Diễn ra từ ngày 30/11 Âm lịch hằng năm và kéo dài trong nhiều
ngày, phong tục đón Tết của đồng bào Mông vùng cao đã trở thành nét văn hóa
không thể thiếu. Đây là dịp để đồng bào Mông vui chơi, gặp gỡ sau một năm lao động
vất vả.
Mấy hôm nay các thành viên trong gia đình anh Sồng A Khay ở bản Suối Háo, xã Hồng
Ngài, tất bật sửa soạn và làm những thủ tục để đón Tết của dân tộc Mông.
Đối với người Mông, trong mâm cỗ ngày Tết thì bánh dày là thứ không thể thiếu.
Những người phụ nữ trong gia đình đồ chín gạo nếp nương - thành phần chính của
bánh dày, còn thanh niên trai tráng khỏe mạnh thay nhau cho xôi vào một máng gỗ
rồi dùng chày giã nhuyễn. Những chiếc bánh dày trắng ngần làm từ gạo nếp nương
được dùng để tạ ơn tổ tiên sau một vụ mùa thắng lợi và để mời khách thưởng thức
trong những ngày Tết.
Tùy vào hoàn cảnh cụ thể, mỗi gia đình người Mông ở xã Hồng Ngài sẽ tổ chức các
nghi lễ Tết cổ truyền vào một ngày nhất định.
Những nghi lễ, phong tục chính mà người Mông sẽ thực hiện trong ngày Tết là xua
đuổi những điều không tốt của năm cũ và dán giấy niêm phong công cụ lao động của
gia đình. Việc dán giấy lên công cụ lao động được người chủ gia đình thực hiện
rồi xếp vào cạnh góc bàn thờ. Người Mông xem đây như sự tri ân chiếc cày, chiếc
bừa, cây dao, cây búa... bởi trong năm qua những đồ vật này đã giúp họ làm
nương, làm vườn để sản xuất lương thực, thực phẩm cho gia đình. Đồng thời, việc
làm này có ý nghĩa mang lại một cái Tết ấm cúng, gắn kết các thành viên trong
gia đình và cầu cho sang năm mới mưa thuận, gió hòa, cây cối tốt tươi.
Những năm gần đây có một điều ý nghĩa rất quan trọng trong ngày Tết của người
Mông là những hủ tục lạc hậu đã dần được loại bỏ. Anh Sồng A Khay phấn khởi cho
biết Tết của người Mông trước đây thường kéo dài gần một tháng nhưng hiện nay
chỉ gói gọn trong khoảng năm ngày. Khi gia đình tổ chức ăn uống thì người vợ
cũng được bình đẳng, ngồi ăn cùng chồng con chứ không phải ăn riêng như trước.
Cùng với cuộc sống vật chất ngày càng được nâng lên, đời sống tinh thần của người
Mông vùng cao cũng rất phong phú. Bà con quan niệm rằng sau một năm vất vả thì
ngày Tết là dịp để ngơi, nhìn lại những thành quả sau một năm lao động. Sau khi
đã ăn Tết ở lần lượt từng gia đình, những chàng trai, cô gái người Mông lại tập
trung ở một khu đất rộng để tham gia các hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao,
trong đó trò chơi không thể thiếu là ném pa pao.
Những trái pa pao được ném qua, ném lại như những lời yêu thương của các chàng
trai, cô gái dân tộc Mông trao cho nhau trong mùa xuân mới. Đó cũng là sự kế thừa
những truyền thống văn hóa tốt đẹp đã được người Mông vùng cao Sơn La gìn giữ từ
bao đời nay.
Anh Mùa A Chư, bản Suối Háo, xã Hồng Ngài, chia sẻ ném pa pao là nét văn hóa
truyền thống độc đáo của dân tộc Mông. Khi năm cũ qua đi, năm mới lại đến thì
các nam nữ thanh niên đều có một trái pa pao để trao cho nhau niềm vui. Những
người chưa có bạn trai, bạn gái thì cố gắng tìm cho mình người bạn đời.
Theo Trưởng ban Dân vận Huyện ủy Bắc Yên Hờ Lao Cang, với đặc thù là huyện vùng
cao của tỉnh Sơn La, Bắc Yên có trên 40% dân số là đồng bào dân tộc Mông. Chính
quyền địa phương luôn quan tâm tạo điều kiện để đồng bào Mông gìn giữ phong tục,
nghi lễ, những nét văn hóa độc đáo của dân tộc mình. Đồng thời, huyện đã hướng
dẫn, vận động để bà con đón Tết văn minh, tiết kiệm hơn, phù hợp với nếp sống
văn hóa chung của dân tộc Việt Nam./.
TheoVietnamplus
(HBĐT) - Chiều ngày 5/1/2019, Sở VH,TT&DL tổ chức công bố Quyết định của UBND tỉnh ra mắt đơn vị Bảo tàng tỉnh.
Phát triển bởi ICT GROUP.
