(HBĐT) - Triển khai thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới (XDNTM), Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 02-NQ/TU, ngày 7/6/2011 về XDNTM giai đoạn 2011-2015, định hướng đến năm 2020. Trên cơ sở đó,  HĐND, UBND tỉnh ban hành nhiều đề án, chương trình, kế hoạch để cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ. Các cấp ủy Đảng, chính quyền đã nỗ lực, sáng tạo trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chương trình.

Ngay từ đầu năm 2012, UBND tỉnh đã phát động phong trào thi đua "Tỉnh Hòa Bình chung sức XDNTM" được các cấp, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân tích cực hưởng ứng. Trong đó, phải kể đến sức lan tỏa từ các phong trào, cuộc vận động: Toàn dân đoàn kết XDNTM, đô thị văn minh; dân vận khéo; xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch; đoạn đường phụ nữ tự quản; ngày thứ Bảy tình nguyện, ngày Chủ nhật xanh; thắp sáng đường quê... Thông qua các phong trào, mỗi địa phương đã coi trọng nhân rộng điển hình, những kinh nghiệm hay, cách làm sáng tạo nhằm nhân ra diện rộng.

Qua 10 năm thực hiện Chương trình MTQG XDNTM, bộ mặt nông thôn của tỉnh có nhiều khởi sắc, kết cấu hạ tầng KT - XH ngày càng đồng bộ, hoàn thiện theo hướng hiện đại. Cùng với đó, bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc được coi trọng giữ gìn, phát huy. Hệ thống chính trị ở cơ sở củng cố vững chắc; ANCT - TTXTXH được giữ vững.

Từ XDNTM gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp đã thúc đẩy cơ cấu nội bộ của ngành chuyển dịch tích cực; đời sống vật chất, tinh thần của người dân khu vực nông thôn không ngừng nâng cao. Những năm qua, triển khai thực hiện các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất và ngành nghề nông thôn, các huyện, thành phố đã chỉ đạo, hướng dẫn các xã thực hiện trên 1.900 mô hình về trồng trọt, chăn nuôi, phát triển ngành nghề nông thôn..., với kinh phí hỗ trợ từ các nguồn vốn là 367 tỷ đồng. Từ nguồn vốn chương trình NTM, đã hỗ trợ 32 dự án liên kết theo chuỗi giá trị, với tổng kinh phí 26.514 triệu đồng. Trong tỉnh bước đầu hình thành các vùng sản xuất tập trung quy mô lớn theo hướng hàng hoá, điển hình như các vùng sản xuất cây ăn quả có múi, vùng sản xuất rau an toàn, vùng trồng cây dược liệu, trồng mía, nhãn... Các sản phẩm nông sản chủ lực về trồng trọt, chăn nuôi từng bước khẳng định được giá trị ở thị trường trong và ngoài tỉnh.

XDNTM không thể thành công nếu không có sự chung sức, đồng lòng của người dân. Minh chứng thuyết phục là trong giai đoạn 2010 - 2019, toàn tỉnh đã huy động Nhân dân đóng góp được 2.468,57 tỷ đồng, trong đó, đóng góp bằng tiền 109,72 tỷ đồng; huy động trên 2.409.000 ngày công lao động; các hộ đã hiến trên 979.300 m2 đất; đóng góp vật tư, vật liệu, máy móc… quy đổi bằng tiền được 2.306 tỷ đồng; vốn huy động từ các nguồn khác 52,36 tỷ đồng.

Bắt tay thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM từ điểm xuất phát thấp, tuy nhiên, với sự đồng lòng, vượt khó của cả hệ thống chính trị, đến hết năm 2019, toàn tỉnh đã có 88/191 xã đạt chuẩn NTM, bằng 46% tổng số xã. Bình quân đạt 15,1 tiêu chí/xã, tăng bình quân 10,6  tiêu chí/xã so với năm 2011; không còn xã dưới 10 tiêu chí. 

 Sau khi thực hiện Nghị quyết số 830 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Hòa Bình, tính đến tháng 7/2020, toàn tỉnh có 54/131 xã đạt 19 tiêu chí XDNTM; bình quân đạt 15,03 tiêu chí/xã; có 6 xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Năm 2018, TP Hòa Bình là đơn vị hành chính cấp huyện đầu tiên của tỉnh được công nhận hoàn thành nhiệm vụ XDNTM, vượt kế hoạch trước 2 năm. Năm 2019, huyện Lương Sơn về đích NTM, vượt kế hoạch trước 1 năm. Hiện tại, huyện Lạc Thủy đang nỗ lực phấn đấu về đích XDNTM.