Xoay vòng hóa đơn
Thượng tá Hoàng Văn Nam, Đồn trưởng Đồn biên phòng Vĩnh Nguơn (Thành phố Châu Đốc, An Giang) nói: "Anh em thức trắng đêm, bất kể ngày đêm, gió rét để bắt buôn lậu nhưng bọn chúng lợi dụng cóhóa đơn"như bùa hộ mệnh trong tay” để đối phó coi như công sức bỏ ra bằng không. Chưa kể, bắt xong để trong kho hơn năm nay mà chưa xử lý được gì cả. "Các kho đầy hết, phải trưng dụng 2 phòng làm việc của cán bộ để chứa hàng bắt được” - Thượng tá Nam nói và dẫn phóng viên đi một vòng xem các kho hàng. Nào là thuốc lá, đường cát, điện tử, điện lạnh, gia dụng, quần áo cũng đến mấy chục tấn. Ngoài sân của đơn vị còn có 3 xe chở hàng điện tử bị bắt mấy hôm trước còn để nguyên trên xe, chờ xử lý. Dưới bến sông, mấy ghe, vỏ lãi cũng còn nguyên đấy. "Nếu không xử lý sớm để lâu sẽ xuống cấp, mất giá trị”, thượng tá Nam nói.
Quay lại câu chuyện xoay vòng hóa đơn, thượng tá Nam kể: "Cách đây 10 ngày bắt tận tay lúc chúng đang vận chuyển đường từ vỏ lãi ở kênh Vĩnh Tế lên xe ô tô đưa đi tiêu thụ. Mình biết chắc chắn là hàng buôn lậu. Tuy nhiên, bọn chúng đưa ra hóa đơn "cũ rích”, mà theo luật mình thì phải trả lại, không làm gì được”.
Đại tá Phan Minh Huyền, Trưởng phòng Phòng chống ma túy và tội phạm, Bộ chỉ huy Biên phòng tỉnh An Giang cho biết: Cách nay chưa đầy tháng, đơn vị bắt được vụ vận chuyển trái phép trên 12 tấn phế liệu từ vỏ lon bia ép thành bánh. Tuy nhiên, chủ hàng trưng hóa đơn nên không xử được mà phải trả lại. "Theo quy định, nếu mình không trả lại thì họ kiện ra tòa nói mình làm khó doanh nghiệp này nọ”, Đại tá Huyền nói.
Đại tá Huyền kể, chứng từ ghi trên hóa đơn mua ở TPHCM, bọn chúng vận chuyển về Hồng Ngự (Đồng Tháp) rồi đem sang Tịnh Biên bán nhưng tự nhiên "đi lạc” sang đây. "Vấn đề này, chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị cấp trên nhưng vẫn chưa có hướng giải quyết”, Đại tá Huyền bộc bạch.
Ngoài ra, còn một vụ khác cũng tương tự là trong tháng 10 bắt được vụ ghe chở 19 tấn đường từ Campuchia về Khánh Bình (An Phú) bị lực lượng biên phòng chặn lại, chủ hàng cũng dùng chiêu tương tự trưng hóa đơn ra, khi đó mất cả tháng đi xác minh này nọ… cuối cùng đành phải trả lại.
Theo Đại tá Huyền trường hợp xe ô tô đậu ở kênh Vĩnh Tế, nếu bắt ở trên biên giới thì mình đủ căn cứ nói họ buôn lậu, chứ còn bắt ở bên này kênh Vĩnh Tế thì thua, vì họ trưng ra các loại giấy tờ được phép nhập khẩu. Điển hình như trường hợp bắt xe tải ở xã Nhơn Hưng (Tịnh Biên) chở 100 bao đường cát không nhãn mác, sau khi lên tận TPHCM xác minh và cuối cùng cũng phải trả lại cho họ.
Đại tá Nguyễn Thượng Lễ, Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang kiến nghị: Phương tiện vi phạm sau khi tịch thu đề nghị Bộ Tài chính giao cho UBND cấp tỉnh trang bị lại cho lực lượng chống buôn lậu để phục vụ công tác vì đưa ra bán đấu giá thời gian lâu, phương tiện xuống cấp và giá trị thu được không cao. Đề nghị có biện pháp xử lý chặt chẽ hoạt động của các doanh nghiệp trong khu vực biên giới; các doanh nghiệp kinh doanh các mặt hàng liên quan đến hàng nhập lậu và hóa đơn, chứng từ có liên quan đến hồ sơ bán đấu giá hàng hóa tịch thu nhằm ngăn chặn tình trạng các đối tượng buôn lậu lợi dụng những kẻ hở của cơ chế chính sách và sơ hở của lực lượng chức năng để hoạt động.
Chưa có giải pháphiệu quả
Ban chỉ đạo 389 tỉnh An Giang dự báo, tình hình buôn lậu thời gian tới diễn biến phức tạp, tăng cao do nhu cầu về mặt hàng đường cát tăng để đáp ứng thị trường Tết. Hơn nữa, địa bàn biên giới rộng nên thuận lợi cho buôn lậu nhưng lại khó khăn cho lực lượng kiểm tra. Ngoài ra, việc xử lý hình sự hóa mặt hàng thuốc lá vẫn còn nhiều bất cập, vô hình chung tạo điều kiện cho đối tượng buôn lậu để gia tăng quy mô, phương thức hoạt động.
Cán bộ phòng Nghiệp vụ Chi Cục quản lý thị trường tỉnh Đồng Tháp cho biết, buôn lậu tìm mọi cách, đặc biệt là các kẽ hở của luật để đối phó với lực lượng chức năng. Theo vị này, việc xoay vòng hóa đơn là một trong những "nút thắt” trong công tác đấu tranh chống buôn lậu mà đến nay vẫn chưa có giải pháp ngăn chặn hiệu quả.
Việc xoay vòng hóa đơn để hợp thức hàng buôn lậu không chỉ là khó khăn riêng An Giang hay Đồng Tháp mà nhiều địa phương khác cũng thế. Tại Đồng Tháp xử lý trường hợp xoay vòng hóa đơn bằng cách khi bắt được "đánh dấu” trênhóa đơn đó, nếu lần sau họ còn sử dụng hóa đơn này nữa thì mình biết ngay. Tuy nhiên đây cũng chỉ là giải pháp phần ngọn, ít hiệu quả.
Ban chỉ đạo 389 tỉnh An Giang dự báo, tình hình buôn lậu thời gian tới diễn biến phức tạp, tăng cao do nhu cầu về mặt hàng đường cát tăng để đáp ứng thị trường Tết. Hơn nữa, địa bàn biên giới rộng nên thuận lợi cho buôn lậu nhưng lại khó khăn cho lực lượng kiểm tra. Ngoài ra, việc xử lý hình sự hóa mặt hàng thuốc lá vẫn còn nhiều bất cập, vô hình chung tạo điều kiện cho đối tượng buôn lậu để gia tăng quy mô, phương thức hoạt động.