Hộ kinh doanh, doanh nghiệp làm thủ tục đóng BHXH cho người lao động tại BHXH huyện Lương Sơn.
(HBĐT) - BHXH là quyền lợi hợp pháp của người lao động, nhất là trong các trường hợp đau ốm, hưu trí, phụ nữ thai sản... Tuy nhiên, hiện nay có nhiều doanh nghiệp trốn nợ hoặc nợ đọng BHXH kéo dài ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Đã có nhiều giải pháp được đưa ra, nhưng thực trạng nợ đọng BHXH vẫn tiếp tục tái diễn gây khó khăn không nhỏ trong hoạt động của ngành BHXH và đơn vị liên quan.
Theo thống kê của BHXH tỉnh, số nợ BHXH, BHYT tính đến hết tháng 3/2015 trên 98 tỷ đồng, chiếm 7,6% so với kế hoạch thu BHXH Việt Nam giao, giảm 62,8 tỷ đồng so với tháng 2/2015, tỷ lệ nợ giảm 4,9% so với cùng kỳ năm 2014. Trong đó, nợ BHXH 81,5 tỷ đồng, nợ bảo hiểm thất nghiệp là 2,9 tỷ đồng, nợ BHYT là 13,8 tỷ đồng. Toàn tỉnh có 570 đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng BHXH từ 3 tháng trở lên với tổng số tiền trên 65,2 tỷ đồng, trong đó, có 362 đơn vị, doanh nghiệp nợ từ 3 tháng đến dưới 6 tháng với tổng số tiền 11,7 tỷ đồng; 45 doanh nghiệp, đơn vị nợ từ 6 tháng đến dưới 12 tháng số nợ 3,7 tỷ đồng và có 163 doanh nghiệp, đơn vị nợ trên 12 tháng với tổng số tiền 51,2 tỷ đồng. Trong các đơn vị nợ từ 3 tháng trở lên, khối doanh nghiệp có 356 đơn vị, khối hành chính sự nghiệp 128 đơn vị và khối hộ kinh doanh cá thể, HTX 86 đơn vị.
Địa phương càng có nhiều doanh nghiệp thì số lượng nợ đọng BHXH càng nhiều. Nhiều nhất là TP Hòa Bình có 297 doanh nghiệp nợ đọng từ 3 tháng trở lên với số tiền trên 11,1 tỷ đồng; huyện Lương Sơn có 71 doanh nghiệp nợ số tiền gần 6,7 tỷ đồng; huyện Tân Lạc, Yên Thủy đều có 25 doanh nghiệp nợ số tiền trên 1 tỷ đồng/huyện. Theo ông Nguyễn Mạnh Cường, trưởng phòng Thu - BHXH tỉnh: Có những doanh nghiệp trốn nợ bằng cách ngừng SX-KD không báo với cơ quan bảo hiểm biết để giải quyết chế độ cho người lao động kịp thời. Dù là trốn nợ hay nợ đọng BHXH kéo dài thì quyền lợi người lao động sẽ bị ảnh hưởng đáng kể, trong đó người lao động không những không được hưởng các quyền lợi trước mắt như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, trợ cấp thất nghiệp mà còn ảnh hưởng đến quyền lợi hưu trí sau này.
Thực trạng nợ đọng BHXH tiếp tục tái diễn do nguyên nhân chủ yếu là chế tài chưa đủ sức răn đe. Ngành BHXH chỉ có chức năng đôn đốc, nhắc nhở, không có quyền hạn xử phạt hành chính. Bên cạnh đó, việc chấp hành quyết định xử phạt chưa nghiêm và lãi suất chậm nộp quy định thấp hơn lãi vay ngân hàng, việc chiếm dụng BHXH lợi hơn rất nhiều so với đi vay tiền ngân hàng, vậy nên có tình trạng nhiều doanh nghiệp sẵn sàng chiếm dụng tiền BHXH của người lao động sử dụng vào mục đích khác sinh lãi và chấp nhận chịu phạt. Cùng với đó, các ngân hàng thương mại chưa thực hiện việc trích từ tài khoản của doanh nghiệp nợ BHXH để đóng theo quy định đã tạo điều kiện để doanh nghiệp cố tình trốn tránh.
Theo quy định của ngành bảo hiểm, nếu người sử dụng lao động vi phạm Luật BHXH sẽ bị xử phạt hành chính và buộc phải nộp đủ, đúng số tiền còn thiếu, cộng với tiền lãi ngân hàng số tiền nộp chậm. Nếu vi phạm với số lượng lớn, thời gian dài có thể bị khởi kiện tại tòa án dân sự. Tuy nhiên, thủ tục khởi kiện tương đối phức tạp và nhiều doanh nghiệp thiếu hợp tác, gây khó khăn. Trong năm 2014, BHXH tỉnh đã phối hợp với Công an tỉnh, Sở LĐ-TB & XH, Cục Thuế tỉnh, LĐLĐ tỉnh thành lập đoàn kiểm tra liên ngành đối với các đơn vị nợ đọng. Trong quá trình lập biên bản, nhiều doanh nghiệp đã không ký xác nhận. Chính vì vậy, BHXH không đủ giấy tờ hành chính để khởi kiện. Cũng theo ông Nguyễn Mạnh Cường: Thời gian qua, ngành đã thực hiện khoanh nợ BHXH cho một số doanh nghiệp. Việc khoanh nợ được gia hạn với thời gian nhất định, theo đó các doanh nghiệp sẽ trả dần số nợ hàng tháng. Như vậy, vừa đảm bảo quyền lợi cho người lao động, vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp phục hồi sản xuất. Để giải quyết dứt điểm thực trạng trên, trước hết cần phải nâng cao nhận thức của người lao động trong quá trình tham gia BHXH và sự phối hợp tích cực của cơ quan liên quan trong giám sát thực hiện Luật BHXH, thực thi các vụ kiện đòi nợ BHXH, thống kê các doanh nghiệp đang hoạt động có sử dụng lao động để thực hiện quy định về thu BHXH…
P.V
Phát triển bởi ICT GROUP.
