Giai đoạn từ năm 2010 trở về trước, khi tình hình dịch HIV/AIDS còn diễn biến phức tạp, công tác tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phòng, chống HIV/AIDS đã được tỉnh chú trọng. Những năm qua, công tác tuyên truyền tiếp tục được đẩy mạnh, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền và Nhân dân về công tác phòng, chống HIV/AIDS trong tình hình mới.
Đội ngũ làm công tác phòng, chống HIV/AIDS được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm, kiện toàn, cơ bản ổn định. Đến tháng 5/2020, tuyến tỉnh có 10 cán bộ chuyên trách; tuyến huyện có 10 cán bộ chuyên trách; tuyến xã, phường, thị trấn có 156 cán bộ kiêm nhiệm làm công tác phòng, chống HIV/AIDS. Hàng năm, cán bộ làm công tác phòng, chống HIV/AIDS được tham gia các lớp tập huấn do T.Ư và tỉnh tổ chức. Cùng với đó, ngành Y tế tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ phụ trách công tác phòng, chống HIV/AIDS các cấp, cán bộ phụ trách công tác tuyên truyền về HIV/AIDS của các đơn vị, ban, ngành liên quan. Cụ thể, trong 15 năm (2005-2020) đã tổ chức trên 40 lớp tập huấn, buổi truyền thông cho cán bộ MTTQ, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, cán bộ y tế, nhóm nòng cốt. Thông qua chương trình tăng cường nâng cao năng lực, mỗi năm có hơn 1.000 lượt đội ngũ cán bộ y tế tuyến huyện đến cơ sở, cán bộ các sở, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh được tập huấn về HIV/AIDS... Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm, trình độ chuyên môn của cán bộ; nâng cao hiệu quả hoạt động phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh.
Giai đoạn 2005-2020, kinh phí thực hiện công tác phòng, chống HIV/AIDS tại tỉnh được thực hiện từ các nguồn: Chương trình MTQG phòng, chống HIV/AIDS (ngân sách T.Ư và địa phương); nguồn viện trợ nước ngoài, gồm: dự án phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam (Haapr), dự án dự phòng và chăm sóc HIV/AIDS tại Việt Nam (LIFE-GAP, năm 2013 đổi tên thành dự án VAAC-US.CDC), dự án Quỹ toàn cầu về phòng, chống HIV/AIDS (QTC). Từ các nguồn này, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS (trước đây) và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật hiện nay đã có trụ sở làm việc, đảm bảo điều kiện về cơ sở hạ tầng, diện tích khoa, phòng, đáp ứng chức năng, nhiệm vụ. Tại 10/10 huyện, thành phố được triển khai tương đối toàn diện các chương trình về phòng, chống HIV/AIDS. TP Hòa Bình, các huyện: Mai Châu, Lạc Sơn, Kim Bôi, Lương Sơn đã mở phòng khám ngoại trú tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, các trung tâm y tế huyện để triển khai các dịch vụ điều trị cho bệnh nhân HIV/AIDS thuận tiện, hiệu quả cao.
Tính đến 31/5/2020, toàn tỉnh có 10 cơ sở điều trị và 11 cơ sở cấp phát thuốc Methadone cho 779/800 bệnh nhân (đạt 94,3% so với chỉ tiêu UBND tỉnh giao), 5 cơ sở điều trị thuốc ARV cho 903 bệnh nhân HIV/AIDS. Bên cạnh đó, 3 phòng tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện được mở, hàng năm tư vấn xét nghiệm miễn phí cho khoảng gần 9.000 lượt người, để phát hiện các trường hợp nhiễm HIV đưa vào chương trình can thiệp và chăm sóc, điều trị. Chương trình dự phòng lây truyền HIV/AIDS từ mẹ sang con mỗi năm điều trị dự phòng cho khoảng từ 5 - 8 phụ nữ mang thai nhiễm HIV và con của họ.
Từ năm 2010 đến nay, số trường hợp nhiễm HIV mới phát hiện có xu hướng giảm so với từ năm 2009 trở về trước. Từ năm 2016, bệnh nhân HIV/AIDS được điều trị thông qua BHYT. Tỷ lệ bệnh nhân có thẻ BHYT từ 45% (năm 2016) tăng lên 98% (năm 2020). Đối tượng nhiễm HIV/AIDS vẫn tập trung chủ yếu ở nhóm người nghiện chích ma túy. Thực tế cho thấy, việc triển khai chương trình điều trị Methadone cho người nghiện ma túy mang lại nhiều lợi ích: giảm tần xuất tiến tới ngừng sử dụng heroin trong nhóm người nghiện chích ma túy, góp phần phòng, chống ma túy; cải thiện về sức khỏe, giảm tình trạng lây nhiễm HIV trong nhóm người nghiện chích ma túy; góp phần giúp tình hình ANTT được cải thiện.
Các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS được triển khai thường xuyên, bằng nhiều hình thức đa dạng, nội dung phong phú. Mạng lưới phòng, chống HIV/AIDS từ tỉnh đến cơ sở được kiện toàn. Việc quản lý, theo dõi bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS chặt chẽ. Công tác phối hợp giữa các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh ngày càng tích cực, chủ động đã mang lại kết quả trong công tác phòng, chống HIV/AIDS. Đa số người dân, nhất là đối tượng bị nhiễm HIV/AIDS hiểu đúng, biết cách phòng, chống lây nhiễm HIV/AIDS; vấn đề kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS giảm dần; Nhân dân hưởng ứng, thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác phòng, chống HIV/AIDS. Tỷ lệ nhiễm HIV của tỉnh được kiềm chế ở mức 0,2% (mục tiêu chung của toàn quốc là dưới 0,3%); chương trình chăm sóc điều trị đã giúp người nhiễm HIV kéo dài cuộc sống. Số bệnh nhân tử vong do AIDS đã giảm rõ rệt.
V.H