Nhiều nơi, nông dân vẫn sử dụng các loại thuốc diệt cỏ đe dọa sức
khỏe con người
Sự kiện tập đoàn lớn của Mỹ là Monsanto bị tòa án Mỹ yêu cầu bồi
thường cho một người làm vườn ở Mỹ gần 290 triệu USD trong vụ kiện liên quan đến
thuốc diệt cỏ Roundup không chỉ khiến thế giới xôn xao mà nhiều người dân Việt
Nam cũng lo lắng với câu hỏi: Liệu các loại thuốc diệt cỏ có chất glyphosate do
tập đoàn này hoặc các tập đoàn bán hạt giống và thuốc diệt cỏ khác có tràn vào
Việt Nam trong thời gian qua?
Tại Việt Nam, hiện nay cơ quan chịu trách nhiệm kiểm soát, kiểm định và cấp
phép cho các loại thuốc bảo vệ thực vật nhập khẩu vào thị trường nội địa là Cục
Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT). Trả lời câu hỏi của báo chí vào ngày 14-8 về việc
kiểm soát nhóm thuốc trừ cỏ có nguy cơ gây ung thư hoặc ảnh hưởng tới sức khỏe
của người sử dụng trực tiếp cũng như người tiêu dùng các sản phẩm nông sản, ông
Hoàng Trung, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, cho biết, lâu nay, Việt Nam đã thực
hiện đúng theo quy định của luật pháp cũng như thông lệ quốc tế và đã có hành
lang pháp lý rất chặt chẽ để quản lý chặt chẽ việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật
dùng trong nông nghiệp. Trước đây đã có nhiều tranh cãi xung quanh vấn đề hoạt
chất glyphosate gây ung thư cho người sử dụng không, nhưng đến nay vẫn đang còn
tranh cãi. Tuy nhiên, phán quyết của Tòa án bang California (Hoa Kỳ) là một bước
tiến so với trước đây. Cục Bảo vệ thực vật đã và đang theo dõi sát các vụ việc
liên quan đến glyphosate. Từ năm 2015, khi có sự tranh cãi ở châu Âu, ngay lập
tức cục đã báo cáo lãnh đạo bộ và từ tháng 4-2016 đến nay, Bộ NN-PTNT đã xem
xét và quyết định dừng cho đăng ký mới.
Từ 1-1-2015, khi Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật có hiệu lực, cục đã rà soát
toàn bộ danh mục thuốc bảo vệ thực vật để loại bỏ những loại thuốc có hoạt chất
gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người và môi trường. "Đến bây giờ chúng tôi đã
loại bỏ 6 hoạt chất ra khỏi danh mục với số lượng tên thương phẩm là 1.024 nhãn
thuốc. Hiện nay, cục vẫn đang tiếp tục rà soát bởi công việc này không phải
ngày một, ngày hai” - ông Hoàng Trung cho biết.
Đối với hoạt chất glyphosate, vừa qua Cục Bảo vệ thực vật đã hoàn chỉnh 6 báo
cáo kỹ thuật về 4 hoạt chất; 3 hoạt chất khác cũng đang được xem xét, trong đó
có cả hoạt chất glyphosate để có đầy đủ bằng chứng, từ đó báo cáo lãnh đạo Bộ
NN-PTNT để xem xét loại bỏ khỏi danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng
tại Việt Nam.
Theo ông Hoàng Trung, báo cáo về hoạt chất glyphosate hiện có 2 luồng ý kiến
khác nhau nên cục phải rất thận trọng. Tất cả các thông tin liên quan đến vụ việc
của Monsanto, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT cũng như cục rất quan tâm, theo dõi sát và
chờ kết quả cuối cùng trong phiên xử phúc thẩm của Tòa án bang California trong
45 ngày tới. Nếu phiên tòa phúc thẩm giữ nguyên bản án tại phiên sơ thẩm nghĩa
là họ có đầy đủ căn cứ về mặt khoa học kết luận hoạt chất glyphosate là chất
gây ung thư cao đối với con người. Và ngay lập tức, cục coi đây là một căn cứ rất
mạnh để báo cáo lãnh đạo Bộ NN-PTNT loại bỏ hoạt chất glyphosate.
Ông Hoàng Trung cũng thừa nhận, hiện nay tại Việt Nam, các sản phẩm thuốc bảo vệ
thực vật có hoạt chất glyphosate hầu hết đều do Monsanto phân phối cho các
doanh nghiệp khác. Trong những năm qua, lượng glyphosate sử dụng ở Việt Nam rất
lớn, mỗi năm khoảng 30.000 tấn, chiếm 30% lượng thuốc bảo vệ thực vật nói chung
và chiếm 60% trong nhóm thuốc trừ cỏ. Glyphosate chủ yếu sử dụng cho cây trồng
trên cạn và Chính phủ và Bộ NN-PTNT không khuyến khích người dân sử dụng hay
quá lạm dụng các biện pháp hóa học mà khuyến khích sử dụng các tiến bộ khoa học
kỹ thuật trong lĩnh vực bảo vệ thực vật.
Monsanto đang phản hồi mạnh bằng việc đưa ra các bằng chứng để chứng minh
glyphosate không gây ung thư. "Tuy nhiên, việc phản hồi hay phản ứng là việc của
họ. Còn với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước, chúng tôi chủ động và đang
chờ phán quyết tại phiên xét xử phúc thẩm tại Hoa Kỳ. Cùng với đó, chúng tôi
liên hệ với các tổ chức quốc tế, các quốc gia đã ban hành lệnh cấm sử dụng hoạt
chất glyphosate. Nếu có đủ bằng chứng chứng minh ảnh hưởng sức khỏe con người,
chúng tôi loại bỏ glyphosate ra khỏi danh mục” - ông Hoàng Trung cam kết.
Theo SGGP