(HBĐT) - Cứ mỗi khi đâu đó vang lên câu hát của nhạc sĩ Phạm Tuyên "Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng/ lời Bác nay đã thành chiến thắng huy hoàng/Ba mươi năm đấu tranh giành toàn vẹn non sông/ Ba mươi năm dân chủ cộng hòa kháng chiến đã thành công.…” lại khiến lòng rạo rực cùng không khí ngày 30/4/1975. Ngày đất nước thống nhất, Bắc - Nam liền một dải; ngày cả nước xuống đường hân hoan chào mừng, ngày mà ai cũng thấu hiểu câu ca "vui sao nước mắt lại trào”…

Hơn 20 năm đất nước bị chia cắt… Ngày toàn thắng càng thấy ý nghĩa, sự thiêng liêng cao cả của những mất mát, hy sinh của bao thế hệ cha ông. Với mỗi cá nhân thế hệ 5X, 6X, chắc chắn dịp này, ai cũng vẫn còn những mảnh ký ức về chiến tranh, về những năm tháng hào hùng ấy. Sao lại như thấy đâu đây những năm 1973, 1974… làng xóm quê nhà xanh đậm màu áo lính. Họ về đây để tập luyện cho các chuyến đi B, C,K. Những chiến sĩ trẻ từ các vùng miền Thái Bình, Nam Định, Hải Phòng. Hà Tây, Hà Nội… lần lượt đến rồi lần lượt lên đường. Làn da rám nắng nơi thao trường, miệt mài các bài tập ném lựu đạn, bắn súng AK, súng ngắn. Sau những giờ tập luyện, lưu trú tại mỗi gia đình, họ như những người con, người anh em trong nhà. Nụ cười sáng lóa và ánh mắt họ ấm áp cùng những câu chuyện về quê nhà, về tuổi thơ… khiến mỗi tuổi thơ nơi đây được sống với nhiều miền quê đất nước. Lớp này đến, lớp này đi… bao chiến sĩ đã qua ngôi nhà của mẹ cha. Chỉ biết rằng, mỗi lần các chiến sĩ lên đường, bố mẹ như được thay mặt cha mẹ họ tiễn con lên đường. Bàn tay nắm thật chặt, cùng ánh mắt quyết tâm cho ngày toàn thắng. Sau mỗi lần đó, bà, mẹ lại im lặng mất mấy ngày, rồi sau đó, nhắc tên từng chiến sĩ với từng nét riêng: "Thằng Sơn nó hiền, chịu khó… Cứ từ thao trường về là giành lấy cái chổi của bà để quét đám lá ngoài vườn”. "Chú Tài hát hay lại có tài thổi sáo…”… Những chiếc cắt tút bằng đồng "vàng như lúa đồng” được đám trẻ nhặt được vào cuối ngày, đựng trong những chiếc cặp xách cũ kỹ, dùng làm đồ chơi, dùng để đóng thành hình những ngôi sao ở góc sân mỗi nhà… Vào cuối năm 1974, đầu năm 1975, xóm làng chộn rộn khi thông tin về miền Nam ngày càng được cập nhật nhiều hơn (qua chiếc đài Cửu Long và Báo Nhân Dân). Sau mỗi buổi đi làm đồng về, buổi tối, bên ánh đèn dầu leo lét, cả nhà lắng nghe các bản tin từ Đài tiếng nói Việt Nam và các bản tin chọn lọc từ Báo Nhân Dân. Tiếng đài nhỏ, đôi khi rọt rẹt dở chứng, nhưng mọi người chăm chú nghe như nuốt từng lời. Thích nhất là Chương trình thời sự, bản tin chiến sự, chương trình Quân đội nhân dân… Những lúc đó, bao giờ, bà và cha mẹ đều nhắc đến các cháu, các em trong gia đình, họ hàng, làng xóm đang chiến đấu ngoài mặt trận. Có người, mấy năm nay, chẳng có một dòng thư nào; đa phần họ chưa lập gia đình, lên đường tòng quân trong những năm 60 của thế kỷ XX… Nhưng giây phút chậm rãi, lắng đọng và thoáng chút hoài nhớ trôi nhanh, mọi người lại bàn luận sôi nổi về các cánh quân thần tốc… Giọng đọc truyền cảm của phát thanh viên "dẫn” mọi người theo bước chân quân giải phóng đi từ các tỉnh Tây Nguyên, xuống vùng biển Phú Yên, Nha Trang, Bình Thuận, Ninh Thuận… Bản tin chiến thắng liên tiếp được cập nhật. Khi các cánh quân của ta đã bao quanh Sài Gòn, làng trên, xóm dưới rộn ràng không khí. Đêm đêm, tại sân kho HTX, các em nhỏ được các anh chị phụ trách dạy hát, dạy múa với các tiết mục tập thể, chào đón chiến thắng…

