Tình trạng học sinh vi phạm pháp luật an toàn giao thông (ATGT) ngày càng phổ biến và có nhiều diễn biến phức tạp, dẫn đến xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông (TNGT) liên quan đến người điều khiển phương tiện lứa tuổi học đường.

Thời gian qua, cơ quan chức năng các cấp của tỉnh, huyện đặc biệt quan tâm đến công tác giáo dục, phổ biến pháp luật về đảm bảo trật tự ATGT đường bộ cho học sinh. Lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) trong tỉnh đã chủ động phối hợp các nhà trường tổ chức nhiều cuộc tuyên truyền, phổ biến pháp luật về ATGT cho học sinh. Tuy nhiên, tình hình trật tự ATGT và TNGT liên quan đến học sinh vẫn diễn biến phức tạp, xảy ra nhiều vụ TNGT nghiêm trọng. Điển hình như ngày 22/9/2023, tại km 447+550 đường Hồ Chí Minh, thuộc địa phận xã Cao Dương (Lương Sơn) xảy ra vụ TNGT nghiêm trọng giữa xe mô tô do Quách Đức C. (SN 2008) chở Hoàng Ngọc Th. (SN 2008), cùng trú tại xã Thanh Sơn (Lương Sơn) với xe mô tô do Bùi Văn Q. (SN 1999) chở Nguyễn Thị Kim T. (SN 2004) và Nguyễn Ngọc T. (SN 2007), cùng trú tại xã Cao Dương điều khiển ngược chiều. Hậu quả làm Quách Đức C, Bùi Văn Q, Nguyễn Ngọc T. tử vong, Hoàng Ngọc Th, Nguyễn Thị Kim T. bị thương nặng; ngày 3/10/2023, tại km 27+550 đường 12B, thuộc địa phận thị trấn Bo (Kim Bôi) xảy ra vụ TNGT giữa xe mô tô do Bùi Ngọc S. (SN 2005), trú tại xã Kim Lập (Kim Bôi) điều khiển chở Bùi Thị Thùy T. (SN 2005), trú tại thị trấn Bo với xe mô tô do Bùi Văn L. (SN 2007), trú tại xã Kim Bôi (Kim Bôi) điều khiển ngược chiều. Hậu quả làm Bùi Ngọc S. và Bùi Văn L. tử vong, Bùi Thị Thùy T. bị thương nặng...

Lỗi chủ yếu do người điều khiển phương tiện

Mặc dù các cơ quan chức năng, cấp ủy, chính quyền địa phương đã triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp đảm bảo trật tự ATGT. Như tổ chức tuyên truyền tại các trường học; duy trì 107 mô hình "Cổng trường ATGT”; rà soát, phát hiện đưa vào quản lý, giáo dục và nhắc nhở 524 thanh, thiếu niên cá biệt, thường xuyên tụ tập, phóng nhanh, lạng lách, đánh võng trên đường; xử lý vi phạm 1.335 thanh, thiếu niên vi phạm quy định về đảm bảo trật tự ATGT đường bộ. Thậm chí ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với các trường hợp vi phạm nghiêm trọng quy định về đảm bảo trật tự ATGT, như vụ việc "tổ chức đua xe trái phép” tại TP Hòa Bình; khởi tố vụ án, khởi tố bị can về hành vi "gây rối trật tự công cộng” đối với 2 thanh, thiếu niên lái xe lạng lách, đánh võng trên đường tại huyện Kim Bôi. Tuy nhiên, tình hình trật tự ATGT và TNGT liên quan đến học sinh trên địa bàn tỉnh vẫn có những diễn biến phức tạp.

Theo Thượng tá Đinh Thị Thu Hằng, Phó trưởng phòng CSGT, Công an tỉnh, tình trạng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Trong đó chủ yếu là ý thức chấp hành quy định pháp luật về đảm bảo trật tự ATGT đường bộ của nhóm đối tượng này chưa cao; vẫn còn phổ biến hiện tượng học sinh THCS, THPT đi học bằng xe máy điện, xe máy, xe mô tô dàn hàng ngang, chạy quá tốc độ, vượt ẩu, kéo đẩy xe khác, sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện... Điều này làm gia tăng nguy cơ TNGT liên quan đến lứa tuổi học đường trong thời gian qua.

Ngoài các nguyên nhân trên thì việc tổ chức giao thông tại khu vực cổng trường hiện có nhiều vấn đề đặt ra. Nhiều trường học có vị trí gần hoặc nằm dọc quốc lộ, tỉnh lộ, gần khu họp chợ... tiềm ẩn nhiều nguy cơ dẫn đến các vụ TNGT, gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông và cho chính bản thân học sinh. Việc phối hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội để quản lý, giáo dục học sinh chấp hành pháp luật về trật tự ATGT chưa hiệu quả; một bộ phận phụ huynh còn thờ ơ, thiếu trách nhiệm trong quản lý con cái. Nhiều phụ huynh để con tùy ý sử dụng các loại phương tiện mà không có sự quản lý, kiểm soát, để các em tự ra đường, phóng nhanh vượt ẩu, lạng lách, đánh võng, gây nguy hiểm cho người khác và chính các em.

Trong các vụ TNGT liên quan đến lứa tuổi học đường xảy ra thời gian qua, nhiều vụ lỗi thuộc về người điều khiển. Vi phạm chủ yếu là chưa đủ tuổi điều khiển phương tiện, phóng nhanh, vượt ẩu, đi lấn đường, lấn làn, lạng lách, đánh võng. Nguyên nhân cuối cùng là mặt trái của internet và mạng xã hội (MXH) tác động tiêu cực đến nhận thức, hành vi của giới trẻ hiện nay. Nhiều em lên MXH đua đòi học và làm theo các đối tượng xấu để đua xe, bốc đầu, đánh võng quay clip đăng tải lên MXH nhằm thể hiện bản thân...

Để giải quyết tận gốc rễ vấn đề này, theo Thượng tá Đinh Thị Thu Hằng, mỗi gia đình phải thể hiện vai trò cốt lõi trong công tác quản lý, giáo dục con cái. Vì sự an toàn của con, tuyệt đối không giao xe cho con khi chưa đủ điều kiện và phải quản lý con thật tốt ngay từ gia đình. Cùng với đó, nhà trường tiếp tục trang bị kiến thức, kỹ năng sống, có biện pháp giáo dục để mỗi học sinh thấy được vai trò, trách nhiệm cũng như có ý thức trong việc tham gia giao thông an toàn cho chính bản thân và những người xung quanh.