huyện đã lặn lội xuống Hà Nội để tìm mối liên kết với doanh nghiệp, siêu thị trong tiêu thụ nhưng hiện vẫn chưa có chuyển biến. Việc tiêu thụ rau su su hiện nay vẫn chủ yếu là phải thu gom và tự mang đi bán ở chợ, phần lớn là chợ Nghĩa Phương (thành phố Hòa Bình), Long Biên (Hà Nội). Có hôm anh em chở xe máy 80 kg rau su su đi bán ở chợ Nghĩa Phương còn ế.”
Chủ nhiệm HTX dịch vụ tổng hợp Quyết Thắng, xã Quyết Chiến Bùi Văn Dũng chia sẻ: “HTX hiện có 49 xã viên tham gia (4 xã viên đã xin ra) với diện tích su su 14 ha, trong đó gần 10 ha sản xuất theo quy trình Vietgap. Xã viên vừa là hộ sản xuất, vừa tham gia thu gom, luân phiên vận chuyển đi tiêu thụ. Hàng ngày, HTX thu gom trên 1 tấn rau và thuê xe ô tô chở xuống chợ Long Biên bán. Giá chênh lệch so với tại địa phương 1.500 đồng/kg. Không có hợp đồng bao tiêu ổn định nên giá cũng lên xuống bấp bênh, nhiều lúc bị ép giá. Vụ thu hoạch năm 2015, từ tháng 3 – 6, mua của xã viên 2.000 đồng/kg, từ tháng 7 – 8 là 3.000 đồng/kg, từ tháng 9 – 11 là 4.000 đồng/kg.
Trao đổi vấn đề trên với đồng chí Bùi Văn Nhỏ, Phó Chủ tịch UBND huyện Tân Lạc được biết, huyện cũng đang lo tìm giải pháp cho cây su su vùng cao. Nguyên nhân đến từ nhiều phía nhưng trước mắt theo hướng tạm duy trì diện tích 43 ha hiện có, không chặt phá và tiếp tục tìm đầu ra. Đây là loại rau sạch, phù hợp với khí hậu, điều kiện, trình độ canh tác của nhân dân vùng cao. Nếu tổ chức lại các khâu thật tốt thì su su hứa hẹn vẫn là sản phẩm đặc thù có giá trị của vùng. Được biết, Sở KH&CN đã triển khai dự án “Tạo lập và quản lý nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm rau su su Tân Lạc”.
Cẩm Lệ
(HBĐT) - Văn phòng Chính phủ vừa ra thông báo, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh yêu cầu việc huy động đóng góp xây dựng nông thôn mới (NTM) của người dân phải được bàn bạc dân chủ; phải được sự đồng tình và nhất trí của người dân. Tuyệt đối không được yêu cầu dân đóng góp bắt buộc, quá sức dân.
(HBĐT) - Sáng 7/11, tại Trung tâm Hội nghị Hòa Bình (TP. Hoà Bình), Trung tâm hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn đã tổ chức ra mắt chi nhánh - Điểm tư vấn Hòa Bình. Trung tâm hỗ trợ người nghèo trực thuộc Hiệp hội DNN&V ngành nghề nông thôn Việt Nam. Chủ tịch Hội đồng thành viên là ông Trần Đức Trung, Tổng Biên tập báo Doanh nghiệp và thương hiệu.
(HBĐT) - Phát triển nông nghiệp, nông thôn luôn là chính sách lớn của Đảng và Nhà nước ta. Xung quanh vấn đề này, Báo Hòa Bình đã phỏng vấn đồng chí Tuấn Minh Cử, Giám đốc Ngân hàng No &PTNT (Agribank) Hòa Bình trong triển khai Nghị định số 41/2010/NĐ-CP về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn và sự hợp tác giữa Agribank Hòa Bình với Hội Nông dân, Hội Phụ nữ trong thời gian qua.
(HBĐT) - Sáng 6/11, UBND tỉnh tổ chức họp thống nhất nội dung hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện chương trình xây dựng NTM và công tác thi đua khen thưởng giai đoạn 2011-2015. Đồng chí Nguyễn Văn Quang, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng BCĐ 800 tỉnh chủ trì hội nghị. Dự hội nghị có đồng chí Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí là thành viên BCĐ 800 tỉnh.
(HBĐT) - Giai đoạn 2010 - 2015, xóm Đồng Mới, xã Dũng Phong (Cao Phong) được UBND tỉnh khen thưởng vì có thành tích xuất sắc trong thực hiện phong trào thi đua yêu nước ngành dân vận, được biểu dương điển hình “Dân vận khéo”. Mô hình mà xóm thực hiện hiệu quả là “Làng phát triển tự quản” cụ thể hoá trong triển khai 3 công trình tiêu biểu là đập chứa nước tự chảy, đường lên nghĩa địa và vườn đồi, bê tông hoá đường GTNT .
(HBĐT) - Đường Lý Thái Tổ dài khoảng 1,3 km bắt ngã tư chợ Vồ - phường Hữu Nghị đi qua địa bàn xã Hòa Bình, nối với tuyến đường tỉnh lộ 433, nhiều năm qua bị xuống cấp có nhiều điểm sạt lở gây nguy hiểm cho người vào phương tiện qua tại.