(HBĐT) - Trong năm 2019, lượng mưa trên địa bàn tỉnh thấp hơn so với trung bình nhiều năm. Nhất là những tháng cuối năm và dịp giáp Tết Nguyên đán Canh Tý, trời ít mưa, mùa đông ấm, khô hanh kéo dài. Có những ngày nắng to, nhiệt độ cao nhất lên tới 28 - 29oC. Có ngày trời nhiều mây nhưng lại khô hanh, độ ẩm thấp, do vậy, nguy cơ cháy rừng cao. Ngay trong nửa đầu tháng 1/2020, Ban chỉ đạo về Chương trình, mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững tỉnh đã thông báo cấp dự báo, báo động phòng chống cháy rừng (PCCR) tại nhiều địa phương như: TP Hòa Bình, các huyện Cao Phong, Mai Châu, Đà Bắc, Tân Lạc, Lạc Sơn ở cấp báo động V - cấp cực kỳ nguy hiểm; một số huyện ở cấp nguy hiểm và cấp cao.

Cuối năm 2019, Tổng cục Lâm nghiệp phối hợp với tỉnh tổ chức diễn tập chữa cháy rừng tại xóm Chanh, xã Trường Sơn (Lương Sơn).

Theo thông tin của Đài Khí tượng thủy văn Hòa Bình, dự báo lượng mưa từ tháng 1 - 3/2020 trên địa bàn tỉnh phổ biến ở mức xấp xỉ và ít hơn trung bình nhiều năm. Khả năng xảy ra khô hạn rất lớn. Trong khi đó, toàn tỉnh có hơn 100.000 ha rừng tre nứa, hỗn giao, nứa gỗ, rừng trên núi đá, rừng phục hồi, rừng trồng chưa khép tán. Đây là các loại rừng dễ cháy, thường có nguy cơ cháy rừng cao. Mặt khác, các vùng này cũng là nơi tập trung đồng bào các dân tộc thiểu số, đời sống khó khăn, kinh tế phụ thuộc nhiều vào rừng, bà con có truyền thống phát, đốt nương làm rẫy vào dịp đầu xuân. Các hoạt động sản xuất nương rẫy, kết hợp nông, lâm nghiệp thường xuyên diễn ra nên rất dễ xảy ra cháy lớn và lan nhanh trên các loại rừng.

Mặt khác, trong dịp Tết và mùa lễ hội, lượng khách du lịch cao, nhất là khách đến các điểm du lịch sinh thái. Nhiều du khách ưa thích loại hình du lịch đi bộ trong rừng, đây cũng là nguy cơ có thể xảy ra cháy rừng, bởi có khi chỉ từ một tàn thuốc lá vô ý rơi xuống, gặp lớp thực bì dầy, khô héo cũng tạo ra đám cháy.

Chia sẻ về công tác PCCR trong mùa khô hanh, đồng chí Nguyễn Xuân Trường, Chi cục phó Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết: Ban chỉ đạo về Chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững tỉnh đã đôn đốc, nhắc nhở và tăng cường kiểm tra, giám sát, đặc biệt là nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền đến các chủ rừng, người dân. Chỉ đạo rà soát, chỉnh sửa, bổ sung phương án PCCCR cấp xã, cấp huyện, thành phố cũng như phương án ban quản lý rừng phòng hộ, đặc dụng và phương án cấp tỉnh. Toàn tỉnh duy trì, củng cố 1.827 tổ đội quần chúng bảo vệ rừng với 11.210 người tham gia. Các tổ đội đã tích cực, chủ động đôn đốc, tuyên truyền các chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân có rừng xây dựng phương án PCCCR theo quy định. 

Trong mùa khô hanh này, lực lượng kiểm lâm địa bàn chủ động hướng dẫn, giám sát người dân sử dụng lửa, đặc biệt là sử dụng lửa trong quá trình chăm sóc rừng, xử lý thực bì. Đôn đốc, chuẩn bị các điều kiện theo phương châm 4 tại chỗ. Tổ chức trực PCCC 24/24h. Đặc biệt là đội kiểm lâm cơ động sử dụng phần mềm cảnh báo cháy rừng sớm của Tổng cục Lâm nghiệp, bất kể phát hiện đốm lửa, đám khói là thông tin ngay về các Hạt Kiểm lâm để kiểm tra, chỉ đạo xử lý kịp thời. Lực lượng Kiểm lâm cũng sử dụng công nghệ hiện đại để giám sát rừng; phối hợp với Đài Khí tượng thủy văn thường xuyên thông báo các cấp báo cháy rừng đến địa phương để chỉ đạo, nhắc nhở cơ sở, các chủ rừng tăng cường công tác thường trực, tuần tra; nâng cao hiệu lực, hiệu quả của kiểm lâm địa bàn. Đặc biệt yêu cầu tất cả các chủ rừng trong quá trình chăm sóc rừng, xử lý thực bì phải có đăng ký. Kiểm lâm địa bàn chủ động phối hợp với lực lượng quân đội tuần tra bảo vệ, hướng dẫn cách xử lý thực bì theo quy trình kỹ thuật và giám sát sử dụng lửa. 

Đồng chí Nguyễn Xuân Trường cho biết thêm: Mặc dù việc PCCR đã trở thành việc làm thường xuyên và người dân là chủ rừng có ý thức bảo vệ tài sản của mình. Tuy nhiên, trước tình hình thời tiết diễn biến bất thường, khô hạn kéo dài, vì vậy, trong dịp Tết Nguyên đán và mùa lễ hội các chủ rừng không được có tâm lý chủ quan, lơ là trong công tác PCCR. Các địa phương cần tăng cường tuyên truyền về công tác bảo vệ và PCCCR trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là những khu vực diễn ra lễ hội để người dân nâng cao cảnh giác, ý thức, trách nhiệm. Thường xuyên tuần tra, đặc biệt là đối với các khu rừng có lượng người ra, vào lớn để kiểm soát, nhắc nhở người dân, du khách quản lý nguồn lửa, không để xảy ra cháy rừng. Chú trọng kiểm tra, bảo dưỡng các trang thiết bị chữa cháy rừng đảm bảo hoạt động hiệu quả nhằm kịp thời ứng phó khi có cháy rừng xảy ra.

 Bên cạnh đó, UBND cấp xã cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp, kịp thời ngăn chặn, xử lý các hành vi phá rừng, khai thác rừng trái phép. Cơ quan chức năng tích cực phối hợp với chính quyền cơ sở có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm hành vi vi phạm các quy định của pháp luật về lâm nghiệp; có biện pháp đảm bảo an toàn trong dịp Tết Nguyên đán, kiên quyết xử lý những tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm, tiêu cực, bao che, tiếp tay cho các vi phạm.