(HBĐT) - Rong ruổi trên con đường từ thị trấn Đà Bắc ngược lên các xã: Tân Minh, Tân Pheo, Giáp Đắt, Mường Chiềng… không khó để bắt gặp những người phụ nữ dân tộc Tày trong bộ trang phục truyền thống. Đồng bào Tày chiếm tới 40,57% trong 5 dân tộc anh em cùng chung sống ở huyện Đà Bắc. Trong nhịp sống hiện đại, văn hóa dân tộc Tày về trang phục, chữ viết, phong tục tập quán luôn "hòa nhập nhưng không hòa tan”, nổi bật là việc giữ gìn, phát huy nét đẹp trong bộ trang phục truyền thống.


 

Đội văn nghệ xóm Nà Mặn, xã Mường Chiềng (Đà Bắc) biểu diễn văn nghệ trong trang phục truyền thống của đồng bào dân tộc Tày.

 

Đồng bào Tày ở huyện Đà Bắc chiếm số đông là người Tày - Thái, một bộ phận là người Tày ở tỉnh khác di cư đến. Dù là người bản địa hay người từ nơi khác chuyển đến thì bộ trang phục của họ vẫn giữ nguyên nét đẹp truyền thống của đồng bào Tày.

Theo quan sát của chúng tôi, nam giới thường ít mặc trang phục truyền thống hơn nữ giới. Tuy vậy, trang phục nam với áo, quần, khăn chít đầu, khăn thắt lưng và đặc biệt là trang phục của thầy mo cũng có những nét đẹp riêng ẩn chứa trong từng chi tiết. Chiếc áo của nam thường dài đến ngang hông, cổ đứng cao chừng 3 cm, xẻ ngực và cài bằng khuy vải. Chất liệu làm từ vải bông tự dệt, nhuộm chàm hoặc chàm đen với tay áo may bó, ống tay áo hẹp. Trước kia, nam giới mặc áo cài khuy trên vai và bên sườn phải, để tóc dài búi sau gáy, ngày nay có chút thay đổi với vạt áo dọc ngực vì người con trai thường để tóc ngắn. Đi liền với áo là chiếc quần ống rộng và đứng, bằng vải mộc màu trắng hoặc xanh chàm. Khi mặc cạp buộc túm trước bụng, định vị bằng sợi dây vải, gọi là khăn thắt lưng có màu hoa thiên lý hoặc hồng nhạt. Tuy nhiên, nam giới thường chỉ sử dụng khăn thắt lưng khi đi lễ hội hoặc biểu diễn văn nghệ.

Khác với trang phục nam giới, trang phục nữ cầu kỳ hơn với 3 loại áo, gồm áo ngắn, áo ngắn sẻ ngực không cài khuy và áo dài; khăn đội đầu; yếm; váy và dây lưng lụa. Thưởng thức tiết mục múa "Điệu xòe thương nhau” do các cô gái của đội văn nghệ xóm Nà Mặn, xã Mường Chiềng biểu diễn với những sắc màu rực rỡ trên từng bộ trang phục, chị Xa Thị Thay, đội trưởng đội văn nghệ cho biết: "Những bộ trang phục của phụ nữ Tày không chỉ đa dạng màu sắc mà còn thể hiện nét duyên dáng của phái đẹp trên từng chi tiết. Các thiếu nữ thường mặc những bộ đẹp nhất của mình trong dịp Tết, các ngày lễ hội truyền thống. Ngoài ra, trong sinh hoạt hàng ngày, phụ nữ Tày vẫn sử dụng trang phục truyền thống như để tôn vinh vẻ đẹp của trang phục cũng như gìn giữ nét đẹp văn hóa riêng”.

