Toàn tỉnh hiện có 14 dự án trọng điểm (DATĐ) trong và ngoài ngân sách. Đây là các dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, khi hoàn thành sẽ mở ra nhiều cơ hội lớn để khai thác tiềm năng, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tạo bứt phá cho sự phát triển toàn diện của tỉnh nhà. Trong năm cuối thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025, yêu cầu cấp thiết đặt ra là tháo gỡ vướng mắc - nhất là trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) nhằm đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo hiệu quả đầu tư các DATĐ.

Ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, UBND tỉnh đã tổ chức các đoàn công tác để nắm bắt tình hình và có những chỉ đạo quyết liệt đối với các DATĐ. Tại huyện Kim Bôi, đoàn công tác của đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quách Tất Liêm đã kiểm tra tiến độ thi công và công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Dự án đường liên kết vùng Hòa Bình - Hà Nội và cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu. Đây là một trong hai DATĐ của tỉnh đang được triển khai trên địa bàn huyện. Cùng với dự án này, Kim Bôi phối hợp triển khai một DATĐ khác là Dự án quần thể khu đô thị sinh thái, vui chơi giải trí cao cấp và hệ thống cáp treo Cuối Hạ. Cả hai dự án đang được chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ ngay từ tháng đầu, quý đầu năm 2025. 

Dự án đường liên kết vùng Hòa Bình - Hà Nội và cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu có tổng mức đầu tư 4.120 tỷ đồng; tổng chiều dài tuyến 49,02 km. Trong đó, đoạn 1 có chiều dài 31,48 km, tổng mức đầu tư trên 1.829 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2022 - 2027; đoạn 2 có chiều dài 12,35 km (bao gồm cả cầu Hòa Bình 5 được đầu tư theo dự án khác). Để khởi công dự án, chủ đầu tư đã tách đoạn tuyến từ huyện Kim Bôi kết nối với trục cao tốc quy hoạch Hòa Lạc - Hòa Bình tại TP Hòa Bình, từ Km0+000 - Km31+462 để tổ chức phê duyệt triển khai trước. Ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, các nhà thầu tập trung tổ chức 7 mũi thi công. Theo kế hoạch đối với đoạn 1 của dự án, phấn đấu đến hết quý II/2025 sẽ hoàn thành bàn giao mặt bằng trên toàn tuyến; hoàn thành thi công xây dựng 20 vị trí cầu, 32 km nền, mặt đường và 126 vị trí cống tròn...

Tại buổi kiểm tra, đoàn công tác của UBND tỉnh đã nhìn nhận những khó khăn ảnh hưởng đến công tác GPMB và tiến độ thi công dự án. Khó khăn trong GPMB cũng là "nút thắt” cần tháo gỡ đối với hầu hết 14 dự án đầu tư trọng điểm mà tỉnh đang dồn lực triển khai. Điển hình như Dự án Khu đô thị mới Trung Minh A (tên thương mại là Quần thể đô thị nghỉ dưỡng Casa Del Rio) triển khai trên địa bàn phường Trung Minh (TP Hòa Bình). Dự án huy động hàng nghìn tỷ đồng để đầu tư xây dựng một quần thể đô thị nghỉ dưỡng và nhà ở sinh thái đồng bộ, văn minh, hiện đại, sở hữu vị trí đắc địa chạy dọc sông Đà cùng nhiều lợi thế cạnh tranh quan trọng khác, hứa hẹn trở thành không gian phát triển nổi bật của TP Hòa Bình. Tuy nhiên, quá trình triển khai đã xuất hiện những khó khăn, vướng mắc trong công tác đền bù GPMB.

Đại diện nhà đầu tư cho biết, đây là dự án Nhà nước thu hồi và giao đất cho doanh nghiệp. Đơn vị luôn sẵn sàng nguồn kinh phí để chi trả tiền bồi thường GPMB cũng như nộp tiền sử dụng đất khi có thông báo của UBND tỉnh. Nếu không tiếp tục được nhận bàn giao mặt bằng thì dự án có nguy cơ cao chậm tiến độ, đồng thời sẽ ảnh hưởng lớn đến quá trình kinh doanh của đơn vị. Đến nay, dự án mới được giao đất lần 1 với diện tích khoảng 20 ha, trong khi tổng diện tích đất thu hồi của dự án là 83,54 ha. 

Nhìn rộng ra các DATĐ đang được đầu tư trên địa bàn tỉnh. Hiện nay, toàn tỉnh có 14 DATĐ trong và ngoài ngân sách, bao gồm 6 dự án giao thông, thủy lợi và 8 dự án ngoài ngân sách. Đây là các dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, khi hoàn thành sẽ mở ra nhiều cơ hội lớn, tạo động lực quan trọng thúc đẩy KT-XH địa phương. Trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, Ban Thường vụ Tỉnh ủy luôn quyết liệt chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ và đảm bảo hiệu quả đầu tư của các DATĐ. Tuy nhiên, quá trình triển khai xuất hiện nhiều thách thức, trong đó, GPMB vẫn là "điểm nghẽn” chung làm chậm tiến độ nhiều dự án và tạo áp lực lớn cho doanh nghiệp. Mới đây, UBND tỉnh một lần nữa nhận diện "điểm nghẽn” này như một hạn chế nổi cộm cần khắc phục để cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh trong năm 2025. Vì thế, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương, đơn vị liên quan cùng vào cuộc quyết liệt với tinh thần trách nhiệm cao nhất, quyết tâm không để GPMB trở thành "điểm nghẽn” làm khó nhà đầu tư cũng như làm giảm hiệu quả thực hiện các DATĐ. 

Đồng chí Quách Tất Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Những năm gần đây, ưu tiên hàng đầu của tỉnh là đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại, trọng tâm là các DATĐ có sức lan tỏa và tính kết nối cao. Để sớm đưa DATĐ vào khai thác và phát huy hiệu quả, đòi hỏi quyết tâm cao, nỗ lực đồng bộ của các cấp, ngành, địa phương, đơn vị. Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, cả hệ thống chính trị cần tích cực vào cuộc thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đảm bảo tiến độ GPMB để thực hiện các DATĐ. Trong đó, các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông và các đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh trong việc chậm trễ tổ chức thực hiện nhiệm vụ dẫn đến không đáp ứng tiến độ của các dự án, nhất là các DATĐ giao thông. Tinh thần chỉ đạo quyết liệt này tiếp tục được quán triệt trong năm 2025, với quyết tâm chính trị cao nhất là đảm bảo hiệu quả đầu tư các DATĐ. Từ đó, tạo động lực mạnh mẽ để toàn tỉnh tăng tốc trên lộ trình phát triển mới.