(HBĐT) - Hồi còn đi học, biết tôi là người Hoà Bình (ngày ấy, trong quan niệm của người miền xuôi, Hoà Bình là chốn rừng thiêng nước độc), mọi người quen tôi thường hỏi: Hoà Bình có đặc sản gì khác không ngoài rượu cần và cơm lam ? Câu ấy có người hỏi thật, có người hàm ý. Tôi thường dùng câu chuyện ai đó đã bịa ra để trả lời "Có đấy, có ăn món "nhái ôm măng” không? Này nhé, bếp nhà sàn người Mường lúc nào cũng giữ lửa.
Trên bếp đặt một nồi măng chua thật dừ. Các mế ra ruộng, xuống suối bắt được nhái là rửa sạch dắt vào cạp váy. Về nhà, nghiêng cạp váy, nhái nhảy tõm vào nồi măng chua, nóng quá, nhái ta ôm chặt lấy ngọn măng, thế là thành món "nhái ôm măng” ngọt lừ. Khen cho ai đó tài tếu táo. Chuyện bịa mà làm người ta cứ tròn mắt ngạc nhiên. Thú vị nhất là nó gợi sự tò mò và khiến không ít người tin là có thật. Chả thế mà hồi ấy, mỗi lần có cô bạn miền xuôi nào yêu mến, theo chân bắt mấy chặng xe, đò lên nhà tôi chơi, tôi phải thết món thịt gà nấu măng chua hay chí ít là món cá tép nấu rau sắn để khỏi bị mắng là khoác lác. Nhưng đãi bạn mấy món đó rồi, được bạn khen phổng mũi, trở về trường bạn còn quảng cáo rùm beng khiến mình cũng tự hào rằng, Hoà Bình có không ít món ăn dân dã đáng phong hàng đặc sản mà cách chế biến và thưởng thức thật đặc biệt.
Dạo phố đêm Hoà Bình vào những ngày đông, tháng giá, ta thường gặp những quán ốc nóng rất đông thực khách. Dễ hiểu là bởi ốc là món ăn ngon nhưng chế biến cầu kỳ. Bà nội trợ nào khéo tay có thể làm món ốc hoa, ốc hấp lá gừng nhưng cả hai món này "hương vị ốc” đã bay hơi thay vì mùi vị của gia giảm. Thường thì các chị hay chế biến món ốc nấu chuối xanh song món này cũng tốn không ít thời gian. Ngâm, rửa, luộc, khêu... được một bát con ruột ốc đá giữa thời buổi nhiều thứ đang cần phải đốt cháy giai đoạn khiến lòng kiên trì của các chị cũng bị thử thách đáng kể. Vậy thì phải kể đến cách chế biến và thưởng thức món ốc dân dã của các bà, các chị trong Mường. ốc bắt về rửa sạch qua nhiều lần nước. Các bà thường dặn: chà vỏ ốc cho sạch rêu sạch đất chứ không được xóc. Xóc ốc, ốc đứt ruột thối rất nhanh. Một con ốc thối là hỏng cả nồi canh. ốc sạch vỏ nhưng chưa sạch lòng. Cần phải ngâm ốc vào nước vo gạo để ốc mở miệng nhả hết cặn bẩn. Khâu chuẩn bị coi như xong. Chế biến thật đơn giản. Các bà dùng dao bén chặt bỏ đít ốc. Đơn giản nhưng phải khéo ở chỗ vết chặt phải ngọt để vỏ ốc không nham nhở, không bị sạn; vết chặt phải vừa đủ để lấy đi phần ruột không dùng được mà ruột ốc không bị tụt ra. Sau đó, lách dao mỏng vào miệng ốc nạy bỏ vảy. ốc nấu cả con nên vị riêng không mất đi đâu được. Bát canh ốc vì thế ngọt, ngon cả nước lẫn cái. Tôi nhớ mãi câu chuyện của một chị người
Ở thành phố Hoà Bình, sớm tinh mơ, những người phụ nữ chịu khó chăm sóc bản thân và chăm sóc gia đình đã dậy. Họ đi tập thể dục tiện thể đi chợ sớm để mua rau vừa rẻ, vừa tươi. Nhưng cũng có một số người thì phải khi trời sáng hẳn họ mới mua. Họ muốn là những người tiêu dùng thông thái. "Vạch lá, tìm sâu” là phương châm của các bà nội trợ thời ô nhiễm. Rau có sâu là rau sạch vì chí ít cũng không có thuốc trừ sâu. Lúc này là lúc tôi nhớ đến món rau đồ của người Mường. Chỉ là mấy loại rau mọc quanh vườn nhà không cần phải cầu kỳ chăm bón. Ngọn đu đủ càng mập càng ngon tước như tước rau bí. Quả đu đủ non bỏ hạt bổ làm tư. Hoa đu đủ đực, hoa chuối rừng thái mỏng. Một dúm rau ngót, một nắm lá lốt bánh tẻ, dăm ngọn húng chó, vài lá răng cưa (mùi tàu)…thế là đủ một lần đồ. Lạ và tài tình ở chỗ ngọn và lá đu đủ vốn rất đắng lại có mùi hăng rất khó chịu nhưng khi trộn đều với các thứ rau kia, đồ lên thì chao ôi mùi vị thật là hấp dẫn, ăn lại ngọt lừ. Khi các bà, các chị bắc nồi đồ xuống, mở vung, tãi rau ra rổ hơi còn bốc lên nghi ngút, mùi thơm đã khiến tôi muốn sà xuống bếp nhón trộm vài đũa. Nhưng món rau đồ chỉ thực sự ngon khi chấm dấm dút của người Mường hoặc chấm lòng cá chưng mẻ. Ngồi trong mâm cơm thường nhật của người Mường, ăn no bụng món rau đồ mà miệng vẫn còn chưa thấy chán.
