(HBĐT) - Năm Tân Mão chưa qua, năm Nhâm Thìn chưa tới và dường như mùa thu vừa đi qua, mùa đông còn đang dùng dằng, gió rét vừa đến đã đi. Vào thời khắc này, tôi quyết thực hiện một cuộc trở về với vùng đất gần gũi thân thuộc mà mình còn nhiều duyên nợ.

 

Làng tôi bên cửa Ngòi Móng - con suối lớn bắt nguồn từ núi Viên Nam - Vua Bà, đổ ra sông Đà - con sông duy nhất nước ta có đoạn cuối cùng chảy ngược lên phía Bắc (Chúng thuỷ lai Đông tẩu - Đà giang độc Bắc lưu - Các con sông đều chảy ra biển Đông - riêng sông Đà chảy lên phía Bắc - thơ Lâm Quang Bích). Tôi cũng như nhiều người khác thời trẻ thích hướng ngoại: học lịch sử, địa chí thế giới, trong nước nhưng lại không am tường quê hương, bản quán của mình, gốc gác dòng họ của mình. Đến tuổi xế chiều mới ngơ ngơ ngác ngác tìm kiếm ghi chép lại cho con cháu.  

Lại nói núi Viên Nam - Vua Bà là hai dãy núi gắn kết với nhau, đỉnh Vua Bà cao 1.050 m, đỉnh Viên Nam cao 1.031 m,  sánh vai  nhau. Đây là mái nhà chung của hai huyện Lương Sơn và Kỳ Sơn trước đây, bây giờ có thêm huyện Thạch Thất - Hà Nội. Sử sách còn ghi: sau công nguyên, Bắc thuộc lần thứ nhất (40 - 43) khi Trưng Vương thống soái đem quân đánh lại 20 vạn tinh binh do Mã Viện (một tướng nhà Hán) cầm đầu tại Lãng Bạc (Đông Triều - Quảng Ninh) không thành phải rút về Cẩm Khê (Thạch Thất) đã dựa vào địa thế núi Viên Nam, Vua Bà mà tập hợp binh sỹ, bảo tồn lực lượng. Cuộc khởi nghĩa của Tổng Kiêm - Đốc Bang (tháng 4/1909-4/1910), sau khi tấn công lỵ sở ở Hoà Bình đêm 2/8/1909 thắng lợi, nghĩa quân đã rút về núi Viên Nam để chống trả lại quân Pháp.  

Đã bao lần đi qua đất Dân Hoà - Kỳ Sơn, chỉ mong có ngày đến thắp nén hương trên mộ cụ Tổng Kiêm. Lần này tôi đã toại nguyện được ông Nguyễn Văn Hữu, 89 tuổi (nguyên UVUBMTTQ tỉnh), cháu nội cụ Tổng Kiêm dẫn ra đồng Gò Ngô - nơi đặt mộ thủ lĩnh cuộc khởi nghĩa. Mộ cụ Tổng Kiêm gối đầu lên núi Vua Bà - Viên Nam, mắt dõi về phía sông Đà. Gò Ngô chính là nơi giặc Ngô phương Bắc từng đóng quân, kế đó là cánh đồng Mả Ngô. Hoá ra cụ Tổng Kiêm chỉ với một năm dấy binh đã phải chịu 22 năm tù Côn Đảo, 10 năm quản thúc cuối đời. (Nhất nhật tại tù - thiên thu tại ngoại - một ngày tù bằng ngàn thu ở ngoài). Thế mới biết dưới ba tầng đất ấy (giặc Ngô, phong kiến, giặc Pháp) có một thủ lĩnh cuộc khởi nghĩa chống Pháp mặc dù ngắn ngủi lại có một “tuổi thọ” dài đến thế!  

Như một sự trùng hợp giữa hiện tại với quá khứ của vùng đất dưới chân núi Viên Nam - Vua Bà, các cơ sở sản xuất công nghiệp lại cuốn hút về đây, dàn binh bố trận cho một cuộc chiến mới - làm cho dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Nhớ lại năm 1998, khi còn phụ trách ngành công nghiệp tỉnh nhà, tôi đã tham gia xây dựng quy hoạch KCN Lương Sơn. Cùng với đồng chí Chủ tịch huyện xắn quần đi khảo sát thực địa KCN bây giờ, chỉ mong sao nơi cửa ngõ vùng đất này sớm mọc lên một KCN để giải quyết cho bà con có thêm việc làm, tăng nguồn thu cho ngân sách, với không ít băn khoăn lo lắng, lời ra, tiếng vào. Đến bây giờ, các cơ sở sản xuất trong KCN đã lấp đầy 70% và cả tỉnh đã có 8 KCN được lập ra, trong đó vẫn tập trung dưới chân núi Viên Nam - Vua Bà. Huyện Lương Sơn 3 khu, huyện Kỳ Sơn 2 khu. Quyết định số 2193/QĐ-UBND phê duyệt phương hướng giải pháp chủ yếu phát triển vùng động lực tỉnh Hoà Bình đến năm 2015, định hướng đến năm 2020 do Chủ tịch tỉnh ký xác định trục trung tâm xoay quanh vùng đất Lương Sơn - Kỳ Sơn, dưới chân núi Viên Nam - Vua Bà là chủ yếu.  

