Trường PTDTNT THPT tỉnh tiền thân là trường Thanh niên Lao động XHCN Hòa Bình được thành lập năm 1958, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước diễn ra cam go, quyết liệt ở miền Nam, quân và dân miền Bắc bắt tay vào xây dựng CNXH. Năm 1962, nhà trường vinh dự được đón Bác Hồ về thăm, Người để lại bút tích tặng nhà trường "Phải: Học tập tốt, lao động tốt. Cố gắng mãi, tiến bộ mãi”.  Đồng chí Quách Thắng Cảnh, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng nhà trường cho biết:  Lời căn dặn đó của Bác Hồ kính yêu chính là kim chỉ nam trong suốt quá trình xây dựng và phát triển. Khắc sâu lời Bác dạy, nhà trường đã thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 05-CT/TW gắn với các phong trào thi đua trong ngành là: Đổi mới, sáng tạo trong dạy và học; mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo; thực hiện kỷ cương nề nếp; đổi mới căn bản toàn diện…

Những năm qua, trường PTDTND THPT tỉnh luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, tổ chức tốt phong trào thi đua "Dạy tốt, học tốt”, nằm ở top đầu các trường THPT toàn tỉnh và các trường trong hệ thống DTNT trên toàn quốc về chất lượng dạy và học. Nhà trường là điểm sáng trong công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên, công nhân viên. Đến nay, nhà trường có trên 80% giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, 16 giáo viên có trình độ thạc sỹ, chiếm 29,6% tổng số giáo viên, tăng 85% so với giai đoạn 1995 - 2005. Hàng năm, có trên 98% cán bộ, giáo viên, nhân viên đạt danh hiệu lao động tiên tiến, từ 15 - 30% đạt danh hiệu chiến sỹ thi đua cơ sở. Cơ sở vật chất, trang thiết bị của nhà trường được đầu tư ngày càng khang trang, hiện đại, đáp ứng tốt yêu cầu nghiên cứu, giảng dạy, học tập, sinh hoạt của cán bộ, giáo viên, học sinh. 

Quy mô nhà trường qua các năm học ngày càng được mở rộng, số học sinh ngày càng tăng. Năm học 2018 - 2019, nhà trường có 21 lớp với tổng số 680 học sinh (trong đó có 12 lớp chất lượng cao và 9 lớp phổ thông). Tổ chức Đảng, đoàn thể hàng năm đều được đánh giá trong sạch vững mạnh tiêu biểu. 

Là trung tâm đào tạo, bồi dưỡng nhân tài là người dân tộc thiểu số cho tỉnh Hòa Bình nói riêng và cho đất nước nói chung, chất lượng dạy và học của nhà trường luôn được giữ vững, nâng cao dần về số lượng và chất lượng giáo dục toàn diện. Hàng năm, hạnh kiểm khá, tốt đạt từ 93 - 99%, trong đó, hạnh kiểm tốt 90%.  Tỷ lệ học sinh đỗ đại học, dự bị đại học trong giai đoạn 2014 - 2018 đạt trên 90%. Nhà trường luôn ở top dẫn đầu các trường PTDTNT toàn quốc về tỷ lệ học sinh đỗ đại học và nhiều năm nằm trong top 200 trường THPT trên toàn quốc (theo thống kê của Bộ GD&ĐT). Trong giai đoạn 2015 - 2019, nhà trường dẫn đầu khối THPT (không chuyên) của tỉnh Hoà Bình về thành tích bồi dưỡng học sinh giỏi các cấp. Điều này đã minh chứng cho chất lượng và hiệu quả hoạt động giáo dục toàn diện của nhà trường đang trên đà phát triển bền vững cả chiều rộng và chiều sâu. Các chỉ tiêu cơ bản về giáo dục toàn diện học sinh đều vượt so với kế hoạch, chỉ tiêu đã đề ra từ đầu các năm học.

Đồng chí Quách Thắng Cảnh, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng nhà trường cho biết thêm: Nhà trường đang tiếp tục thực hiện mục tiêu xây dựng nhà trường thành trung tâm chất lượng cao của tỉnh, có nhiệm vụ giáo dục toàn diện và đào tạo học sinh có chất lượng, trình độ học vấn phổ thông chất lượng cao. Bồi dưỡng học sinh người dân tộc thiểu số có tố chất, kiến thức và năng lực, tạo tiền đề đào tạo nguồn cán bộ là người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh và cả nước. Với thành tích xuất sắc đã đạt được, nhà trường đang được đề nghị Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen giai đoạn 2014 - 2019.