Đình Khênh, xã Văn Sơn (Lạc Sơn) là điểm sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của người dân địa phương.
Đồng chí Nguyễn Thế Hùng, Trưởng Phòng VH-TT huyện Lạc Sơn cho biết: Huyện hiện có 31 di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh, trong đó có 3 di tích xếp hạng cấp quốc gia là: di tích khảo cổ Mái Đá làng Vành, di tích cách mạng Chiến khu Mường Khói, di tích khảo cổ hang xóm Trại và 12 di tích xếp hạng cấp tỉnh, còn lại là các di tích đã được khảo sát, đưa vào danh sách đề nghị cấp tỉnh quản lý.
Lạc Sơn là huyện có số di tích được xếp hạng đứng thứ 3 toàn tỉnh, với hệ thống di tích khá phong phú, gồm: di tích khảo cổ, di tích lịch sử cách mạng, di tích lịch sử văn hóa thắng cảnh. Mỗi di tích gắn với một truyền thuyết, lễ hội truyền thống như: đền cây Si gắn với lễ hội Đu Vôi; đền Băng gắn với lễ hội Chay đất, Chay Mường với các nghi lễ độc đáo: bốc lôi, bừa vịt, vá đất; lễ hội đền Thượng, lễ hội đình Khênh, lễ hội đình Cổi, lễ hội đình Khói… cùng nhiều công trình văn hoá có giá trị về lịch sử, văn hóa khác tạo nên quần thể di tích danh thắng gắn kết các điểm di tích lễ hội và du lịch. Trong những năm qua, huyện đã có những giải pháp tích cực trong việc giữ gìn, phát huy các giá trị, di sản văn hoá vật thể và phi vật thể. Chú trọng tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức, hành động của mỗi người về bảo tồn di tích. Các giá trị văn hóa, lễ hội truyền thống, lễ hội dân gian được bảo tồn, phát huy đúng tinh thần Luật Di sản văn hóa.
Hàng năm, cùng với việc khảo sát, nghiên cứu các di tích để lập hồ sơ khoa học và pháp lý trình UBND tỉnh quyết định xếp hạng di tích cấp tỉnh; đề nghị Bộ VH-TT&DL xếp hạng di tích cấp quốc gia các di tích cấp tỉnh đủ tiêu chuẩn, Ban quản lý di tích và danh thắng đẩy mạnh thực hiện việc chống xuống cấp, bảo tồn, tôn tạo các di tích trong dự án được Nhà nước xếp hạng. Từ nguồn kinh phí thuộc chương trình quốc gia về bảo tồn di tích và nguồn kinh phí của huyện, một số di tích đã được trùng tu, tôn tạo khang trang, đúng quy định, đảm bảo chất lượng và giữ nguyên vẹn kiến trúc di tích gốc như: di tích lịch sử Chiến khu Mường Khói, xã Ân Nghĩa; đình Cổi, xã Vũ Bình; đình Khênh, xã Văn Sơn; đền cây Đa, thị trấn Vụ Bản…
Đồng chí Nguyễn Thế Hùng, Trưởng Phòng VH-TT huyện cho biết thêm: Năm 2020, huyện đã tổ chức phục dựng lễ hội đình Khói, xã Ân Nghĩa và tổ chức đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh đình Khênh, xã Văn Sơn. Di tích đình Khênh nằm ở trung tâm của một vùng Mường cổ, gần với trung tâm huyện, cùng tuyến với các di tích lịch sử đã được xếp hạng như: Mái Đá làng Vành, Chiến khu Mường Khói, đình Cổi, đền cây Đa, đền Thượng, đền cây Si, hang Khú Dúng, thác Mu… bảo tồn, gìn giữ hầu như nguyên vẹn các giá trị di sản văn hóa về phong tục, tập quán, tín ngưỡng truyền thống của dân tộc Mường tại địa phương, kết hợp với giá trị văn hóa tín ngưỡng tâm linh tại di tích. Đồng thời, việc kết nối các điểm di tích, điểm du lịch, danh thắng trên địa bàn huyện đã tạo thuận lợi hơn cho du khách, qua đó, góp phần quảng bá, thu hút khách du lịch, đưa du lịch huyện Lạc Sơn ngày càng phát triển.
Hồng Ngọc