Nông dân khu 8, thị trấn Cao Phong (Cao Phong) thu hoạch cam chín muộn.

(HBĐT) - Tiến bước xuống xe khi thành phố đã lên đèn. Đã lâu lắm rồi anh mới trở lại cái thị xã khiêm tốn nằm bên con sông Đà một thời đã gắn bó với tuổi thơ anh. Dòng Đà Giang mùa này vẫn biếc xanh, lặng lẽ dưới chân cây cầu lung linh ánh sáng. Núi Đúng vẫn trầm mặc đứng bên kia sông. Một thành phố hiện đại lung linh dưới ánh đèn.

Tiến bước xuống xe khi thành phố đã lên đèn. Đã lâu lắm rồi anh mới trở lại cái thị xã khiêm tốn nằm bên con sông Đà một thời đã gắn bó với tuổi thơ anh. Dòng Đà Giang mùa này vẫn biếc xanh, lặng lẽ dưới chân cây cầu lung linh ánh sáng. Núi Đúng vẫn trầm mặc đứng bên kia sông. Một thành phố hiện đại lung linh dưới ánh đèn.

Kể từ khi bước vào giảng đường đại học anh mới có dịp trở lại. Lần này về Hòa Bình, ngoài thăm chú thím, anh còn có một dự định nữa. Chẳng là gần một năm nay, đã được nghe đài, báo nói rất nhiều về loại cam Cao Phong của Hòa Bình nhưng thực sự anh chưa hề được thấy tận mắt.

Tiến vừa bước lên xe taxi, cậu tài xế đã hỏi với xuống:

- Anh về đường nào ạ? 

Câu hỏi tưởng như đơn giản mà làm anh bất ngờ. Ngày xưa, thị xã bé như lòng bàn tay với mấy trục đường chính làm từ thời công trường thủy điện, giờ nhìn những dãy cột đèn trong đêm anh cũng đoán được thành phố mới đã rộng lớn hơn nhiều.

Vất vả lắm, Tiến mới chỉ được đường cho anh tài xế taxi tìm đến nhà chú Thành ở ven thành phố. Dù đã hỏi bác hàng xóm và nhìn đi nhìn lại số nhà nhưng Tiến vẫn chần chừ trước ngôi nhà ba tầng xinh xắn có giàn hoa giấy một lúc rồi mới dám bấm chuông. Chú Thành ra mở cửa, tay bắt mặt mừng. Giờ này, chỉ có  chú, thím ở nhà, các em đều đi làm vườn cả. Thấy lạ, vì ngày xưa, vườn cây của chú chỉ là nơi Tiến và mấy đứa em bắn chim, đào hang dế chứ chú, thím còn mải đi làm thuê mua gạo nuôi cả nhà. Sau mấy câu chuyện hỏi thăm gia đình, Tiến cất lời:

- Chú ạ, cháu định hôm nào thư thả nhờ chú đưa cháu đi tìm hiểu một thương hiệu cam ở đây.

Chưa để chú Thành kịp trả lời, Tiến lại nói tiếp:

- Mà cháu thấy nhiều nơi người ta cũng trồng cam, giờ thị trường bán đầy đầy, sao người dân ở đây vẫn sống được với cây này chú nhỉ?

Nghe Tiến thao thao bất tuyệt, chú Thành cũng gật gù rồi mỉm cười. Lát sau, chú lặng lẽ vào trong buồng rồi mang ra một rổ cam, bưởi và những quả ổi. Đang khát nước, nếm vị cam ngọt, Tiến thấy người tỉnh táo. Quả cam bé nhỏ mà có vị ngọt.

- Thím Hiền mua được cam ở đâu mà ngon vậy chú Thành.

- Nào cần bà Hiền, tao tự bứt đấy. Mày ăn thấy có thích không cháu?

- Cam ngon thế sao chú không mang ra chợ bán?

