Cuối năm về huyện Yên Thủy, nắng vàng trải dài trên con đường đưa chúng tôi đi qua những vườn bưởi sai trĩu, chín vàng của xã Ngọc Lương, qua con đường hoa rực rỡ của xã Yên Trị, qua cánh đồng phủ màu xanh rau an toàn VietGAP của các xã Bảo Hiệu, Phú Lai… Không còn là vùng đất cằn cỗi, Yên Thủy đã có diện mạo mới, xanh tươi, trù phú. Những xóm, xã thuộc diện đặc biệt khó khăn đã vươn mình đổi thay, khoác chiếc áo nông thôn mới (NTM) văn minh, giàu đẹp.

Đồng chí Bùi Văn Hải, Chủ tịch UBND huyện tự hào chia sẻ: "Từ một nền kinh tế tự cấp, tự túc là chủ yếu, đến nay huyện Yên Thuỷ đã phát triển toàn diện trên các lĩnh vực. Kinh tế liên tục có bước phát triển khá. Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất từ năm 2020 đến nay bình quân đạt 11%/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển biến tích cực: giá trị sản xuất ngành thương mại - dịch vụ tăng nhanh, chiếm 33,1%; công nghiệp - xây dựng chiếm 38%; nông, lâm nghiệp giảm dần, còn 28,9%. Thu ngân sách nhà nước năm 2024 ước đạt 202,5 tỷ đồng; thu nhập bình quân đầu người đạt 62 triệu đồng”.

Xác định sản xuất nông, lâm nghiệp vẫn giữ vị trí chủ yếu trong nền kinh tế, huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện nhiều biện pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao giá trị. Nhiều mô hình, cách làm mới sáng tạo, hiệu quả, có tính đột phá được triển khai thực hiện đồng bộ. Đặc biệt, huyện đã xây dựng và được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ công nhận nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận, truy xuất nguồn gốc cho 7 sản phẩm; thiết lập, cấp 7 mã số vùng trồng với tổng diện tích gần 136 ha để phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm, huyện đã xây dựng được 21 sản phẩm OCOP. Đặc biệt, một số nông sản chất lượng như bưởi Yên Thủy, hành tăm muối Yên Thủy đã được xuất khẩu sang Vương quốc Anh, từng bước tiến vào thị trường châu Âu. 

Lĩnh vực công nghiệp, xây dựng cũng có bước phát triển đáng kể; tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân những năm gần đây đạt 11,7%; tổng giá trị sản xuất năm 2024 dự kiến đạt 2.340 tỷ đồng, tăng 39% so với năm 2020. Giá trị thương mại - dịch vụ đạt 2.089 tỷ đồng, tăng 47% so với năm 2020.

Trên hành trình xây dựng huyện NTM, Yên Thủy nỗ lực đầu tư cơ sở vật chất, kết cấu hạ tầng. Bộ mặt huyện có nhiều đổi thay khi hàng loạt công trình quan trọng hoàn thành, đưa vào sử dụng như: Quảng trường 30/4; Trụ sở Hành chính công huyện và các xã, thị trấn; Trung tâm Y tế huyện… Nhiều hồ, đập, công trình phúc lợi, di tích lịch sử, đài tưởng niệm… được đầu tư xây dựng và nâng cấp khá đồng bộ. 

Cùng với phát triển kinh tế, lĩnh vực văn hoá - xã hội được quan tâm, chăm lo. Đến nay, toàn huyện có 34/38 trường học đạt chuẩn quốc gia. Những năm gần đây, ngành giáo dục và đào tạo huyện vươn lên tốp đầu toàn tỉnh. Phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập phát triển sâu rộng. Công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân được quan tâm. Các chính sách đối với người có công, chính sách an sinh xã hội được thực hiện đầy đủ, kịp thời. Công tác giảm nghèo đạt kết quả quan trọng; số hộ nghèo, cận nghèo giảm nhanh qua các năm, tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện hiện còn 3,8%, đời sống của nhân dân được nâng lên.

Bên cạnh đó, hoạt động văn hóa - thông tin, thể dục thể thao có nhiều tiến bộ; cơ sở vật chất, thiết chế văn hóa được đầu tư, xây dựng. Huyện đã hoàn thành đề án đặt tên đường phố, gắn biển số nhà và công trình công cộng. Duy trì thực hiện tốt nếp sống văn hóa ở cơ sở; phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được phát động sâu rộng, tạo động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh trật tự, giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp trong cộng đồng. 100% cơ quan, đơn vị, trường học trong huyện đạt tiêu chuẩn văn hóa; 97% xóm giữ vững danh hiệu khu dân cư văn hóa nhiều năm liền; 89% hộ đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa.

Điểm nhấn đáng phấn khởi là các chương trình mục tiêu quốc gia được triển khai đồng bộ, đạt nhiều kết quả quan trọng; diện mạo nông thôn chuyển biến rõ nét. Toàn huyện có 9/10 xã đạt chuẩn NTM,        1 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, 1 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 32 khu dân cư kiểu mẫu, 292 vườn mẫu. Năm 2025 phấn đấu đạt chuẩn huyện NTM, thị trấn Hàng Trạm đạt đô thị văn minh; tiếp tục nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.