Trong một lần tiếp tôi, Giám đốc BQL các KCN tỉnh Đỗ Hải Hồ ghi nhận những điều nói trên. Được biết, ông mới tháp tùng Chủ tịch UBND tỉnh thực hiện cuộc xúc tiến đầu tư tại Nhật Bản về, tôi nhắc lại câu chuyện mà vị Chủ tịch hãng giấy Đai ô nói với đoàn cán bộ ngành giấy chúng tôi khi sang thăm năm 1989, đại ý: sau thất bại đại chiến thế giới lần thứ 2, người Nhật Bản chúng tôi nhận ra phải đi lên bằng cách khác và chúng tôi bảo nhau phải cúi mặt xuống đất mà làm, bây giờ ngẩng mặt lên đã thấy trước mắt mình một cơ đồ như ngày nay. Người Nhật Bản coi việc làm giàu như một lẽ thường tình, tất yếu của con người. Các tỷ phú sau giờ làm việc vẫn về nhà ăn bữa cơm đạm bạc với vợ con. ông Đỗ Hải Hồ nhấn mạnh: Làm giàu đã trở thành máu thịt của người Nhật Bản.  

Trở lại với vùng đất dưới chân núi Viên Nam - Vua Bà, tôi trăn trở: phải chăng đây là một trong những vùng đất “địa lợi” của đất nước? Các cuộc khởi nghĩa chống ngoại xâm trước đây của cha ông ta đã dựa vào vùng đất này mà dấy binh, tụ nghĩa với sự che chở, đùm bọc của nhân dân. Phải chăng chưa có “thiên thời” nên các cuộc khởi nghĩa ấy đã thất bại? Ngày nay, để những dự án phát triển kinh tế nói trên đi đến thắng lợi thì làm sao hội đủ cho được: thiên thời - địa lợi - nhân hòa? Vâng! Dân Hòa - Nhân Hòa (việc nhân nghĩa cốt ở yên dân - Nguyễn Trãi).  

Trên đường trở về nhà, đắm mình trong suy nghĩ miên man, ông Nguyễn Văn Hữu bỗng đánh thức tôi: Nếu chú có nguyện vọng lên đỉnh núi Vua Bà - Viên Nam thì hôm nào vào, hai anh em ta cùng đi. Đỉnh Vua Bà - Viên Nam như một ma lực còn hấp dẫn tôi hơn nhiều. Trên ấy có sân bay trực thăng thời Pháp thuộc, có rừng ổi bạt ngàn, có “với đàn trâu thả rông” - tên một bài thơ... Và trên ấy sẽ có một tầm nhìn để ngắm vùng đất xung quanh mình đang ngày đêm đổi sắc thay da trong hội nhập vào nền kinh tế chung của cả nước và thế giới. Bằng những khu công nghiệp, cụm công nghiệp chúng ta đang gắn lên ngực, lên vai núi Viên Nam - Vua Bà những tấm Huân chương, những vòng nguyệt quế lấp lánh giữa hối hả mùa xuân đang về.

 

                                                  Tùy bút của Đinh Đăng Lượng

 

Các tin khác


Rộn ràng lời ca mừng ngày chiến thắng

Những ngày tháng Tư lịch sử, cùng với cả nước, từ thành thị đến nông thôn trên địa bàn tỉnh rực rỡ cờ hoa, sôi nổi các hoạt động văn hóa, văn nghệ chào mừng các ngày lễ lớn của đất nước. Lời ca, tiếng hát vang vọng mừng ngày chiến thắng.

Tác giả Vân Anh của tỉnh Hòa Bình được trao huy chương vàng tại Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc

Chiều 27/4, tại thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên, Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam và Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh Điện Biên phối hợp tổ chức khai mạc Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 23, năm 2024.

Huyện Đà Bắc nâng cao hiệu quả xây dựng thiết chế văn hóa cơ sở

Huyện Đà Bắc có 17 xã, thị trấn với 122 xóm, tiểu khu, 5 dân tộc chủ yếu Tày, Mường, Dao, Kinh, Thái cùng chung sống đoàn kết. Những năm qua, việc xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở được quan tâm. Qua đó nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, góp phần ổn định an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân.

Bế mạc Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang và thanh niên, sinh viên tỉnh Hòa Bình lần thứ X, năm 2024

Tối 25/4, Ban Tổ chức các hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân tổ chức bế mạc Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang (LLVT) và thanh niên, sinh viên tỉnh Hòa Bình lần thứ X, năm 2024. Đến dự có các đồng chí: Nguyễn Văn Toàn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Tổ chức (BTC); Vũ Văn Hoài, Phó Chủ nhiệm chính trị Quân khu 3; lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh...

Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang và thanh niên, sinh viên tỉnh Hòa Bình lần thứ X, năm 2024

Tối 24/4, tại Cung Văn hoá tỉnh, Ban Tổ chức các hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân tổ chức khai mạc Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang (LLVT) và thanh niên, sinh viên tỉnh Hòa Bình lần thứ X, năm 2024. Đến dự có đồng chí Nguyễn Văn Toàn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thành phố.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục