(HBĐT) - Hồ Thủy điện Hòa Bình có tổng diện tích mặt nước 16.800 ha, địa phận tỉnh ta có 8.900 ha thuộc 19 xã của 4 huyện: Đà Bắc, Mai Châu, Cao Phong, Tân Lạc và TP Hòa Bình. Đây là tiềm năng và lợi thế lớn để phát triển nghề cá. Hồ Hòa Bình được coi là kho tàng quý báu về thủy, sinh vật và nguồn lợi thủy sản của vùng Tây Bắc.
Khu vực hồ có 123 loài cá thuộc 79
giống, 19 họ, 10 bộ. Trong đó có nhiều loài cá quý hiếm như chiên, bỗng, lăng,
dầm xanh, anh vũ và nhiều loại thủy sản quý khác.Trong những năm qua, nghề khai
thác, đánh bắt, nuôi trồng thủy sản trên hồ Hòa Bình đã mở ra cơ hội xóa đói,
giảm nghèo, cải thiện đời sống cho hàng nghìn hộ dân vùng hồ. Tuy nhiên, cường
độ khai thác thủy sản ngày một tăng. Các hoạt động khai thác, đánh bắt thủy sản
quá mức, kể cả dùng các loại ngư cụ, phương tiện bị cấm của con người đã dẫn
đến nguồn lợi thủy sản bị suy giảm. Một số loại đặc hữu có nguy cơ tuyệt chủng.
Những khu vực vốn có nhiều loài cá quý như dầm xanh, anh vũ, chiên, lăng… đang
ít dần. Một số loài cá có nguồn gốc từ vùng nước lợ cửa sông trước nay vốn
nhiều như cá chày, cá mòi thì nay không thấy
xuất hiện nữa.
Năm 2017, tỉnh ta thả hơn 1 tấn cá giống bổ sung nguồn lợi thủy
sản cho hồ Hòa Bình. Ảnh: Chi cục Thủy sản thả cá giống tại địa
phận xã Thái Thịnh (thành phố Hòa Bình)
Một trong những nguyên nhân dẫn đến
sự sụt giảm nghiêm trọng và ngày càng cạn kiệt về nguồn lợi thủy sản hồ Hòa
Bình là do hoạt động đánh bắt quá mức của con người bằng các phương tiện hủy
diệt như điện, thuốc nổ. Cá bị xua đuổi nên đi đẻ ở các bãi đẻ nhỏ, phân tán ở
những nơi hiểm trở, nhiều thác ghềnh trên vùng thượng nguồn.
Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng và địa
phương thực hiện các giải pháp tăng cường bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy
sản trên địa bàn. Đồng chí Hoàng Văn Son, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho
biết: Trước tình trạng nguồn lợi thủy sản trong các thủy vực giảm sút, Chi cục
đã chủ động tham mưu, xây dựng kế hoạch phối hợp với các ngành chức năng và chính
quyền các địa phương tổ chức tập huấn, tuyên truyền giới thiệu Luật Thủy sản và
các văn bản liên quan, đặc biệt là Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về nghiêm
cấm sử dụng chất nổ, chất độc, xung điện để khai thác thủy sản. Đến nay, nhận
thức của cấp ủy, chính quyền và người dân vùng hồ về quản lý và bảo vệ nguồn
lợi thủy sản đang có những chuyển biến.
Theo ngành chức năng, để bảo vệ bền vững nguồn lợi
thủy sản trên hồ Hòa Bình cần nâng cao năng lực QLNN thực hiện tốt công tác
quản lý, khai thác hợp lý nguồn lợi thủy sản là giải pháp bắt buộc. Việc nuôi
trồng, khai thác thủy sản phải được đặt dưới sự quản lý của cơ quan chức năng
và chính quyền các địa phương. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận
thức trong cộng đồng về thực hiện Luật Thủy sản, thường xuyên kiểm tra, xử lý
nghiêm khắc các hoạt động đánh bắt thủy sản trái pháp luật, nhất là các hoạt
động đánh bắt mang tính hủy diệt, tàn phá nguồn lợi thủy sản và môi trường như
sử dụng chất nổ, chất độc, xung điện; các loại ngư cụ có mắt lưới nhỏ hơn quy
định để đánh bắt thủy sản. Tích cực bổ sung nguồn lợi thủy sản, quản lý các
giống loài thủy sinh. Triển khai quy hoạch các bãi cá đẻ, bãi ương dưỡng thủy
sinh vật nhằm bảo vệ, duy trì, tái tạo và phát triển nguồn lợi thủy sản. Cắm
biển quy định vùng cấm khai thác, khai thác có thời hạn các loài cá quý có nguy
cơ tuyệt chủng như lăng, chiên, dầm xanh, anh vũ… Chú trọng chuyển đổi nghề mới
như nghề nuôi cá lồng, bè, chế biến thủy sản hoặc các ngành nghề khác nhằm giảm
áp lực khai thác thủy sản. Tổ chức xây dựng các mô hình quản lý, bảo vệ nguồn
lợi thủy sản ở các địa phương với sự tham gia của cộng đồng dân cư. Bên cạnh đó
cần thực hiện các cơ chế, chính sách khai thác diện tích mặt nước hồ, tạo điều
kiện thuận lợi cho các thành phần kinh tế đầu tư sản xuất thủy sản gắn với quy
hoạch phát triển KT-XH và công tác giảm nghèo, nâng cao sinh kế cho người dân
vùng hồ.
L.C