Bên cạnh những món ăn nổi tiếng xứ Mường Hoà Bình đã được khách thập phương biết đến và ưa thích, cho đến nay, nhiều món ăn dân dã của người Mường không ít bà nội trợ người Kinh đã học được, làm được nhưng giỏi và ngon thì không thể bì được với các bà, các chị trong Mường. Chiêu thức chế biến món ăn trong dân dã chắc còn có nhiều món xứng hàng đặc sản mà chưa được biết đến. âu đó cũng là sự tiềm ẩn nét văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc để càng đi sâu tìm hiểu, khám phá càng thêm yêu mến tự hào về con người và quê hương Hoà Bình.
Lê Thanh Hồng
(Trường THCS thị trấn Kỳ Sơn - Kỳ Sơn)
Ngày 2-8, ông Nguyễn Đăng Trường, Phó Giám đốc Sở Thông tin - Truyền thông (TT-TT) Đà Nẵng có văn bản đề nghị các sở, ngành, địa phương, cơ sở in ấn tuyệt đối không sử dụng ấn phẩm, tài liệu, tờ rơi,…có nội dung “không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia”, sử dụng các cụm từ “China Beach”, “South China Sea” để gọi tên vùng biển Đà Nẵng.
(HBĐT) - Vừa qua, đoàn Hòa Bình cùng 16 đoàn nghệ thuật trong nước, 4 đoàn nghệ thuật nước ngoài với hơn 900 nghệ sĩ diễn viên đã tham gia Liên hoan nghệ thuật 5 nước Việt Nam, Lào, Campuchia, Myanmar và Thái Lan được tổ chức tại tỉnh Quảng Trị. Liên hoan diễn ra trong 8 ngày với 218 tiết mục ca múa nhạc đặc sắc, độc đáo.
(HBĐT) - Ngày 2/8, Chi hội nhạc sỹ Việt Nam tỉnh Hòa Bình đã tổ chức Đại hội lần thứ II. Dự đại hội có nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân, Chủ tịch Hội nhạc sỹ Việt Nam và các đồng chí lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh.
(HBĐT) - LTS: Khi mới thành lập chỉ 6 hội viên, đến nay, Chi hội Nhạc sỹ tỉnh đã có 16 hội viên. Cùng với sự lớn mạnh về số lượng, Chi hội ngày càng có nhiều đóng góp về sáng tác, lý luận, chỉ huy, đào tạo và biểu diễn. Nhân dịp Đại hội Chi hội Nhạc sỹ Việt Nam tỉnh nhiệm kỳ 2016 - 2021, PV Báo Hòa Bình đã phỏng vấn nhạc sỹ, nhà giáo nhân dân Trương Sơn, Chi hội trưởng Chi hội Nhạc sỹ Việt Nam tỉnh về dấu ấn của Chi hội trong đời sống văn hóa văn nghệ của tỉnh.
(HBĐT) - Với thành tích liên tục đứng trong tốp đầu tại các kỳ liên hoan, hội diễn văn nghệ quần chúng do huyện tổ chức, phong trào văn nghệ quần chúng ở xã Kim Bình (Kim Bôi) đã khẳng định sức sống mạnh mẽ, không chỉ là món ăn tinh thần phong phú của người dân trong xã mà còn góp phần bảo tồn, gìn giữ và phát triển văn hoá dân tộc.
Lễ hội giao lưu văn hóa Việt - Nhật 2016 có sự góp mặt của 62 đoàn khách Nhật Bản, trong đó có hơn 25 đoàn nghệ thuật.
Phát triển bởi ICT GROUP.
