(HBĐT) - Những năm trở lại đây, hệ thống hạ tầng giao thông (HTGT) trên địa bàn tỉnh từng bước hoàn thiện theo các quy hoạch được duyệt, cơ bản đồng bộ, thông suốt. Trong đó, tỉnh đã đầu tư xây dựng một số tuyến đường đối ngoại trọng điểm mang tính liên kết vùng, như: đường Hòa Lạc - Hòa Bình, cải tạo, nâng cấp QL6 đoạn Xuân Mai - Hòa Bình, đường nối từ chùa Ba Sao đến chùa Bái Đính qua địa phận huyện Lạc Thủy. Hệ thống giao thông đối nội cũng được đầu tư liên hoàn tương ứng.
Dự án đường Hòa Lạc - Hòa Bình giai đoạn 2 được đầu tư sẽ tạo động lực mạnh cho sự phát triển của tỉnh và vùng Tây Bắc.
Tuy vậy, theo đánh giá của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, mạng lưới giao thông đối ngoại, mang tính liên kết vùng còn thiếu, quy mô nhỏ, chưa tương xứng với lợi thế về vị trí địa lý của tỉnh. Giao thông đối nội tuy được phân bố trải rộng khắp địa bàn tỉnh nhưng tình trạng kỹ thuật còn hạn chế; năng lực lưu thông, vận chuyển hàng hóa chưa cao, chưa đảm bảo phục vụ nhu cầu giao thông an toàn, thuận lợi, liên tục, nhanh chóng...
Với quan điểm phát triển kết cấu hạ tầng nói chung và HTGT nói riêng phải đi trước một bước, trong đó ưu tiên những dự án quan trọng tạo sự đột phá và có tác động lan tỏa lớn. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đề ra nhiệm vụ: "Đẩy nhanh tiến độ hoàn thành một số dự án công trình giao thông trọng điểm để từng bước hoàn chỉnh mạng lưới giao thông theo quy hoạch; đồng thời tranh thủ các nguồn ngân sách và hỗ trợ từ T.Ư, phát huy nội lực địa phương đầu tư các công trình trọng điểm...". Mục tiêu tỉnh hướng tới là phát triển kết cấu HTGT một cách đồng bộ, hợp lý, liên hoàn giữa đường bộ và đường thủy nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải hàng hóa và hành khách ngày một gia tăng; kết nối hợp lý với hệ thống giao thông quốc gia, vùng và nội tỉnh tạo thành hệ thống giao thông thông suốt, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH bền vững...
Để thực hiện nhiệm vụ, mục tiêu đề ra, thời gian qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án giao thông trọng điểm chuyển tiếp từ giai đoạn 2016 - 2020. Tập trung các nguồn lực của tỉnh, đề xuất, kêu gọi các nguồn hỗ trợ từ T.Ư, bộ, ngành và vốn nước ngoài để ưu tiên đầu tư xây dựng các công trình giao thông mang tính đột phá trong phát triển KT - XH của tỉnh.
Sau nhiều nỗ lực thực hiện công tác chuẩn bị, ngày 16/3/2022, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 497/QĐ-UBND về phê duyệt dự án đường liên kết vùng Hòa Bình - Hà Nội và cao tốc Sơn La (Hòa Bình - Mộc Châu), tổng chiều dài tuyến 49,02 km. Đoạn 1 chiều dài tuyến 31,47km; điểm đầu tuyến Km0+00, giao với đường nội thị, thị trấn Bo (Kim Bôi); điểm cuối tuyến lý trình Km31+047 kết nối với đường cao tốc Hòa Lạc - Hòa Bình tại nút giao liên thông. Đoạn 2 chiều dài 17,55km; điểm đầu tuyến lý trình Km0+00 giao đường Hòa Lạc - TP Hòa Bình tại Km 29+00 phường Kỳ Sơn; điểm cuối tuyến lý trình Km17+551,84 tại phạm vi nút giao IC2 - quy hoạch cao tốc Hà Nội - Hòa Bình - Sơn La - Điện Biên (đoạn Hòa Bình - Mộc Châu). Dự kiến tổng mức đầu tư dự án là 4.120 tỷ đồng. Đây được xác định là dự án trọng điểm của tỉnh, sẽ tạo đòn bẩy thúc đẩy phát triển KT-XH cho các địa phương, nhất là vùng khó khăn.
Sau khi Chính phủ có Quyết định dừng triển khai Dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu (tỉnh Sơn La) theo hình thức đối tác công tư. Cuối tháng 5 vừa qua, tỉnh Hòa Bình đã được đón Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng đoàn công tác về kiểm tra dự án này khi được chủ trương chuyển sang hình thức đầu tư công. Tuyến đường có tổng chiều dài 84,6km, trong đó, địa phận tỉnh Hòa Bình dài 53km, địa phận tỉnh Sơn La dài 31,6km. Tuyến đi qua TP Hòa Bình, các huyện Đà Bắc, Mai Châu và 2 huyện Vân Hồ, Mộc Châu (Sơn La). Xây dựng tuyến đường nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải kết nối trung tâm kinh tế, chính trị với các tỉnh Tây Bắc, các khu kinh tế, khu du lịch quốc gia, khu công nghiệp, phục vụ cho mục tiêu thúc đẩy phát triển KT-XH và đảm bảo QP-AN, góp phần tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Đồng thời, kết nối các khu vực lân cận và dọc tuyến để tạo điều kiện phát triển KT-XH cho các khu vực này, đặc biệt là sự phát triển Khu du lịch quốc gia hồ Hòa Bình và Khu du lịch quốc gia Mộc Châu, thay đổi tình trạng của QL6 là đường độc đạo. Với mục tiêu hết sức quan trọng này, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu: "Các bộ, ngành chức năng tích cực phối hợp, hỗ trợ, giúp đỡ địa phương để triển khai dự án. Với phương châm T.Ư và địa phương cùng làm và phải có trách nhiệm rất cao. Công trình vừa đảm bảo chất lượng, vừa phải có thẩm mỹ...".
Nói về đột phá phát triển HTGT trong thời gian tới không thể không nhắc tới dự án cao tốc Hòa Lạc - Hòa Bình giai đoạn 2. Đây là dự án liên kết vùng có tầm quan trọng đặc biệt. Dự án được đầu tư sẽ kết hợp với tuyến Đại lộ Thăng Long tạo thành trục động lực nối liền TP Hòa Bình với Hà Nội, nâng cao năng lực vận chuyển, đảm bảo năng lực lưu thông của các phương tiện vận chuyển từ các tỉnh Tây Bắc đi Hà Nội và ngược lại; tạo điều kiện phát triển KT-XH khu vực Tây Bắc nói chung và tỉnh Hòa Bình nói riêng. Dự án đang được UBND tỉnh và TP Hà Nội tích cực phối hợp triển khai các bước chuẩn bị đầu tư, xây dựng.
Cùng với các dự án đóng vai trò "sứ mệnh" tạo đột phá cho sự phát triển. Trong giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh cũng chủ trương ưu tiên và huy động nguồn lực đầu tư các tuyến đường từ Ba Sao đi Bái Đính; cầu Hòa Bình 5, 6; đường kết nối thị trấn Lương Sơn - Xuân Mai; dự án kết nối HTGT, thủy lợi tỉnh Hòa Bình với hệ thống hạ tầng giao thông quốc gia; cải tạo, nâng cấp các tuyến đường đối ngoại như QL21 (kết nối Hà Nam), QL12B (kết nối Ninh Bình), đường tỉnh 433 (kết nối Sơn La); đường vành đai 5 (kết nối khu vực vùng Thủ đô); các tuyến đường trục ngang kết nối với đường Hòa Lạc - Hòa Bình...
Bên cạnh đó, UBND tỉnh chủ trương sử dụng nguồn vốn ngân sách các cấp đầu tư xây dựng các tuyến đường kết nối những khu vực quan trọng, thúc đẩy phát triển KT-XH các huyện, thành phố. Triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng hệ thống đường tỉnh. Đồng thời phát huy mạnh mẽ phong trào làm đường giao thông nông thôn gắn với xây dựng NTM, đảm bảo ATGT vùng cao, vùng xa... Dự kiến tổng nguồn vốn đầu tư HTGT của tỉnh là 23.889.941 triệu đồng trong thực hiện Đề án "Hoàn thiện kết cấu hạ tầng KT-XH cơ bản đồng bộ hiện đại, trọng tâm là ưu tiên phát triển HTGT đường bộ và hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021 - 2025".
Mục tiêu, nhiệm vụ đã được đề ra, tuy nhiên, thực hiện các dự án giao thông hiện gặp nhiều khó khăn, vướng mắc liên quan đến thủ tục pháp lý; công tác GPMB, bồi thường cho các hộ bị thu hồi đất, bố trí tái định cư; việc phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương đôi khi thiếu chặt chẽ, chưa thường xuyên... Do vậy, tại nhiều cuộc họp của UBND tỉnh, đồng chí Quách Tất Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành chức năng đề cao tinh thần trách nhiệm, cùng chung tay, góp sức gánh vác công việc; không được có tư tưởng đùn đẩy trách nhiệm; có vướng mắc ở đâu phải kịp thời báo cáo UBND tỉnh để giải quyết. Mục tiêu cao nhất là hệ thống giao thông được đầu tư đồng bộ, mở rộng, tạo điều kiện thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển KT-XH của tỉnh.
Hoàng Nga