Chú Thành lúc này mới cất tiếng cười “khà, khà”:

- Cháu thích thì cả nước người ta cũng thích. Người ta thích từ lâu rồi, nó vừa có vị ngọt nguyên sơ, vừa sạch. Chú không bán ở chợ đâu, ngại lắm...

- Ngại gì, chú bán mới có thêm thu nhập mua rau cỏ chứ ạ.

- Thì... người ta đánh xe đến tận vườn lấy mà, chú có thêm thu nhập mua được 2 cái ô tô đấy chứ không phải chỉ có bó rau đâu. Một xe tải, một xe 7 chỗ. Lát chúng nó về, cháu ra mà xem.

Đến lúc này Tiến mới thấy mình vô tâm quá. Mải mê với những kiến thức sách, vở, anh chẳng ngờ tới sự đổi thay của mảnh đất đã gắn bó một thời tuổi thơ của mình. Trong bữa cơm tối đầm ấm bên gia đình người chú họ, từ đĩa ngọn su su xào đến bát muối hạt dổi, con cá chép sông Đà hấp cam, quả bưởi đào... đều gắn với những câu chuyện về bước đi chiến lược trong phát triển nông nghiệp của tỉnh. Nghe chú thím và các em kể, Tiến thầm nghĩ: Dựa trên những cây trồng cho giá trị kinh tế ấy, với sự cần mẫn của dân mình, chả mấy mà giàu có là phải. Thể nào những năm gần đây, anh không còn thấy nhiều thanh niên nông thôn ở trên này về xuôi làm thuê. Thì ra họ đã có con đường làm ăn hiệu quả mà bền vững. Đất đai cha ông để lại, biết canh tác, chăm sóc đúng kỹ thuật lại có công nghệ thông tin để cập nhật kỹ thuật mới, quảng bá sản phẩm, no ấm đến muôn đời thật. Đêm ấy, chẳng thể nào ngủ được, Tiến thấy háo hức trong lòng chẳng khác nào niềm vui đón tết những ngày còn thơ bé. Anh chỉ mong trời mau sáng để được đến tận những vườn cam nức tiếng ấy.

Sáng hôm sau, theo chân mấy em, Tiến được tận mắt thấy những đồi cam bạt ngàn của gia đình chú Thành và các hộ dân khác. Chú bảo, đất Mường Thàng này xưa kia là vùng khó khăn, đường sá, cơ sở hạ tầng thấp kém. Nhờ sự quyết tâm, tỉnh táo của chính quyền và người dân mà mảnh đất này mới được đánh thức, vươn lên mạnh mẽ. Giờ đây có cái ăn, cái mặc, bà con mới quan tâm hơn đến các di tích văn hóa, lịch sử đến giáo dục, y tế... để con em được phát triển bền vững chứ không chỉ là những “trọc phú”. Chú Thành bảo:

- Cháu đứng đây mà nhìn ra khắp các vùng Mường mà xem, nơi nào cũng đang có sự chuyển mình đấy. Cây cam, cây mía, cây bưởi hay hạt dổi, su su... đất nào, thức ấy. Những nơi khác thì phát triển du lịch, nhà máy. Dân mình ở đây hay lắm vừa có nhà cao, cửa rộng, xe đẹp, vừa đam mê cồng, chiêng, tìm hiểu di tích văn hóa cháu ạ.

Ngừng một lát rồi chú Thành tiếp lời:

- Chẳng biết có phải trùng hợp không nhưng sắp tròn 130 năm ra đời tỉnh Hòa Bình thì cũng là lúc mảnh đất này phát triển rực rỡ đấy. Chiến tranh, binh lửa, khó khăn thời bao cấp cũng  không cản bước được. Cái gì đến sẽ đến, nó phải phát triển chứ. 

Tiến thấy thích thú với mảnh đất này, nơi quá quen thuộc mà giờ lại chứa đựng bao điều mới mẻ. Mấy đứa em họ còn ít tuổi hơn anh mà năng động, quyết đoán, giờ chúng nó là những tỉ phú đến nơi rồi còn gì? ở đây, ai cũng là người chủ nhân của đất. Những người tự mang mùa xuân đến quê mình. ở mảnh đất no ấm này mùa nào chẳng là mùa xuân nhỉ? Bất giác Tiến nảy ra ý định, năm nay, thay vì đi du xuân ở những nơi xa xôi, Tiến sẽ đưa bố mẹ, bạn bè lên thăm những vườn cam. Nghe những người trồng cam cần mẫn kể chuyện gieo trồng trái ngọt. Mùa xuân này hẳn sẽ là mùa xuân vui nhất cùng bao điều may mắn đến với gia đình Tiến.

                                                Bùi Việt Phương

(SN6, ngõ 160, đường Hoàng Văn Thụ, phường Thịnh Lang, TP Hòa Bình)

Các tin khác

Hạnh phúc ngọt ngào

Khai thác ngoài quy hoạch

Đom đóm và hoa gạo

Chuyện của nắng mưa

---

Bước đi từ hoa cỏ

Mùa Xuân bao giờ cũng cho tôi một lối cỏ hoa. Tôi nhận ra điều ấy khi tóc đã bạc, chân đã bước qua nhiều miền đất xa xôi. Tôi đi từ ngõ nhà mình ra thấy con đường bụi bặm, cằn cỗi hôm nào bỗng hào hứng bằng muôn thứ hoa cỏ lạ. Hóa ra, mình đã trách nhầm những cơn gió mùa, trách nhầm mưa phùn giá rét vì trong sự u ám, rét mướt đó đã có bao hạt mầm tha hương đến đây. Những hoang dại không tên làm nên lối đi đầy xúc cảm.

Thưa mẹ, con đi...

Khoảnh khắc mùa Xuân

Đi qua mùa Đông lạnh giá, bầu trời bước vào những ngày Xuân ấm áp. Cánh cửa mùa Xuân mở ra vẫy gọi vạn vật đua sắc, khoe hương. Những vết tích của một mùa khắc nghiệt trong năm dần được thay thế bằng màu xanh lộc biếc, bằng rộn rã tiếng chim gọi bầy. Mặt trời chiếu những tia nắng dịu dàng, ấm áp. Cả đất trời như dệt gấm, thêu hoa rực rỡ. Còn khoảnh khắc nào đẹp hơn khoảnh khắc của mùa Xuân, khi mọi vật sinh sôi, sức sống tràn trề, khi cây cỏ đều được bừng thức như nhận ra sứ mệnh của mình.

Xuân ấm

Gió xuân thổi nhẹ trên mấy cành đào phai. Lạ thật, chiều hôm trước trời còn se lạnh, những nụ hoa còn bọc kín bởi lớp vỏ khô cứng, vậy mà hôm nay những nụ hoa đã vụt lớn lên. Gió ấm mang sinh khí từ phía Đông, cùng với đó là những tia nắng mặt trời.

Lối về mùa xuân

Mùa đúng hẹn, thềm rải nắng đón nàng xuân về trong ban mai trong veo, tiết trời ấm áp chan hòa, vạn vật rộn ràng chào đón. Hơn từng ấy đời người, ta đã trải qua không biết bao nhiêu mùa xuân, ấy vậy mà cứ mỗi lần Xuân đến lòng lại bâng khuâng, xao xuyến.

Vì ta tin nhau

Hoài thuộc vào loại xinh gái nhất cơ quan theo như sự bình chọn của gần 30 chị em. Nhưng trớ trêu thay, cô lại phải qua "một lần đò” đầy đau khổ với người chồng vũ phu, bội bạc. Gần 40 tuổi, Hoài bắt đầu lại tất cả bằng chính đôi chân của mình. Không còn nhà lầu, xe hơi, sáng sáng cô đi làm bằng xe máy, mặc những bộ váy giản dị, dùng mỹ phẩm bình thường nhưng nụ cười luôn rạng rỡ trên môi.