Cùng những người dân xóm Bùi Nước đi ngược về phía khu rừng phòng hộ Bó Dâm. Con đường đất ẩm ướt, trơn trượt do sương núi có nhiều đoạn cắt ngang qua đường ống dẫn nước sinh hoạt được lắp đặt lộ thiên tự chảy về các hộ dân. Chỉ về phía đường ống nước nằm lộ thiên ngay trong khu vườn nhà dân bên cạnh đường, anh Bùi Văn Thoại, Trưởng xóm Bùi Nước xót xa: Công trình được đầu tư cả trăm triệu chứ ít gì. Vậy mà chỉ đưa vào khai thác, sử dụng một thời gian rất ngắn đã hỏng hóc bung bét cả. Mình gọi người ta cũng có đến sửa đâu. Mang tiếng có công trình nước được đầu tư mới nhưng người dân vẫn khát cháy.

Theo anh Thoại, cách đây gần 20 năm, người dân xóm Bùi, xã Quy Mỹ (cũ) được tổ chức phi chính phủ PSAD đầu tư một công trình nước tự chảy. Được thi công đảm bảo chất lượng, đến nay, công trình vẫn đang hoạt động, cung cấp nước cho hàng chục hộ dân trong xóm. Tuy nhiên, do sự phát triển, gia tăng về dân số, công trình không đáp ứng được nhu cầu của các hộ dân. Bên cạnh đó, thực hiện chủ trương sáp nhập thôn, xóm, xóm Bùi được sáp nhập với xóm Nước thành xóm Bùi Nước. Quy mô dân số tăng lên trên 200 hộ. Trước thực tế đó, xóm đã đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương đề xuất với cấp có thẩm quyền xem xét, bố trí nguồn vốn xây dựng công trình nước sinh hoạt phục vụ người dân. Công trình nước sinh hoạt hợp vệ sinh tự chảy Bó Dâm được xây dựng trên cơ sở đề nghị của xóm, do UBND huyện bố trí nguồn vốn đầu tư từ Chương trình 135. Do quy mô đầu tư có giá trị dưới 1 tỷ đồng, huyện giao xã làm chủ đầu tư dự án.

Anh Bùi Văn Thoại cho biết: Công trình nước sinh hoạt Bó Dâm được khởi công xây dựng năm 2019, hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng tháng 6/2020, đơn vị thi công là Công ty CP đầu tư và xây dựng Vinasan, địa chỉ tại thị trấn Mãn Đức do ông Nguyễn Đình Hòa làm giám đốc. Ông Bùi Văn Tiến, người dân xóm Bùi Nước chia sẻ: Chúng tôi không biết công trình khởi công trong thời điểm nào, nhưng được hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng khoảng trung tuần tháng 6/2020. Sau khi hoạt động chỉ khoảng 2 tuần là bị hỏng. Từ đó đến nay, nhiều lần người dân phản ánh tới lãnh đạo xã qua các cuộc tiếp xúc cử tri, gặp, đối thoại với lãnh đạo chủ chốt của xã. Tuy nhiên, vấn đề này chưa được giải quyết. Công trình hiện vẫn hỏng hóc, không còn sử dụng được nữa, có nguy cơ đắp chiếu.    

"Nếu vận hành tốt, đường ống không hỏng thì đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho hơn 200 hộ dân. Khi công trình hỏng hóc, về phía địa phương đã nhiều lần liên hệ với đơn vị thi công vào sửa chữa, khắc phục. Nhưng sau nhiều lần hứa hẹn đến nay vẫn không có động thái gì” - đồng chí Bùi Văn Thìn, Chủ tịch UBND xã Nhân Mỹ cho biết. Sau khi nắm bắt thông tin phản ánh của người dân, UBND xã đã khảo sát, nắm bắt, đánh giá lại hiện trạng công trình. Qua kiểm tra xác nhận kỹ thuật thi công công trình không đảm bảo theo hồ sơ thiết kế. Cùng với đó, chất lượng vật tư thiết bị lắp đặt không đảm bảo. Thêm nữa là theo hồ sơ, hợp đồng thiết kế thi công, đường ống phải chôn ngầm dưới đất khoảng 40 cm. Tuy nhiên, đơn vị thi công để đường ống chạy nổi, lộ thiên trên mặt đất, trâu, bò giẫm vào làm vỡ, hỏng. Đồng chí Bùi Văn Thìn cho biết thêm: Xã đã liên hệ với đơn vị thi công, nhận được lời hứa sẽ sớm cho người vào sửa chữa, khắc phục nhưng mãi cũng chẳng thấy. Gọi lại họ nói khu vực đầu nguồn không có nước, lúc nào có nước điện thoại họ sẽ vào xử lý. Thực tế, tại khu vực đầu nguồn, nước lúc nào cũng có để cung cấp cho hệ thống. Dù rằng thời điểm này đang là mùa khô, lượng nước về ít hơn. Hiện, hệ thống cũ vẫn hoạt động bình thường, cung cấp nước cho hàng chục hộ dân.

Trao đổi qua điện thoại, ông Nguyễn Đình Hòa, Giám đốc Công ty CP đầu tư và xây dựng Vinasan cho rằng, hiện nay đầu nguồn không có nước nên chưa cho người vào sửa chữa, khi nào có nước sẽ cho người sửa chữa ngay. Theo ông Hòa, việc mua phải đường ống chất lượng kém là nguyên nhân chính gây ra hỏng hóc. Còn việc để đường ống lộ thiên không chôn sâu 40 cm như hợp đồng thiết kế thi công đã được phê duyệt là do địa hình đường ống đi qua chủ yếu núi đá nên không thực hiện được.

Tuy nhiên, quá trình nắm bắt thực tế cùng người dân dễ dàng nhận thấy kỹ thuật thi công có vấn đề. Chất lượng vật liệu thi công không đảm bảo, nhất là tại các đểm nối, các cút nối là ống nhựa PVC măng sông dùng đai thép để siết nối các đầu ống, không phải cút nối chuyên dụng. Do vậy, khi áp lực dòng nước lớn đã phá bục, gây đứt gãy đường ống. Ngoài ra, bai tích nước do chất lượng bê tông kém, bị thủng đáy không tích nước được, dẫn đến hệ thống không thể vận hành. Từ thực tế trên, nhiều người đặt câu hỏi, liệu công trình nước sinh hoạt phục vụ người dân xóm Bùi Nước có bị rút ruột thi công, hoàn thành với chất lượng kém, trong khi tổng giá trị đầu tư lên đến gần 1 tỷ đồng cho một hệ thống công trình được xem là kém toàn diện cả về công tác quản lý, giám sát, đánh giá chất lượng, nghiệm thu công trình của chủ đầu tư; năng lực triển khai dự án của đơn vị thi công... Câu trả lời xin gửi đến các cơ quan chức năng của huyện Tân Lạc.