Năm 2018, được sự quan tâm của Cục phòng chống HIV / AIDS và Dự án VAAC - US.CDC, Hòa Bình được lựa chọn là 1 trong 3 tỉnh triển khai thí điểm xét nghiệm TLVR HIV thanh toán qua BHYT.
Thời gian thực hiện thí điểm hoạt động này từ tháng 1 – 3/2018. Trong đó có 2 cơ sở điều trị HIV /AIDS được lựa chọn đó là Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Trung tâm Y tế huyện Mai Châu. Đây cũng là 2 phòng khám ngoại trú HIV /AIDS được dự án VAAC -US.CDC hỗ trợ.
Sau khi họp bàn cùng Cục phòng chống HIV /AIDS, Ban quản lý Dự án và nhà tài trợ, với sự đồng thuận cao của các sở, ban, ngành, đặc biệt là Sở Y tế và Bảo hiểm xã hội tỉnh, các cơ sở điều trị đã ký hợp đồng trách nhiệm với Bệnh viện Bạch Mai để tổ chức triển khai hoạt động này.
Với sự điều phối, hỗ trợ kỹ thuật của Trung tâm phòng chống HIV /AIDS, các cơ sở điều trị đã cài đặt thêm thanh toán xét nghiệm TLVR HIV trong phần mềm khám, chữa bệnh qua BHYT, tư vấn cho bệnh nhân HIV về lợi ích xét nghiệm TLVR HIV, xây dựng quy trình, kế hoạch lấy mẫu và vận chuyển mẫu xét nghiệm xuống Bệnh viện Bạch Mai.
Bác sỹ Nguyễn Thị Phương Hoa, Trưởng phòng khám ngoại trú người lớn Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: Xét nghiệm TLVR ước lượng số virus có trong máu. Để đo được lượng virus người ta tìm đến các chất liệu di truyền virus HIV, chất liệu này được gọi là HIV ARN. Kết qủa TLVR được mô tả bằng số lượng bản sao (copies) HIV ARN có trong 1 ml máu. Tải lượng của người bệnh là số lượng virus có trong máu của bạn. Đây là xét nghiệm được sử dụng trong chẩn đoán nhiễm HIV và một số bệnh virus khác. Mục đích của điều trị thuốc kháng virus là làm giảm lượng virus, lý tưởng nhất là đến mức không thể phát hiện ra trong máu. Khi xét nghiệm TLVR mà lượng virus cao có nghĩa là bệnh nhân đang có nhiều virus HIV trong cơ thể, lúc này bác sỹ cần xem lại vấn đề tuân thủ của bệnh nhân, kết hợp các triệu chứng lâm sàng và cân nhắc chuyển sang phác đồ bậc 2 cho bệnh nhân.
Bác sỹ CKII Lâm Ngọc Tĩnh, Giám đốc Trung tâm phòng chống HIV /AIDS tỉnh cho biết: Việt Nam đang thực hiện mục tiêu 90-90-90 vào năm 2020. Hòa Bình cũng như các tỉnh đã triển khai nhanh chóng các hoạt động nhằm thực hiện tốt mục tiêu 90-90-90. Hiện tại, Hòa Bình đã có >90% bệnh nhân HIV /AIDS còn sống được điều trị ARV (mục tiêu 90 thứ hai đã đạt được) và năm 2017 được sự hỗ trợ của Dự án VAAC -US.CDC Hòa Bình đã xét nghiệm cho 772/878 bệnh nhân HIV /AIDS đang điều trị ARV, trong đó có 94% bệnh nhân xét nghiệm TLVR có kết quả dưới ngưỡng phát hiện. Trong 3 tháng đầu năm 2018, các cơ sở điều trị HIV /AIDS nỗ lực tư vấn cho bệnh nhân đủ điều kiện xét nghiệm TLVR HIV. Như vậy, Hòa Bình sẽ nhanh chóng có kết quả của toàn bộ bệnh nhân HIV /AIDS về xét nghiệm TLVR và đánh giá về thực hiện mục tiêu 90 thứ 3.
BS Nguyễn Thị Nghĩa
(Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh)