(HBĐT) - Ung thư đường sinh sản là các ung thư xuất phát từ phần phụ của nữ giới. Gọi là phần phụ, song thực chất đây là cơ quan chính có chức năng sinh sản gồm các bộ phận quan trọng như buồng trứng, vòi trứng, tử cung, cổ tử cung, âm đạo và bộ phận sinh dục ngoài. Đáng lo ngại là những cơ quan này lại có nguy cơ ung thư cao hơn nhiều lần so với các bộ phận khác trên cơ thể.
Theo Vụ Sức khỏe sinh sản - Bộ Y tế, tỷ lệ mắc ung thư đường sinh sản ở phụ nữ Việt Nam ngày càng có xu hướng tăng nhanh, trong đó, ung thư sinh dục bao gồm ung thư vú và ung thư cổ tử cung là hai loại ung thư thường gặp nhất. Ung thư cổ là ung thư thứ ba phổ biến nhất ở phụ nữ và đứng thứ 7 trong tổng số các loại ung thư. Hơn 85% gánh nặng toàn cầu xảy ra ở các nước đang phát triển, nơi mà chiếm 13% của tất cả các loại ung thư ở phụ nữ. Trên thế giới ước tính mỗi năm có 528.000 ca ung thư cổ tử cung mới mắc và 266.000 phụ nữ chết do ung thư cổ tử cung, cứ 2 phút lại có một phụ nữ chết do ung thư cổ tử cung. Tại Việt Nam, ước tính cứ 100.000 phụ nữ thì có 20 trường hợp mắc bệnh ung thư cổ tử cung và 11 trường hợp tử vong (ước tính mỗi năm có 5.664 ca mắc mới và 2.472 phụ nữ chết do ung thư cổ tử cung).
Bác sỹ Ngô Thị Phượng, Giám đốc Trung tâm CSSKSS tỉnh cho biết: Có nhiều dạng ung thư đường sinh sản khác nhau, như: Tổn thương tiền ung thư cổ tử cung; ung thư xâm lấn cổ tử cung; ung thư nội mạc tử cung; ung thư buồng trứng; ung thư âm đạo. Những yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư đường sinh sản là do hoạt động tình dục sớm dưới 16 tuổi; có nhiều bạn tình; sinh đẻ sớm; điều kiện vệ sinh kém; hút thuốc lá; đẻ nhiều con, sảy thai nhiều lần, nạo hút thai nhiều lần. Hàng năm có hơn 6.000 phụ nữ phát hiện bị ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, khả năng chữa khỏi của bệnh còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như giai đoạn phát hiện bệnh, phác đồ điều trị, tâm lý, sức khỏe của người bệnh…
Để làm giảm ung thư đường sinh sản nên sử dụng bao cao su khi có quan hệ tình dục để tránh lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục, thực hiện tình dục lành mạnh, chung thủy. Không quan hệ tình dục quá sớm. Tránh nạo phá thai nhiều lần, phá thai không an toàn. Tiêm vacxin phòng ung thư cổ tử cung. Khám phụ khoa theo định kỳ, đặc biệt làm các xét nghiệm như: Pap smear, soi CTC, test Acid, test lugol… để chẩn đoán sớm ung thư cổ tử cung và ung thư tử cung. Giữ vệ sinh sạch sẽ, nhất là trong những ngày có kinh nguyệt.
Bác sỹ Ngô Thị Phượng cho biết thêm: Hiện tại, kế hoạch và chính sách tổng thể mang tầm quốc gia về phòng ngừa và kiểm soát ung thư sinh sản chưa có, sự liên kết ngành với cơ chế hoạt động linh hoạt còn yếu, đồng thời cơ chế phối hợp công - tư cũng như chưa tạo điều kiện để y tế tư nhân tham gia vào hoạt động phòng ngừa và kiểm soát ung thư sinh sản. Chưa có cơ chế tập trung và điều phối nguồn lực để kết nối giữa chương trình và dự án nhằm sử dụng hiệu quả nguồn lực còn hạn chế. Nhân lực và khả năng cung cấp sàng lọc, điều trị ung thư sinh dục hiện còn yếu… Bên cạnh đó, nhận thức về nguy cơ ung thư nói chung, ung thư đường sinh sản nói riêng của chị em phụ nữ còn nhiều hạn chế, sai lệch, tỷ lệ khám phụ khoa định kỳ còn thấp. Để nhận biết và chữa trị bệnh hiệu quả, chị em phải thăm khám sức khỏe định kỳ và làm các xét nghiệm cần thiết. Song thực tế, không phải ai cũng có điều kiện và chủ động khám và nhận biết sớm bệnh của mình. Vì vậy, khi thấy những dấu hiệu bất thường chị em nên lưu tâm và đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Đức Phượng