Trước đây, trên diện tích khoảng 2 ha của gia đình, chị Nguyễn Thị Thu ở xóm Mỏ, xã Dân Hạ trồng sắn, trồng ngô cho thu nhập không cao. Kể từ năm 2018, chị chuyển toàn bộ diện tích sang trồng sachi xen nghệ đỏ. Hiện tại, sachi phát triển tốt, nhiều gốc sai quả. Cây nghệ đỏ trồng xen lớn đồng đều, cao trung bình 50 - 60 cm so với mặt đất. Chị Thu cho biết: Là hộ tham gia mô hình năm thứ hai, tôi tin tưởng với những gì đã học hỏi, mắt thấy, tai nghe từ các hộ trồng năm thứ nhất, công việc sản xuất của gia đình tôi sẽ thuận lợi hơn, nâng cao giá trị và đảm bảo nguồn thu nhập lâu dài.

Hộ dân xóm Mỏ, xã Dân Hạ (Kỳ Sơn) tham gia nhân rộng diện tích mô hình trồng sachi xen nghệ đỏ theo liên kết trồng và tiêu thụ năm 2017 - 2018.

Gia đình chị Thu là 1 trong 6 hộ tham gia năm 2018 theo hướng nhân rộng liên kết sản xuất - tiêu thụ sachi xen nghệ đỏ với diện tích 6 ha. Bao gồm 1 hộ ở xã Hợp Thành, 2 hộ ở xã Phú Minh và 3 hộ ở xã Dân Hạ. Trước đó, khi Dự án liên kết khởi động năm 2017 đã có 8 hộ được lựa chọn tham gia với quy mô 5 ha. Trong đó, xã Hợp Thành có 1 hộ, xã Yên Quang 2 hộ, xã Mông Hóa 4 hộ và xã Phúc Tiến 1 hộ. Các hộ trong diện hưởng lợi là những hộ nhiệt tình, tự nguyện, có diện tích đất, có khả năng tiếp thu, thực hiện đúng hướng dẫn kỹ thuật và tuyên truyền nhân rộng mô hình. Địa điểm mô hình là những khu đồng có diện tích tập trung với sản phẩm chủ lực gồm quả khô, lá tươi sachi và củ nghệ thương phẩm.

Dự án liên kết - tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị năm 2017 - 2018 của huyện được giao cho Trạm KN - KL làm chủ đầu tư; Công ty CP INCA Việt Nam là đơn vị thực hiện; UBND các xã vùng Dự án là đơn vị phối hợp. Nguồn kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM với tổng vốn trên 850 triệu đồng, trong đó ngân sách Nhà nước 400 triệu đồng, nhân dân góp trên 300 triệu đồng, doanh nghiệp góp gần 140 triệu đồng. Các hộ tham gia dự án được hỗ trợ 50% giá trị giống sachi, 80% giá trị giống nghệ đỏ, được tập huấn kỹ thuật và doanh nghiệp cho vay 100% tiền phân bón, 50% tiền giống. Với việc áp dụng tiến bộ kỹ thuật tiên tiến chăm sóc cây trồng và bảo quản, trồng sachi xen nghệ đỏ theo phương pháp oganic không sử dụng phân hóa học và thuốc trừ cỏ, mô hình đã góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, phủ xanh đất trống, giúp tăng hiệu quả sử dụng đất, đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp, tạo tính bền vững trong sản xuất.

Qua khảo sát đánh giá mô hình năm thứ nhất, trồng sachi xen nghệ đỏ đạt hiệu quả kinh tế trung bình từ 180 - 300 triệu đồng/ ha/năm (cả lá, quả và củ nghệ đỏ). Trong khi đó, trên cùng một diện tích canh tác, trồng sắn cho thu nhập bình quân 30 triệu đồng/ha/năm, dong riềng 80 triệu đồng/ ha/năm.

Đồng chí Phạm Huyền Liễu, Trưởng trạm KN - KL cho biết thêm: Dự án liên kết sản xuất - tiêu thụ sachi xen nghệ đỏ tạo ra được vùng chuyên canh đúng nghĩa, giải quyết được vấn đề đầu ra cho nông sản vì công ty tổ chức thu mua sản phẩm theo hợp đồng kinh tế với người dân. Mô hình cũng là cơ sở để triển khai và đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, tăng thu nhập, lợi ích của nông dân gắn với xây dựng NTM.

Thu Hằng