(HBĐT) - Tính minh bạch (TMB) là 1 trong 10 chỉ số đánh giá năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Chỉ số này được đánh giá qua 2 khía cạnh là việc tiếp cận thông tin của doanh nghiệp (DN) và DN có cơ hội tham gia vào quá trình ban hành chính sách, phản biện, giám sát thực hiện chính sách. Năm 2022, chỉ số TMB của tỉnh Hoà Bình đạt 4,8 điểm, giảm 0,2 điểm và giảm 2 bậc trên bảng xếp hạng chỉ số TMB. Điều đáng nói đây là năm thứ 5 liên tiếp chỉ số này giảm điểm. Vậy đâu là nguyên nhân chính và tỉnh cần có giải pháp gì để cải thiện, nâng cao thứ hạng của chỉ số thành phần quan trọng này?
6/17 chỉ tiêu nhỏ được đánh giá tích cực
Vừa qua, báo cáo tại hội nghị đánh giá chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), lãnh đạo Sở KH&ĐT cho biết: Năm 2022, chỉ số TMB của tỉnh đạt 4,8 điểm, là chỉ số có điểm số thấp nhất trong 10 chỉ số thành phần. Đây cũng là chỉ số có điểm số thấp hơn nhiều so với trung vị của cả nước và là năm thứ 5 liên tục bị giảm điểm. Cụ thể, năm 2017, chỉ số này đạt 6,77 điểm; năm 2018 đạt 6,49 điểm; năm 2019 đạt 6,34 điểm; năm 2020 đạt 5,88 điểm; năm 2021 đạt 4,99 điểm; năm 2022 đạt 4,8 điểm.
Trong 17 chỉ tiêu nhỏ để đánh giá chỉ số TMB chỉ có 6 chỉ tiêu được cộng đồng DN đánh giá tích cực. Cụ thể, 93% DN nhận được thông tin, văn bản cần khi yêu cầu cơ quan trong tỉnh cung cấp, xếp thứ 8; 26% DN phản ánh cần có "mối quan hệ” để có được các tài liệu của tỉnh, xếp thứ 14. Tình trạng nhũng nhiễu về thuế tiếp tục được cải thiện. Có 28% DN cho rằng thỏa thuận về các khoản thuế phải nộp với cán bộ thuế giúp DN giảm được số thuế phải nộp, xếp thứ 10; thương lượng với cán bộ thuế là phần thiết yếu trong hoạt động kinh doanh được 39% DN phản ánh, xếp thứ 11. 29% DN có khả năng dự liệu được việc thực thi của tỉnh với quy định pháp luật của T.Ư, xếp thứ 29. Tỷ lệ DN thường xuyên truy cập vào website của UBND tỉnh là 25%, xếp thứ 25.
Ngược lại, có 11 chỉ tiêu được đánh giá chưa tích cực, đó là: Nhóm chỉ tiêu về tiếp cận tài liệu pháp lý và tài liệu quy hoạch, bị đánh giá là rất khó khăn với thứ hạng lần lượt là 63 và 62. Có 11% DN đánh giá thông tin trên website của tỉnh về các ưu đãi/khuyến khích/hỗ trợ đầu tư của tỉnh là hữu ích, xếp thứ 63; thông tin trên website của tỉnh về các quy định về thủ tục hành chính là hữu ích được 39% DN đồng ý, xếp thứ 63; 13% DN cho rằng thông tin trên website của tỉnh về các văn bản điều hành, chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh là hữu ích, xếp thứ 63; 29% DN đánh giá thông tin trên các website của tỉnh về các văn bản pháp luật của tỉnh là hữu ích, xếp thứ 60; chất lượng website của tỉnh xếp thứ 63. Số ngày chờ đợi để nhận được thông tin, văn bản yêu cầu (trung vị) là 6 ngày, xếp thứ 46. 26% DN đồng ý với nhận định đấu thầu trong tỉnh là minh bạch xếp thứ 41 (giảm 17 bậc). 29% DN có khả năng dự liệu được thay đổi quy định pháp luật của tỉnh, xếp thứ 32. Có 50% DN cho rằng Hiệp hội DN địa phương có vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phản biện chính sách, quy định của tỉnh, xếp thứ 59.
Theo lãnh đạo Sở Thông tin và Truyền thông (TT&TT) - cơ quan chịu trách nhiệm theo dõi chỉ số TMB thì một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến chỉ số này đạt điểm thấp và liên tục giảm điểm là do việc cập nhật các văn bản như: Quy hoạch, tài liệu pháp lý cho công dân, DN trên Cổng Thông tin điện tử tỉnh và Trang thông tin điện tử của một số cơ quan, địa phương chưa đầy đủ, kịp thời, chưa tạo thành kênh cung cấp thông tin hữu ích cho DN. Ngoài ra, hoạt động hỗ trợ các thông tin liên quan đến tìm kiếm thị trường, đối tác kinh doanh, xúc tiến thương mại còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu của thời kỳ hội nhập.
Lấy cải cách hành chính làm đột phá
Năm 2022, điểm số PCI của tỉnh đạt 62,81 điểm, tăng 5,65 điểm so với năm 2021 (năm 2021 đạt 57,16 điểm). Với kết quả này, tỉnh ta xếp thứ 53/63 tỉnh, thành phố và tăng 9 bậc trên bảng xếp hạng so với năm 2021, vượt so với mục tiêu đề ra năm 2022. Tuy nhiên, kết quả vẫn thấp so với kỳ vọng của tỉnh và mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII đề ra. Do vậy, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh vẫn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận, ủng hộ của cộng đồng DN trong tỉnh.
Chỉ đạo thực hiện chỉ số PCI, Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Văn Khánh khẳng định việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh có ý nghĩa rất quan trọng trong đánh giá năng lực của tỉnh, góp phần thúc đẩy thu hút đầu tư. Đây cũng là cuộc "chạy đua” giữa các tỉnh, thành phố nhằm từng bước hoàn thiện, nâng cao chất lượng phục vụ của cán bộ, công chức, viên chức đối với cộng đồng DN, người dân, góp phần thúc đẩy phát triển KT-XH địa phương. Chính vì vậy, các cấp, ngành, địa phương cần khắc phục khó khăn, quyết liệt hơn trong chỉ đạo, điều hành, triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt tập trung vào các chỉ số giảm điểm trong năm 2022 và các chỉ số có trọng số lớn mang tính quyết định đối với chỉ số PCI như chi phí không chính thức, chính sách hỗ trợ DN, tính năng động và tiên phong, tiếp cận đất đai... Trong đó, chú trọng nâng cao năng lực chuyên môn, tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ tại bộ phận một cửa các cấp; các sở, ngành, địa phương chủ động cung cấp thông tin quy hoạch, kế hoạch, triển khai các dự án, giúp cộng đồng DN tiếp cận nhanh hơn với các thông tin chỉ đạo, điều hành và chủ trương, chính sách của tỉnh; tăng cường tổ chức gặp gỡ, đối thoại tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho DN.
Nhằm nâng cao chỉ số TMB, Sở TT&TTchủ động rà soát, tham mưu UBND tỉnh các giải pháp tăng cường công khai, minh bạch nhằm nâng cao chỉ số công khai, minh bạch thông tin. Chủ động phối hợp, hướng dẫn, đôn đốc các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng chính quyền điện tử. Tiếp tục hoàn thiện Cổng dịch vụ công của tỉnh theo hướng đồng bộ, hiện đại, an toàn, dễ sử dụng; đánh giá, xếp hạng mức độ ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng chính quyền điện tử của các cơ quan.
Sở TT&TT đã có văn bản gửi các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố thực hiện nghiêm túc việc cung cấp thông tin cho Cổng Thông tin điện tử tỉnh; đăng tải đầy đủ những thông tin phải công khai, minh bạch, gồm: Tài liệu về chiến lược phát triển KT-XH, quy hoạch ngành, lĩnh vực, địa phương; quy hoạch các khu, cụm công nghiệp, khu du lịch; công khai việc cho thuê đất, đấu giá đất, thuê hạ tầng các dự án; thông tin về dự án; văn bản quy phạm pháp luật, các tài liệu chi tiết về thu, chi ngân sách, các thông tin về mời thầu, đấu thầu; công khai xin ý kiến các dự thảo văn bản của các cơ quan, đơn vị có liên quan tác động đến DN.
Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng chính quyền điện tử, triển khai ứng dụng chữ ký số chuyên dùng. Văn phòng UBND tỉnh đôn đốc các sở, ngành, địa phương cung cấp thông tin, rà soát quy trình hướng dẫn thực hiện thủ tục hành chính, đề xuất các giải pháp tạo sự minh bạch, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính cho DN. Hiệp hội DN tăng cường cung cấp thông tin, tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của T.Ư, của tỉnh đến DN; duy trì tổ chức khảo sát, đánh giá phản hồi của DN đối với các cơ chế, chính sách, sự năng động, sáng tạo và thái độ của cán bộ, công chức, viên chức. Cục Thuế tỉnh công khai, minh bạch quy trình lập đối tượng nộp thuế, hoàn trả thuế, nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức kỷ luật của các bộ, công chức, viên chức thuế trong thực thi nhiệm vụ.
Đặc biệt, lấy cải cách hành chính làm khâu đột phá, tỉnh sẽ tập trung nâng cao chất lượng ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tạo chuyển biến mới trong cải cách, giải quyết các thủ tục hành chính lĩnh vực đầu tư, xây dựng, đất đai, thuế... Ứng dụng hiệu quả các phần mềm Cổng dịch vụ công và một cửa điện tử, tạo sự minh bạch, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục cho DN, người dân và giảm thiểu các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, chi phí không chính thức, tạo môi trường đầu tư công khai, minh bạch, thông thoáng hấp dẫn, bình đẳng giữa các DN.
Đinh Hòa
Công khai các quyết định phê duyệt đề án quy hoạch trên Báo Hòa Bình
Thực hiện kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh tại cuộc họp Ban chỉ đạo cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh tỉnh Hoà Bình tại Thông báo số 3402/TB-VPUBND, ngày 28/4/2023 của Văn phòng UBND tỉnh, Báo Hoà Bình điện tử đã mở chuyên mục "Quy hoạch tỉnh Hoà Bình" tại địa chỉ Baohoabinh.com.vn/quyhoachtinhhoabinh đăng tải thông tin quy hoạch, toàn văn bản gốc các quyết định phê duyệt đồ án quy hoạch tỉnh, chương trình phát triển đô thị, chương trình phát triển nhà ở, các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết tại các huyện, thành phố.
Tiếp tục thực hiện Bộ chỉ số DDCI
Hà Trung Nguyên, Phó Chủ tịch TT Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh
Nhằm thực hiện có hiệu quả việc tổ chức khảo sát, đánh giá phản hồi của doanh nghiệp đối với các cơ chế, chính sách, sự năng động, sáng tạo và thái độ của cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh, Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh tiếp tục triển khai Bộ chỉ số năng lực cạnh tranh cấp huyện và các sở, ngành (DDCI). Qua đó đã phản ánh khách quan kết quả điều hành kinh tế của các đối tượng được đánh giá, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của tỉnh.
Tiếp tục tổ chức các khóa đào tạo, các buổi hội thảo, tập huấn để nâng cao kỹ năng quản trị doanh nghiệp cho lãnh đạo, cán bộ chủ chốt của các doanh nghiệp và triển khai phổ biến kịp thời những chính sách pháp luật mới liên quan đến hoạt động SX-KD của doanh nghiệp. Tiếp nhận, tổng hợp, phân loại và phản ánh, kiến nghị kịp thời với các cơ quan có thẩm quyền về những tồn tại, vướng mắc, bất cập trong cơ chế, chính sách và những vấn đề phát sinh trong thực tiễn để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp. Động viên, khuyến khích các doanh nghiệp ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành.
Đảm bảo thông tin được tiếp cận một cách
dễ dàng, thuận lợi
Nguyễn Khắc Long, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường
Hiện nay, qua báo cáo các chỉ số thành phần PCI về tính minh bạch, các doanh nghiệp đánh giá khá thấp chất lượng các Trang thông tin điện tử của tỉnh và của các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố trong việc cung cấp các thông tin hữu ích. Thực tế, tại Trang thông tin của sở TN&MT, các quy hoạch về sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất hàng năm đều được đăng tải minh bạch. Sở cũng phối hợp với các huyện, thành phố đăng tải đầy đủ trên các các Trang thông tin điện tử của các huyện, thành phố. Tuy nhiên, các doanh nghiệp không tiếp cận được có thể là do thói quen truy cập thông tin của doanh nghiệp chưa chủ động. Để khắc phục tình trạng này, Sở TN&MT sẽ rà soát, kiểm tra lại thông tin đăng tải trên Trang thông tin điện tử của sở và các huyện, thành phố, đảm bảo thông tin được tiếp cận một cách dễ dàng, thuận lợi.