Và ngày 30/4/1975… các anh chị học cấp 2, cấp 3 đến trường cũng nhấp nhổm, người ra đồng, lên đồi trực cũng ngóng tin từ người "canh” tin của Đài tiếng nói Việt Nam. Rồi tất cả ào về nhà vào trưa ngày 30/4, quây quần bên chiếc đài với bản tin chiến thắng: "Mời đồng bào và các bạn nghe tin chiến thắng chúng tôi vừa nhận được, đúng 11 giờ 30 phút, quân ta tiến vào Sài Gòn đánh chiếm Dinh Độc Lập. Bộ tổng tham mưu ngụy, Dương Văn Minh đầu hàng vô điều kiện, cờ đỏ sao vàng phấp phới tung bay trên nóc Dinh Độc Lập. Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng”. Người lớn thì rưng rưng, còn đám trẻ con thì reo hò, vỗ tay… Những giây phút thật tuyệt vời, hạnh phúc cho ai được tham gia, được chứng kiến, hòa mình vào giây phút lịch sử đó của đất nước. Đêm đó, xóm làng rộn ràng lời ca, tiếng hát. Đất nước đã liền một dải, hòa bình về rồi, không còn bom đạn chiến tranh, khúc ca khải hoàn lan qua mỗi gia đình, bay qua núi đồi vang vọng không gian. Những chiến sĩ từng qua xóm làng, đang ở cánh quân nào nơi miền Nam?.

Bao năm rồi, mỗi dịp nhớ lại, càng thấy ký ức đó như một tài sản vô giá nằm lòng.

Tản văn của Bùi Huy

Các tin khác


Xuân ấm

Gió xuân thổi nhẹ trên mấy cành đào phai. Lạ thật, chiều hôm trước trời còn se lạnh, những nụ hoa còn bọc kín bởi lớp vỏ khô cứng, vậy mà hôm nay những nụ hoa đã vụt lớn lên. Gió ấm mang sinh khí từ phía Đông, cùng với đó là những tia nắng mặt trời.

Lối về mùa xuân

Mùa đúng hẹn, thềm rải nắng đón nàng xuân về trong ban mai trong veo, tiết trời ấm áp chan hòa, vạn vật rộn ràng chào đón. Hơn từng ấy đời người, ta đã trải qua không biết bao nhiêu mùa xuân, ấy vậy mà cứ mỗi lần Xuân đến lòng lại bâng khuâng, xao xuyến.

Vì ta tin nhau

Hoài thuộc vào loại xinh gái nhất cơ quan theo như sự bình chọn của gần 30 chị em. Nhưng trớ trêu thay, cô lại phải qua "một lần đò” đầy đau khổ với người chồng vũ phu, bội bạc. Gần 40 tuổi, Hoài bắt đầu lại tất cả bằng chính đôi chân của mình. Không còn nhà lầu, xe hơi, sáng sáng cô đi làm bằng xe máy, mặc những bộ váy giản dị, dùng mỹ phẩm bình thường nhưng nụ cười luôn rạng rỡ trên môi.

“Rau sạch”

Càng gần đến Tết Nguyên đán, cùng với tình trạng rét đậm, rét hại kéo dài nên nhu cầu rau, củ, quả ở vùng "rừng xanh, núi đỏ” ngày càng tăng cao.

Anh vẫn hành quân

Cứ dịp tháng 12, khi về quê lại được nghe chú họ thổi sáo bài "Anh vẫn hành quân”(nhạc Huy Du, lời thơ Trần Hữu Thung). Chú không phải nghệ sĩ chuyên nghiệp, tuổi cũng không còn trẻ nhưng tiếng sáo rất khí thế như có hồn, bay bổng và vi vút đến không ngờ. Lúc mạnh mẽ trào dâng như đoàn quân băng băng về phía trước, lúc lại nhẹ nhàng, tha thướt, trữ tình như câu hát, tiếng sáo hay câu ca dao mộc mạc bay lượn trên những cánh đồng, vạt ngô xanh nơi đồng bãi quê nhà… "Anh vẫn hành quân/ Trên đường ra chiến dịch/ Mé đồi quê anh bước/ Trăng non ló đỉnh rừng/ Anh vẫn hành quân/ Lưng đèo qua bãi suối/ Súng ngang đầu anh gối/ Anh qua khắp tuyến đường…

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục