Trong thời gian qua, nhằm quản lý di tích trên địa bàn, cấp ủy, chính quyền huyện Tân Lạc quan tâm đặc biệt tới công tác kiểm kê, lập hồ sơ để công nhận, xếp hạng di tích. Việc công nhận, xếp hạng di tích là cơ sở pháp lý quan trọng để quản lý, bảo vệ, trùng tu, tôn tạo di tích.
Những ngày đầu tháng 5, chúng tôi có dịp đến xã Lũng Vân. Cảm nhận đầu tiên là người dân nơi đây ai cũng phấn khởi, vui mừng khi di tích danh lam thắng cảnh hang Núi Kiến (xóm Hượp) vừa được Sở VH-TT&DL công nhận là di tích danh lam thắng cảnh cấp tỉnh. Hang Núi Kiến nằm trong các núi đá vôi của xã Lũng Vân. Các đỉnh núi phân bố hài hòa với nhiều hang động tạo thành một quần thể huyền bí. Hang Núi Kiến ở độ cao 30 m so với chân núi, ăn sâu vào lòng núi gần 200 m, chỗ rộng nhất khoảng 30 m, vòm cao từ 1 - 20 m. Hang có 2 cửa quay về hướng Tây Bắc. Một cửa cao 1 m, rộng khoảng 4m, cửa còn lại cao 0,8 m, rộng 1,8 m. Hang Núi Kiến được tạo hóa ban tặng vẻ đẹp huyền bí với nhiều nhũ đá, hình thù kỳ dị, lạ mắt làm say đắm nhiều du khách.
Di tích thắng cảnh cấp quốc gia động Nam Sơn, xã Nam Sơn (Tân Lạc) được chính quyền xã Nam Sơn khai thác để phát triển du lịch.
Đồng chí Hà Văn Khuê, Chủ tịch UBND xã Lũng Vân chia sẻ: Với vẻ đẹp được tạo hóa ban tặng, hang Núi Kiến thu hút khá đông khách đến thăm quan, khám phá. Lũng Vân là trung tâm của 5 xã vùng cao của huyện Tân Lạc, có lợi thế về khí hậu, phong cảnh, lưu giữ nhiều nét văn hóa bản sắc của dân tộc Mường, đây là tiềm năng để khai thác phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng. Chính vì vậy, trong thời gian tới, cấp ủy, chính quyền xã Lũng Vân quan tâm tới việc quản lý, bảo vệ di tích, danh lam thắng cảnh cấp tỉnh hang Núi Kiến để gắn với việc phát triển du lịch.
Thực tế chứng minh, các di tích lịch sử có sức hấp dẫn đối với khách du lịch. Di tích là điểm đến để trải nghiệm cho du khách. Chính vì vậy, các di tích là nguồn tài nguyên, nguồn lực lớn cho chiến lược phát triển du lịch. Từ đó, huyện Tân Lạc xác định việc bảo tồn di tích trên địa bàn huyện gắn với phát triển du lịch.
Với những lợi thế sẵn có, huyện Tân Lạc tăng cường huy động các nguồn lực xã hội hóa, mời gọi, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư vào lĩnh vực du lịch gắn với khai thác, phát huy giá trị các di tích. Từ năm 2018, Sở VH-TT&DL đã hỗ trợ, đầu tư gần 2 tỷ đồng để làm đường giao thông lên động Hoa Tiên. Hiện nay, xã Ngòi Hoa đang khai thác có hiệu quả giá trị của di tích động Hoa Tiên gắn với phát triển du lịch cộng đồng bản Ngòi. Động Nam Sơn cũng được chính quyền xã Nam Sơn khai thác gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Ngoài ra, huyện Tân Lạc tiếp tục bảo vệ, gìn giữ, phát huy giá trị di tích Hang Bụt (thị trấn Mường Khến) và miếu thờ xóm Lũy (xã Phong Phú). Miếu thờ xóm Lũy nằm trong dự án "Bảo tồn không gian văn hóa Mường Bi”. Đây là một trong những dự án lớn của tỉnh nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa Mường.
Đồng chí Bùi Minh Hồng, Trưởng phòng VH-TT huyện Tân Lạc khẳng định: Các di tích trên địa bàn huyện Tân Lạc đang hồi sinh. Giá trị của di tích được bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị gắn với phát triển du lịch của địa phương. Trong thời gian tới, huyện Tân Lạc tiếp tục kêu gọi nhà đầu tư để phát triển hạ tầng du lịch. Có kế hoạch triển khai việc tu bổ, tôn tạo di tích theo đúng quy định. Kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, có hành vi xâm hại di tích.
Thu Thủy