Điểm nổi bật trong trang phục là áo ngắn tay may chật, cổ áo tròn, xẻ ngực từ cổ áo xuống đến cạp váy đính hai hàng khuy bạc hình đôi bướm hoặc hình đôi ve sầu. Áo ngắn thường bố trí khuy lẻ đôi như 5 đôi, 7 đôi, 9 đôi. Chất liệu bằng vải mỏng, áo được may bởi chính những đôi tay khéo léo của người phụ nữ Tày. Đi kèm với áo là chiếc yếm như một tấm áo ngắn không may tay, có màu hồng và đen, cổ yếm đính hạt kim sa. Chiếc váy màu đen tuyền hoặc xanh chàm, gồm 2 loại váy cạp thêu và váy cạp hoa chìm. Những chiếc khăn piêu đội đầu đủ loại họa tiết thể hiện đặc trưng văn hoá, đồng thời cũng thể hiện kỹ năng thêu thùa khéo léo, tinh tế của người phụ nữ Tày. Tô điểm thêm cho bộ trang phục là dây lưng lụa và những món đồ trang sức như vòng cổ, vòng tay, hoa tai, nhẫn vàng hoặc bạc.

Trang phục đặc trưng của dân tộc Tày được gìn giữ và phát huy như điểm tô cho bức tranh về bản sắc văn hóa các dân tộc trong tỉnh. Những nét đẹp truyền thống trong từng bộ trang phục đi liền với lịch sử hình thành và phát triển của đồng bào Tày cần được tiếp tục bảo tồn, phát huy, đem lại giá trị vĩnh cửu cho các thế hệ sau tiếp nối.

 

Thanh Sơn

 

Các tin khác


Ấn tượng mô hình gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Mường

Năm học 2023 - 2024, Trường mầm non Bắc Sơn, xã Hùng Sơn, huyện Kim Bôi có 247 trẻ, chia thành 11 nhóm, lớp. Nhà trường có 36 cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên; 96,4% trẻ là người dân tộc Mường và dân tộc Dao. Bên cạnh thực hiện tốt công tác chăm sóc, giáo dục trẻ theo đúng quy định, nhà trường còn tạo dấu ấn với mô hình gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa Mường.

Công trình Đền thờ liệt sĩ Chiến trường Điện Biên Phủ đoạt giải thưởng Quy hoạch đô thị quốc gia

Chào mừng kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024), chiều 15/4, tại trung tâm thành phố Điện Biên Phủ, Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam cùng Sở Xây dựng Điện Biên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Điện Biên tổ chức lễ gắn biển "GIẢI ĐẶC BIỆT" trong hệ thống Giải thưởng Quy hoạch Đô thị Quốc gia lần thứ III (VUPA) năm 2022 cho công trình Đền thờ liệt sĩ Chiến trường Điện Biên Phủ.

Gặp mặt cơ quan báo chí, xuất bản, văn học nghệ thuật khu vực Trung du, miền núi Bắc Bộ

Chiều 15/4, tại TP Việt Trì, Ban Tuyên giáo T.Ư chủ trì, phối hợp với Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Quân khu 2 và Tỉnh ủy Phú Thọ tổ chức gặp mặt các cơ quan báo chí, xuất bản, văn học nghệ thuật khu vực Trung du, miền núi Bắc Bộ. Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư chủ trì cuộc gặp mặt.

Tổ chức Tết cổ truyền Bunpimay cho lưu học sinh, sinh viên Lào

Ngày 15/4, Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Hoà Bình và Trường Cao đẳng Kỹ thuật Công nghệ Hoà Bình (TP Hoà Bình) phối hợp tổ chức Tết cổ truyền Bunpimay năm 2024 cho các lưu học sinh, sinh viên (HS, SV) Lào đang học tập tại 2 trường. 

Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang và thanh niên, học sinh, sinh viên huyện Lạc Thủy

Huyện Lạc Thuỷ vừa tổ chức Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang và thanh niên, học sinh, sinh viên năm 2024 với chủ đề "Hát mãi khúc quân hành”. Hội diễn thu hút trên 260 diễn viên, nghệ nhân từ 10 xã, thị trấn.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục