Đôi bạn trẻ tham gia hội đu tại lễ hội đu Vôi.
(HBĐT) - Hội đu Vôi ở xã Liên Vũ (Lạc Sơn) là lễ hội cầu mùa của người dân trong xã cầu mong thần linh phù hộ cho một năm mới mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt, vạn vật sinh sôi và cho nam, nữ trong Mường, ngoài xứ có dịp gặp nhau tìm hiểu giao duyên.
Theo tục lệ cứ 3 năm tổ chức hội đu 1 lần, ngay từ sáng ngày 23 tháng chạp, trai làng Vôi đã đi khắp vùng chọn 4 cây tre đằng ngà thẳng nhất, to nhất để làm cột đu, dây đu được làm bằng những cây hóp bánh tẻ cực kỳ dẻo dai. Ngày 27 tháng chạp dựng cây đu. Lễ đắp bai khai nước sông Bưởi về đồng Vôi, đồng Trào được tổ chức. Nhà lang Mường Vôi ban lệnh cho phép dân làng được lên rừng săn thú, ra sông đánh cá về làm phẩm vật kính dâng lên thần linh, tiên tổ những vật dụng như: cày, bừa, xẻng, cuốc được rửa sạch sẽ bên suối. Bên sông, các cô gái ngồi rửa lá dong để gói bánh chuẩn bị đón Tết mới và xin phép thần linh được mở hội đu Vôi.
Ngày 27 tháng giêng lễ Khai hạ, trao thưởng tạ ơn thành hoàng và hạ cây đu thì giã hội. Từ sáng sớm, bài vị lang cun Đức Chúa đại vương được kiệu rước từ nhà lang Mường Vôi đến miếu thành hoàng dưới tán cây si xanh cổ thụ. Kiệu được hạ cạnh miếu, lễ dâng trước miếu là 3 mâm cỗ chính: mâm giữa là xôi gà, mâm hai bên là thịt lợn, thủ lợn được chia đôi, bên chiêu hàm trên, bên tăm hàm dưới để dâng lên nhị vị thành hoàng, quan lang cun Đức Chúa đại vương, 3 ông trường khạ và thần linh, thổ công, thổ địa. Còn một mâm cỗ nhỏ có xôi và đùi gà cho ún nàng đu đu, nhân vật trẻ tuổi rất linh thiêng bảo trợ cho hội Đu. Tiếp đến ông trùm thủ lễ, 4 ông cai phe trưởng cho các chòm phụ lễ, 12 nam, 12 nữ đại diện cho toàn thể dân Mường dâng hương, dâng rượu tạ ơn thành hoàng, thần linh bản thổ. Thầy trùm thủ lễ đọc lời cúng, vừa là tạ ơn người đã có công khai khẩn đất hoang lập bản, vừa cầu một năm mới mưa thuận gió hoà, mùa màng sinh sôi, làm ăn phát đạt, nhà nhà yên vui, bản Mường no ấm và mời đức thành hoàng về hưởng lễ, chứng giám. Sau phần lễ đến phần hội, cùng các trò chơi dân gian, các hoạt động văn nghệ trong phần hội thì hội đu cũng bắt đầu. Với những động tác, điệu bộ ngộ nghĩnh nhưng rất tâm linh lượn vòng tròn quanh 4 cột đu, ún nàng Đu Đu mời già làng vào khai hội, tiếp đến hai cụ ông trèo lên cây đu thể hiện sự dẫn dắt nối tiếp truyền thống, sau đó, một đôi trai tài, gái sắc mở đầu cho cuộc thi, tiếp theo lần lượt từng cặp nam nữ bước vào hội đu thi. Từ hội đu, không ít cặp trai gái đã nên vợ, nên chồng.
Ngày nay, lễ hội đu Mường Vôi được tổ chức ngắn gọn trong một ngày mùng 7 Khai hạ với 2 phần là phần lễ và phần hội. Phần lễ được diễn ra trong không khí trang nghiêm, thành kính, sau phần dâng hương cúng thành hoàng làng, đọc lời khai mạc và đánh trống khai hội. Tiếp đến là phần hội, đây là phần có nhiều hoạt động sôi nổi thu hút được đông đảo người dân ở mọi lứa tuổi tham gia thi đấu và giao lưu các trò chơi dân gian: đánh đu, ném còn, bắn nỏ, kéo co, đánh mảng, đẩy gậy, đánh bóng chuyền. Đặc biệt, trong lễ hội đu Vôi còn có các nghệ nhân tham gia biểu diễn các tiết mục văn nghệ đặc sắc như hát đúm, rằng thường, đánh cồng chiêng, độc tấu nhạc cụ dân tộc truyền thống như sáo, nhị, đàn bầu để cổ vũ, khích lệ ngày hội và chúc mọi người, mọi nhà một mùa xuân mới may mắn, no đủ.
Lễ hội đu Vôi mang đậm nét bản sắc văn hoá của người Mường Vôi nói riêng và của bà con dân tộc Mường ở huyện Lạc Sơn nói chung. Lễ hội được duy trì không những có ý nghĩa to lớn về giá trị văn hóa mà đây còn là dịp để con em quê hương và mọi người dân trong Mường tưởng nhớ đến ông bà, tổ tiên, những người đã có công đi khai dân, mở đất.
Đỗ Hà
Phát triển bởi ICT GROUP.
.jpg)