(HBĐT) - Những giá trị văn hóa, tâm linh có vai trò hết sức quan trọng trong đời sống đồng bào người dân tộc Mường. Với vai trò là nghệ nhân Mo Mường, người uy tín trong cộng đồng mang trọng trách "giữ lửa” cho văn hóa Mường, ông Bùi Văn Khẩn, xóm Lũy Ải, xã Phong Phú (Tân Lạc) không chỉ am hiểu tường tận về văn hóa dân tộc mình, mà còn lưu giữ nhiều vật dụng cổ, bảo tồn, truyền dạy các di sản văn hóa cho những thế hệ nối tiếp.


Nghệ nhân Mo Mường Bùi Văn Khẩn, xóm Lũy Ải, xã Phong Phú (Tân Lạc) lưu giữ nhiều bộ chiêng cổ, lịch Đoi… truyền lại cho thế hệ con cháu.

Ông Bùi Văn Khẩn, nghệ nhân Mo Mường chia sẻ: "Được sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Mường Bi là một niềm tự hào. Bản thân tôi luôn mong muốn truyền thụ những tinh hoa văn hóa, giá trị tâm linh của dân tộc cho thế hệ sau, tiếp tục gìn giữ, phát huy những giá trị của văn hóa Mường. Để từ đó, những giá trị của nguồn cội, văn hóa tinh thần của cha ông được trân trọng, không bị mai một, trường tồn mãi với thời gian”.

Theo chia sẻ của ông Khẩn, gia đình ông có truyền thống làm thầy Mo, đến nay đã là đời thứ 7 mang trọng trách giữ gìn văn hóa, tâm linh cho gia đình và bà con dân tộc bản Mường Lũy Ải. Trong đời sống tâm linh và tín ngưỡng của người dân tộc Mường, thầy Mo có vai trò rất quan trọng, tiến hành những nghi lễ tâm linh xuống đồng, động thổ, cầu cho cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Các bài Mo của ông không thể thiếu ở những nghi lễ trong vùng. Điều đặc biệt là toàn bộ nội dung các bài cúng được cha ông truyền lại bằng truyền miệng, người học phải ghi nhớ, hoàn toàn không có ghi chép bằng sách vở. Với những đóng góp trong việc lưu truyền văn hóa dân tộc, tháng 5/2019, ông được Nhà nước công nhận là nghệ nhân Mo Mường.

Không chỉ am hiểu về các nghi lễ của Mo Mường, người nghệ nhân 68 tuổi còn đọc rộng, hiểu nhiều. Trong căn nhà sàn cổ đã trải qua nhiều thế hệ, vẫn giữ được đầy đủ những đặc điểm kiến trúc cổ, thể hiện được dáng dấp của một nền văn hóa lâu đời. Nhà sàn là minh chứng rõ nét nhất về cuộc sống và những phong tục, tập quán của người dân tộc Mường. Ngoài ra, ông còn lưu giữ nhiều đồ dùng của người Mường cổ như cồng chiêng, cối giã gạo, khung dệt vải, lịch Đoi… Ông dạy con cháu sử dụng lịch Đoi (làm bằng thanh tre, nứa) để xem ngày tháng, mùa vụ, đoán định thời tiết, ngày tốt, xấu.

Khai Hạ là một trong những lễ hội lớn nhất của người Mường Bi, được tổ chức thường niên tại sân vận động xóm Lũy Ải, đậm đà bản sắc văn hóa, khơi dậy tinh thần đoàn kết dân tộc, do đó, ông luôn vận động bà con ý thức giữ gìn, bảo tồn, phát huy những giá trị truyền thống của lễ hội. Nhiều gia đình có một bộ chiêng, người già, trẻ nhỏ đều thuộc lòng các điệu chiêng; các trò chơi dân gian như đánh mảng, sắc bùa, hát đối… vẫn được lưu truyền, thường được tổ chức vào các dịp lễ, Tết.

Ông cũng luôn đi đầu trong các phong trào thi đua của địa phương, tham gia sản xuất, vận động bà con xóa bỏ hủ tục lạc hậu, xây dựng đời sống văn hóa, giúp người dân địa phương từng bước thoát nghèo. Các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan như: kết hôn cận huyết thống để giữ của, tảo hôn, ép cưới được bài trừ, giảm sự rườm rà trong việc cúng tế ở các lễ hội gây tốn kém… Cải thiện rõ ràng nhất là người dân đã nâng cao ý thức giữ vệ sinh môi trường, không nuôi nhốt gia súc dưới sàn nhà, không đổ rác bừa bãi ra suối, làm nhà tiêu hợp vệ sinh, đến cơ sở y tế khám bệnh khi ốm đau chứ không cúng bái…

Cùng với phong trào chung sức xây dựng NTM, bà con cải tạo ruộng vườn, giữ gìn những căn nhà sàn cổ, chỉnh trang để nhà sạch, vườn đẹp, ngõ xóm văn minh, diện mạo bản Mường Lũy Ải ngày càng thay đổi tích cực. Năm 2014, bản Mường Lũy Ải được tỉnh công nhận là điểm du lịch cộng đồng, được du khách đánh giá cao, giữ được nhiều nét văn hóa vốn có của người dân tộc Mường. Những đóng góp của nghệ nhân Bùi Văn Khẩn trong việc lưu truyền, giữ gìn, vận dụng trong đời sống văn hóa, tâm linh được chính quyền, người dân công nhận.

Hoàng Anh

Các tin khác


Walt Disney tổn thất gần 5 tỷ USD do đại dịch COVID-19

Tập đoàn giải trí và truyền thông Walt Disney Co. ngày 4/8 thông báo doanh thu quý vừa qua bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19 khi mà các công viên giải trí, rạp chiếu phim và sự kiện thể thao phải đóng cửa hoặc hủy trên phạm vi toàn cầu. Tuy nhiên, lượng thuê bao cho dịch vụ trực tuyến của tập đoàn cán mốc kỷ lục mới.

Huyện Kim Bôi: Thi khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu giai đoạn 2018-2020

(HBĐT) - Ngày 4/8, UBND huyện Kim Bôi tổ chức cuộc thi khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu giai đoạn 2018-2020. Tham dự có 5 khu dân cư kiểu mẫu và 15 vườn mẫu thuộc 6 xã: Vĩnh Tiến, Xuân Thủy, Sào Báy, Nam Thượng, Mỵ Hòa, Hợp Tiến.

Về nơi lưu giữ 85 đạo sắc phong thần triều Nguyễn

Nằm ở hữu ngạn dòng Cổ Chiên, Công Thần miếu (ở phường 5, TP.Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long) hiện đang lưu giữ 85 đạo sắc phong thần triều Nguyễn, hiện đây là nơi còn giữ được số lượng đạo sắc phong thần triều Nguyễn nhiều nhất Việt Nam.

Festival Huế dời sang năm 2021

Festival Huế lần thứ 11 dự kiến diễn ra ngày 26-31/8, tuy nhiên do Covid-19, tỉnh Thừa Thiên Huế quyết định dời sang năm 2021.

Chung sức giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc

(HBĐT) - Là huyện vùng cao có 5 dân tộc cùng sinh sống, Đà Bắc có kho tàng văn hóa phong phú, độc đáo. Những năm qua, huyện luôn chú trọng bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, gắn với phát triển KT-XH, góp phần xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân.

Cấp thẻ thư viện miễn phí cho thanh, thiếu niên, học sinh

(HBĐT) - Thực hiện chỉ đạo của Sở VH-TT&DL, Thư viện tỉnh vừa có Thông báo số 60/TB-TVT về việc cấp thẻ thư viện miễn phí năm 2020.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục